4H 7.2 Nationalisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.1 +7.2: De economische sprong van Europa

planning dinsdag 6 februari

blok 2:

- huiswerk bespreken:
*vraag tijdscharnier opdracht 1+ 2 +
*7.1/9.1: opdracht 4 t/m 9

- 7.1: de industriële revolutie

- 7.2: nationalisme
*opdrachten 7.2/9.2: 4,5 (6), 7

blok 7:

- LET bespreken

- 7.3: modern imperialisme

view.publitas.com

behandeld vorige les:

- industriële samenleving

- huisnijverheid

- textielindustrie

- oorzaken

- gevolgen

leerdoelen:

1. Ik weet het verschil tussen handelskapitalisme en modern kapitalisme;

2. Ik weet het verschil tussen mercantilisme en economisch liberalisme;

3. Ik weet wat nationalisme inhoudt;

4. Ik weet het verband tussen nationalisme en de vorming van nieuwe staten

De sociale kwestie

• Het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van de arbeiders.
  

www.dailymotion.com

Modern kapitalisme

Produceren om winst te halen

betekent

kosten lager en prijzen hoger

Niet alleen de manier van produceren verandert enorm: ook de komst van stoomtreinen brengt grote veranderingen in het vervoer van mensen en goederen.

HANDELSKAPITALISME

- winst werd gemaakt door handel te drijven. 

MODERN KAPITALISME

- winst werd gemaakt door het produceren van goederen in fabrieken. 

Kapitalisme werd dus modern door industrialisering. 

Adam Smith

Wat is de beste manier om een land welvarend te maken?

• Vrije economie 
• Wet van vraag en aanbod zorgt als onzichtbare hand voor zo groot mogelijke voorspoed
• Boek: The Wealth of Nations

MERCANTILISME

- Staatsbemoeienis in de economie

- Belasting en invoertarieven 

ECONOMISCH LIBERALISME 

- Zo weinig mogelijk staatsbemoeienis

- Vrijhandel en concurrentie

§7.2 Nationalisme

Nationalisme

• Liefde voor eigen land en eigen volk 
  
• Belangrijk doel: eigen staat
• Voortgekomen uit Verlichting en Franse Revolutie
  
• Van onderdaan naar burger

Sporen ervan in de Romantiek (kunst)

• Reactie op de Verlichting 
• Accent op gevoelens, tradities en (helden-)verhalen
• tegenwicht rationeel denken
• Nadruk op onbedorven plattelandsleven 
• Aandacht voor het volk 

de ongerepte natuur

het eenvoudige volksbestaan

Houding regeringen:

Natievorming bevorderd door:

1. Onderwijs (taal en geschiedenis)
2. Monumenten vb: 
casus 7.2/9.2:

Hermanns Denkmal (1819-1875):
'Deutsche Einigkeit, meine Stärke - meine Stärke, Deutschlands Macht'
3. Wereldtentoonstellingen

Parijs 1889

Londen 1851

Politiek nationalisme --> Streven naar eenheid 

Politieke grenzen vielen niet altijd samen met de taal- en cultuurgrenzen:
1. Duitse taalgebied  

• 1817: Nationale studentenbond > doel: één staat met een grondwet 
• 1848: Revolutiejaar > 'Professorenparlement'
• 1849: Friedrich Wilhelm IV weigert de keizerstitel uit handen van het volk te aanvaarden


• 1871: Duitse keizerrijk olv Wilhelm I en Bismarck

2. Italië: in 1870 verenigd (Garibaldi / V. Emmanuël II)

Wilhelm I: Koning van Pruisen 

(1861-71) en keizer van Duitsland ('71-88)

Rijkskanselier Bismarck (1862-1890)

Politiek nationalisme: uiteenvallen Turkse Rijk

Politiek

nationalisme:

Habsburgse

Rijk onder

druk

Politiek nationalisme: 

Belgische onafhankelijkheidsoorlog

• Congres van Wenen (1815):

België en Nederland samen

• Verzet door o.a:

taal en godsdienst

• 1830: Opstand 
• 1839: erkenning door Nederland>

Einde Verenigd Koninkrijk

  Van Speijk: 'Dan liever de lucht in'  (febr.1831)

leerdoelen:

1. Ik weet het verschil tussen handelskapitalisme en modern kapitalisme;

2. Ik weet het verschil tussen mercantilisme en economisch liberalisme;

3. Ik weet wat nationalisme inhoudt;

4. Ik weet het verband tussen nationalisme en de vorming van nieuwe staten