THEO LES 23: Centrale zenuwstelsel

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zenuwstelsel

Deel 2

Algemene theorie

Vandaag

• Opdracht zenuwstelsel deel 1 bespreken
• Centrale zenuwstelsel 

Leerdoelen

• De student kent de bouw, ligging en functie van de grote en kleine hersenen
• De student kent de liggen en functie van de hersenstam en ruggenmerg

Indeling zenuwstelsel naar ligging

• Centrale zenuwstelsel
• Perifere zenuwstelsel 

Centrale zenuwstelsel

• Hersenen
• Ruggenmerg 

Perifere zenuwstelsel

• Hersenzenuwen
• Ruggenmergzenuwen 

Opdracht

• Uit welke onderdelen bestaan de hersenen?
• Wat zijn de functies van ieder van deze onderdelen?

Jullie krijgen hier 10 minuten voor. 

Succes!

Hersenen

• Grote hersenen
• Kleine hersenen
• Hersenstam 

Grote hersenen

• Twee hersenhelften = halfronden = hemisferen
• Verbonden door de hersenbalk
• In de balk liggen associatievezels 
• Iedere helft heeft twee kamers

Lagen van de grote hersenen

• Binnenste laag = hersenmerg = witte stof (opeenhoping van uitlopers = zenuwvezels)
• Buitenste laag = hersenschors = grijze stof (opeenhoping van cellichamen)

Hersenvliezen

• Zachte hersenvlies (tegen de hersenen) 
• Spinnenwebvlies
• Harde hersenvlies (tegen de schedelbeenderen)

Hersenvocht tussen het zachte hersenvlies en het spinnenwebvlies.

Functies grote hersenen

• Bewustzijn 
• Geheugen 
• Gevoel
• Willekeurige beweging 

Kleine hersenen

Via drie takken verbonden met de hersenstam en via de hersenstam met:

• De grote hersenen
• Het ruggenmerg
• Het inwendige oor

Functies kleine hersenen

• Coördinatie van houding en beweging
• Juiste dosering van prikkels naar de spieren 

Hersenstam

Plaats: 

Tussen de hersenen en het ruggenmerg.

Functie:

Geleiden van prikkels van en naar de:

• Grote hersenen
• Kleine hersenen
• Ruggenmerg

Bouw hersenstam

• Tussenhersenen
• Middenhersenen
• Verlengde merg -> ademcentrum / hartcentrum

Beautylevel online opdracht

Maak de opdracht: Hersenen.

Jullie krijgen hier 20 minuten voor. 

Succes!

Ruggenmerg

Plaats:

In het wervelkanaal (Atlas tot 2e lendenwervel) 

• Bij de tweede lendenwervel wordt het ruggenmerg een afzonderlijke bundel zenuwen = paardenstaart. 

• Dezelfde vliezen als bij de grote hersenen.

Ruggenmerg

LET OP! 

• Grijze stof aan de binnenkant
• Witte stof aan de buitenkant

Grijze stof

• De benen aan de voorzijde = voorhoorns met voorwortel (neurieten met motorische voorhoorncellen)
• De benen aan de achterkant = achterhoorns met achterwortel (dendrieten met sensibele achterhoorncellen) 

Zijhoorns ruggenmerg

• Uitstulpingen grijze stof
• Hierin bevinden zich zenuwcellen van het sympathische zenuwstelsel
• Treden met de motorische voorhoorncellen naar buiten 

Achterwortels grijze stof van het ruggenmerg

• Verdikkingen = ruggenmergzenuwknopen (ophopingen van sensibele zenuwcellen) 
• Knopen = grensstrengen 

Belangrijkste grensstreng:

• Zonnevlecht

Sympathisch zenuwstelsel

Hierbij horen:

• De grensstrengen
• De centra van de grijze stof van het ruggenmerg
• De motorische verbindingstakken die uit de grensstrengen komen

Parasympathisch zenuwstelsel

Hierbij horen:

• De centrale delen in de hersenstam
• Het heiligbeengedeelte van het ruggenmerg

Zonnevlecht (solar plexus)

Plaats: 

In de buikholte

Hoort bij het autonome / vegetatieve zenuwstelsel.

Prikkels via het ruggenmerg

• Zintuig
• Achterwortel
• Hersenen
• Voorwortel
• Spier/ klier 

Functies ruggenmerg

• Geleiden van prikkels van en naar de hersenen
• Bevat centra van het autonome / vegetatieve zenuwstelsel
• Reflexorgaan (reflexboog)

Reflexboog:

Een zenuwbaan van een reflex

Beautylevel online opdracht

Les: Ruggenmerg

Hier krijgen jullie 15 minuten voor. 

Succes!

Samenvatten

In groepjes van drie of vier studenten gaan jullie de lesstof van vandaag samenvatten. 

Heb je dit gedaan presenteren we dit aan elkaar. 

Spreek goed met elkaar af wie, welke rol gaat krijgen. 

Denk aan: 

- Tijdbewaker (= ook spreker)

- Materiaalmeester

- Schrijver

Jullie krijgen 20 minuten om het lesmateriaal samen te vatten. 

Succes!

Volgende keer

• Perifere zenuwstelsel 
• Formatieve toets
• (Uitleg examen indien de tijd toe laat).