Psychiatrie deel III (impulsstoornissen, verslaving en eetstoornissen)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Psychische ziektes deel III

De leerdoelen van deze les zijn:

• Ik kan het woord ‘impulsstoornis’ uitleggen en weet een voorbeeld te noemen.
• Ik weet verschillende vormen van ‘verslavingen’ te benoemen.
• Ik weet verschillende vormen van ‘eetstoornissen’ te benoemen.
• Ik weet in de praktijk deze psychiatrische ziektes te herkennen.

Impulsstoornissen

Zijn stoornissen in de impulsbeheersing waarbij de persoon geen of weinig beheersing heeft van zijn natuurlijke impulsen (aandrang en lust).  Iedereen heeft een ingebouwde 'rem' om te voorkomen dat er problemen ontstaan door al te impulsief gedrag. 

Wie een stoornis van de impulsbeheersing heeft, mist deze rem en is niet in staat zijn impulsen in goede banen te leiden. 

Denk maar aan kleptomanie (de "zucht" om te stelen) of pyromanie

(de "zucht" om vuurtje te stoken en dingen in brand te steken).

Verslaving

Mensen die verslaafd zijn, missen ook een rem. Ze hebben een onweerstaanbare behoefte om middelen te gebruiken.

Verslaving betekent afhankelijkheid. 

Welke verslavingen ken jij?

Bekijk de animatie

Leg kort uit wat er gebeurde in de animatie

Fases van het ontstaan van verslaving

1. Kennismaking
2. Experimenteren
3. Gewoontegebruik
4. Problematisch/schadelijk gebruik
5. Verslaafd
   

Waar kan je allemaal verslaafd aan raken?

Indeling Drugs

Verdovend

Opwekkend

• Cafeïne
  
• Nicotine
  
• Cocaïne
  
• Amfetamine
  
• XTC¹
  
• Anti-depressiva
  

Verdovend

• Alcohol
• Heroïne


• Cannabis
• Slaapmiddelen
• Kalmerings-middelen
  
• Anti-psychotica
  

Bewustzijnsveranderend

• XTC²
  
• Cannabis
  
• LSD
  
• Paddo’s
  
• Lachgas

Indeling van Drugs

Kenmerken van een verslaving

• Als je niet meer zonder een middel kunt, lichamelijk of psychisch 
• Steeds meer nodig hebt van een bepaald middel om hetzelfde effect te        bereiken.
• Ontwenningsverschijnselen krijgt als je niet gebruikt.                      Lichamelijke verschijnselen zoals zweten of trillen. Geestelijke            verschijnselen zoals onrustig zijn of in paniek raken als je het middel niet    gebruikt.
• Meer dan de helft van de dag bezig bent met het gebruik door erover te denken, het te verkrijgen of daadwerkelijk te gebruiken

Ken jij mensen in je omgeving die verslaafd zijn?

Problemen bij een verslaving

• gezondheidsproblemen
• gedragsproblemen
• sociale problemen
• geldproblemen
  

Korsakov

De oorzaak van het syndroom van Korsakov is een ernstig gebrek aan vitamine B1. Deze vitamine is nodig voor een goede werking van de hartspier en het zenuwstelsel en dus ook de hersenen. In Nederland komt de ziekte voornamelijk voor bij mensen die verslaafd zijn aan alcohol. Als gevolg van zelfverwaarlozing, langdurig slecht eten of zelfs het volledig stoppen met eten komen zij vitamines tekort, waaronder vitamine B1.

Mensen met Korsakov hebben de volgen symptomen:

Geheugenverlies

Moeite met tijd en plaats

Moeite om personen te herkennen.

Eetstoornissen

Mensen die een eetstoornis hebben, kunnen soms ook hun impulsen niet beheersen. Ze eten te veel of juist te weinig of slaan door in de manier waarop hun lichaam en gewicht beleefd wordt.

Wat is een eetstoornis?

• Beschadiging slokdarm (bij braken)
• Verlaagde weerstand en verminderde spierkracht
• Uitdroging
• Nierbeschadiging
• Tanderosie (bij braken)
• osteoporose
• verandering in bloeddruk (te hoog of te laag)
• Hartfalen

Mogelijke lichamelijke gevolgen

Voorbeelden

• Anorexia nervosa
• Boulimea nervosa
• Binge eating disorder*
• ARFID
• Orthorexia

anorexia nervosa: iemand met anorexia nervosa is heel mager maar heeft een enorme angst om dik te worden. Dat leidt tot het vermijden van eten of zeer weinig eten.

boulimia nervosa: iemand met boulimia nervosa heeft regelmatig vreetbuien. Door te braken of laxeermiddelen te slikken voorkomt iemand om zwaarder te worden

eetbuistoornis: ook wel binge eating disorder genoemd. Dit lijkt op boulimia nervosa, maar dan zonder het schadelijke compensatiegedrag, zoals braken en gebruik van laxeermiddelen.

vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID): iemand met ARFID vermijdt hardnekkig bepaalde voeding of eet consequent veel te weinig vanwege een bepaalde afkeer, gebrek aan interesse of slikangst. Hierdoor raakt iemand ondervoed.

orthorexia: mensen met orthorexia zijn geobsedeerd door gezond eten. Hierdoor wordt steeds selectiever gegeten en steeds meer voedingsmiddelen vermeden. Daardoor kan iemand ondervoed raken. In tegenstelling tot bovengenoemde eetstoornissen, is orthorexia geen officieel erkende ziekte. 

Jan heeft een vreetbui en na het eten braakt hij.
Welke eetstoornis is dit?

1. Anorexia
2. Boulimia
3. Binge eating disorder
4. Anorexia & binge eating disorder

Kan iemand die overgewicht heeft ook ondervoed zijn?

1. Ja
2. Nee

Wat is waar?

1. Drugs zijn altijd illegaal
2. Je kunt drugs overal kopen als je 18 jaar bent
3. In Nederland mag je alle drugs op zak hebben.
4. Drugs hebben invloed op de werking van je hersenen.

Wat is geen kenmerk van anorexia nervosa?

1. Negatieve zelfbeeld
2. Angst om dik te worden
3. Perfectionist
4. Angst om af te vallen

Drugs worden via het bloed door het lichaam verspreid

1. Waar
2. Niet waar

Boulimia kan ook lichamelijke klachten veroorzaken. Welk voorbeeld hoort hier niet thuis?

1. Slechte tanden
2. irritatie van de slokdarm
3. Darmproblematiek
4. Hoog ijzergehalte

Is Korsakov te voorkomen?

1. Ja
2. Nee

Is Korsakov te genezen?

1. Ja
2. Nee

Tot slot:

De wereld van psychiatrische ziektes is heel groot en breed, we kunnen in 3 lessen lang niet alles vertellen.

Heb je zelf last van psychische klachten of wil je meer weten? Vraag om hulp, bij de zorg coördinator, je zorgdocent of stap naar de huisarts voor een verwijzing.