Metrum

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Leerdoelen:

• Ik weet wat metrum is.
• Ik kan de vier belangrijkste soorten metrum herkennen.
• Ik kan metrum benoemen in een gedicht (met metrum). (Dit komt bij een volgende les)

POËZIE: METRUM

METRUM

'In taaluitingen zit ritme. Ritme komt tot stand door afwisseling van meer of minder beklemtoonde lettergrepen. Als dat ritme een bepaalde regelmaat heeft, spreekt men van metrum.'

Beklemtoond: -

Onbeklemtoond: v/u 

Vier bekendste soorten metrum

Trochee:      PAM-pam | PAM-pam | PAM-pam -> - v | - v | - v

Jambe:         pam-PAM | pam-PAM | pam-PAM -> v - | v - | v -

Anapest:      pam-pam-PAM | pam-pam-PAM | pam-pam-PAM -> vv-|vv-|vv-

Dactylus:    PAM-pam-pam | PAM-pam-pam | PAM-pam-pam -> -vv|-vv|-vv

Vier bekendste soorten metrum

Trochee:      PAM-pam | PAM-pam | PAM-pam

Jambe:         pam-PAM | pam-PAM | pam-PAM

Anapest:      pam-pam-PAM | pam-pam-PAM | pam-pam-PAM

Dactylus:     PAM-pam-pam | PAM-pam-pam | PAM-pam-pam

Tips bij het bepalen van metrum

• Waar ligt de meeste betekenis? Zelfstandige naamwoorden. Daar zit vaak ook de klemtoom.
• Voorzetsels en lidwoorden zijn minder belangrijk.
• Zoek - en <— voor- en achtervoegsels hebben amper klemtoon. 
• Spreek woorden vragend uit om binnen een woord klemtoon te vinden.

Nabespreken

Ik zie de zee. Zij denkt gedwee. Zij lacht maar mee. Ik zie de zee.
Metrum -> jambe

Loop ik hier, loop ik daar, loop ik weg, ren ik naar, Amsterdam
Metrum -> dactylus

Geen geld. Geen vuur. Geen speed. Geen krant. Geen wonder. Geen weed. Metrum -> jambe (Jules Deelder) 

Nabespreken

Als ik moet, en ik rij, over bergen, voorbij, zal ik zien, dat jij wacht.

Metrum -> anapest

Pakje sigaretten, mama ziet het niet, ik ben al weg, ze slapen straks.

Metrum -> trochee

Geen brood. Geen tijd. Geen weet. Geen klote. Geen donder. Geen reet.
Metrum -> jambe (Jules Deelder, deel II van Blues on Tuesday)

Nabespreken

Ik neem je mee. Ik neem je mee op reis. (Gers Pardoel)

Metrum -> jambe

Negentig minuten lang. Voor onze club uit Amsterdam. 

Metrum -> trochee

Aan de slag

• Groepjes van twee.
• Kies een twee- en drievoetig metrum.


• Maak een gedicht van 6-8 regels.
• 7 minuten de tijd.

Denk nog even terug aan Eminem: pam-pam-PAM. Welk metrum?

1. trochee
2. anapest
3. dactylus
4. jambe

En denk nog even aan de professor. JANtje, ZAG eens, PRUImen... Welk metrum?

1. trochee
2. jambe
3. anapest
4. dactylus

Wat is metrum