2.2 Verschuiving in het wereldsysteem

2.2 Verschuiving in het wereldsysteem

1 / 47
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4-6

Cette leçon contient 47 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

2.2 Verschuiving in het wereldsysteem

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 2 - Diapositive

Arm vs Rijk in tijden van corona vaccinaties....
Wereldsysteem in terug te vinden
Centrum / Periferie / Semiperiferie
Waarom: macht / geld
https://www.economist.com/graphic-detail/2021/01/28/vaccine-nationalism-means-that-poor-countries-will-be-left-behind?fsrc=gp_en%3Futm_campaign%3Deditorial-social&utm_medium=social-organic&utm_source=facebook&fbclid=IwAR3cUACSFBHuxHeTg3iC1mb8YQHq5a2ScokOWhPaJ1rgJqxrI_Re8eeQleI
Lesplanning
Korte herhaling/huiswerk
Uitleg 2.2 (deel1)
Zelfstandig werken aan huiswerk/leerstof

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hegemoniale staten
Europeanisering -> Imperialisme

  1. Portugal/Spanje
  2. Nederland --> Gouden Eeuw
  3. Engeland
  4. VS (sinds WOII)

Koloniën en imperialisme

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Werkvorm Brain dump
Schrijf in twee minuten alles op wat je weet over:
Centrum-Periferie

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

centrum
periferie
bnp/inw hoog
leveren grondstoffen
politieke macht
arbeidsproductiviteit hoog
MNO's R&D
last ruilvoetverslechtering
hoge HDI
zelfvoorzienende landbouw

Slide 6 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke economische veranderingen er na 1970 plaatsvonden in het wereldsysteem. 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke gevolgen deze veranderingen hadden. 

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 9 - Diapositive

Arm vs Rijk in tijden van corona vaccinaties....
Wereldsysteem in terug te vinden
Centrum / Periferie / Semiperiferie
Waarom: macht / geld
https://www.economist.com/graphic-detail/2021/01/28/vaccine-nationalism-means-that-poor-countries-will-be-left-behind?fsrc=gp_en%3Futm_campaign%3Deditorial-social&utm_medium=social-organic&utm_source=facebook&fbclid=IwAR3cUACSFBHuxHeTg3iC1mb8YQHq5a2ScokOWhPaJ1rgJqxrI_Re8eeQleI

Slide 10 - Diapositive

Wereldsysteem op verschillende schaalniveaus
India positioneert zich als centrumgebied in de macroregio en zoekt concurrentie met China. Veranderende verhoudingen in het wereldsysteem.

Bericht NOS 7 febr 2021
https://nos.nl/liveblog/2367659-zuid-afrika-schort-prikken-met-astrazeneca-vaccin-op-morgen-weer-tests-en-vaccinaties.html#UPDATE-container-50893113
Openingsfoto
Wat zie je?
Waar komt dit voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 11 - Diapositive

Beschrijving van de openingsfoto

Uitschuiving van de industrie naar Vietnam.


Het grote plaatje

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

kernbegrippen / processen
uitschuiving
multipolaire wereld
Foreign Direct Investment (FDI) 
Directe Buitenlandse Investeringen (DBI)



Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Uitschuiving
Wat zou er mee worden bedoeld?

  • Denk ook aan par 1.6, vliegende ganzenmodel

Slide 14 - Diapositive

De uitschuiving, het verplaatsen van economische activiteiten vanuit een economisch verder ontwikkeld gebied naar een gebied met lagere lonen, was begonnen. Het is vooral het verschil in arbeidskosten dat de uitschuiving teweegbracht en dat leidde tot een nieuwe internationale arbeidsverdeling.
Triade
1960: 



1990:                 en de  
 
Uitschuiving
Verplaatsing van economische activiteiten vanuit een economisch verder ontwikkeld gebied naar gebieden met lagere lonen.
Nieuwe internationale arbeidsverdeling
Veranderde verdeling van economische activiteiten over de landen van het wereldsysteem.
NIC
De eerste nieuwe industrielanden (Newly Industrializing Countries (NIC’s)), zoals Taiwan, Singapore, Hongkong en Zuid-Korea.
BRICS
Politieke en economische organisatie van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika die zich (met uitzondering van Zuid-Afrika) in een vergelijkbaar stadium van economische ontwikkeling bevinden.
Transitielanden
Oost-Europa na de val van de Sovjet-Unie

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Oude Cereol (Soja) fabriek Utrecht
Woonloft in oude fabriek Utrecht

Slide 16 - Diapositive

Oude Cereol (Soja) fabriek Utrecht

Slide 17 - Diapositive

Woerden: Steenbakkerijen en pannenbakkerijen Al voor industriele rev.
Hoe heet deze
verschuiving?

  • Global shift 
Atlantic Rim
Van Atlantic Rim naar Pacific Rim?

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke economische veranderingen er na 1970 plaatsvonden in het wereldsysteem. 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke gevolgen deze veranderingen hadden. 

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Global shift
  • Uitschuiving (outsourcing)
  • Nieuwe internationale arbeidsverdeling
  • Multipolaire wereldeconomie
  • Wat zie je nog meer terug? (blauwe pijlen)


Hoe zichtbaar in Fig. 2.11 & 2.12?
- groei handel recente groeilanden
- bijv. China, Rusland, India

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kapitaalstromen
  • Grote investeringen tussen kernlanden (ook fusies en overnames)
  • MNO investeren veel in (semi)perifere landen. Gevolg = meestal toename in productiecapaciteit.
  • Toename investeringen Zuid-Zuid
Wie waren er voorheen verantwoordelijk voor de buitenlandse investeringen?
Europese landen --> koloniën

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kapitaalstromen
  • Investeringen uit het buitenland = directe buitenlandse investeringen (dbi) of foreign direct investments (fdi)
Waarom sterke toename investeringen in periferie?
- Veiligstellen natuurlijke hulpbronnen
- voldoende ruimte (landoppervlak)
- NIeuwe afzetmarkt
- Groeiende beroepsbevolking, lage lonen

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Zuid-Zuid
Handel en investeringen tussen (semi)perifere landen = zuid-zuid-investeringen.
  • Deze nemen toe!

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

FDI
  • Directe buitenlandse investeringen (of ‘foreign direct investments’ = fdi) 
  • Waarom investeren elders?

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Productieketen kleding
Grondstoffen


Productie

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 26 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Productieketen auto

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

multipolaire wereld?


Wereldsysteem met
meerdere economische en
politieke machtscentra.


Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vervlechting
Gebieden zijn door globalisering onlosmakelijk met elkaar verbonden

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Een miljard kilo frietaardappelen: niemand wil ze meer hebben

Slide 31 - Diapositive

https://nos.nl/artikel/2334062-overschotten-door-corona-miljard-kilo-aardappelen-en-vrieshuizen-vol-vlees.html

Slide 32 - Diapositive

https://www.businessinsider.nl/action-corona-virus-probleem-inkopen-schappen/

Slide 33 - Diapositive

https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2367738-door-pandemie-is-made-in-china-duurder-dan-ooit.html
7 febr 2021

Slide 34 - Diapositive

https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2367738-door-pandemie-is-made-in-china-duurder-dan-ooit.html
7 febr 2021

Slide 35 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

Foreign Direct Investment: FDI
Of een land ook interessant is voor buitenlandse bedrijven wordt vaak gemeten met het aantal investeringen vanuit het buitenland. Dit wordt het Foreign Direct Investment genoemd (FDI). Uit de staafdiagram blijkt dat er ontzettend veel wordt geïnvesteerd in Brazilië. Hiermee wordt duidelijk dat Brazilië een interessant land is om te investeren. 
Met het Foreign Direct Investment wordt dus gemeten hoeveel geld er door buitenlandse bedrijven wordt geïnvesteerd in een land. Vaak is het een teken van vertrouwen als er veel investeringen worden gedaan: bedrijven denken dat ze winst kunnen maken in een land. Als er een onstabiele situatie is (een burgeroorlog bijvoorbeeld), daalt het FDI zeer snel en blijft vaak een tijd laag, omdat bedrijven de situatie in een land niet meer vertrouwen. 

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Internationale arbeidsverdeling
Arm land (periferie): wat leveren ze?
  • grondstoffen
Rijk land (centrum): wat leveren ze?
  • hoogwaardige producten


Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Schrijf voor de 3 onderstaande woorden op waarom ze bij dit plaatje horen
  1. FDI/DBI
  2. vervlechting
  3. uitschuiving

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welk exportproduct laat zien dat India een semi-perifeer land is?
A
ijzererts
B
(goedkope) medicijnen
C
parels
D
voedsel

Slide 39 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

De laatste decennia zijn er steeds meer kapitaalstromen tussen (semi)-perifere landen. Dit noem je
A
noord-zuid investeringen
B
zuid-zuid investeringen
C
Oost-zuid investeringen
D
West-zuid investeringen

Slide 40 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Veranderingen in het wereldsysteem
- Triade (VS, Europa, Japan)
- uitschuiving van laagwaardige industrie naar NIC landen (internationale arbeidsverdeling veranderde)
- semi periferie werd groter (Indonesië, China (in Pacific Rim), India, Vietnam, Laos, Brazilië en Mexico )
- Enkele semiperifere Midden- en Oost-Europese landen zoals Tsjechië en Hongarije waren al geïndustrialiseerd voordat ze na de Koude Oorlog een markteconomie kregen.
- Zelfs in Sub-Sahara-Afrika industrialiseren zich enkele landen.


Slide 41 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Mondiale handelsstromen
- De wereld kent meerdere machtscentra (multipolaire wereld) met veel (handels)relaties.
- De toenemende betekenis van opkomende landen is te zien aan het grotere aandeel in de wereldhandel.
- De V.S., Europa, China en Japan en India, Rusland, Canada en Australië hebben een groot aandeel in de goederenhandel.
- Vooral de interne handel van Europa en (Zuid) Oost-Azië is groot. Afrika is sterk van de buitenlandse handel met centrumlanden afhankelijk.
- Bij een langdurig handelstekort kan een tekort aan deviezen ontstaan.

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke economische veranderingen er na 1970 plaatsvonden in het wereldsysteem. 
  • Je kunt beschrijven en verklaren welke gevolgen deze veranderingen hadden. 

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Veranderingen in het wereldsysteem
- Triade (VS, Europa, Japan)
- uitschuiving van laagwaardige industrie naar NIC landen (internationale arbeidsverdeling veranderde)
- semi periferie werd groter (Indonesië, China (in Pacific Rim), India, Vietnam, Laos, Brazilië en Mexico )
- Enkele semiperifere Midden- en Oost-Europese landen zoals Tsjechië en Hongarije waren al geïndustrialiseerd voordat ze na de Koude Oorlog een markteconomie kregen.
- Zelfs in Sub-Sahara-Afrika industrialiseren zich enkele landen.


Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Afsluitende spotprent

Slide 45 - Diapositive

Beschrijving van de afsluitende foto
Oud examenopdracht
      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Slide 46 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?
😒🙁😐🙂😃

Slide 47 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions