YV5-TH2-BS3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

SCHOOLJAAR 2020-2021

Biologie (T)V5

Wat gaan we doen:

Wat gaan we doen?

1) introductie

2) dit schooljaar

3) 1^ste hoofdstuk

Introductie

• Wie ben ik: MEI ([e-mail])  
• Wie zijn jullie:namen/plattegrond
• Aanwezigheid:afwezigen vandaag?
• Regels: 5 schoolregels en coronaregels

Dit schooljaar

• Boek: Biologie van Jou (BvJ) A en B, 6de editie
• Digitaal ook 4^de en 6^de leerjaar
• BiNaS

Gedrag van pissebedden op abiotische factoren

Hypothese opstellen: 

1. Start met een hoofdvraag.
2. Doe oriënterend onderzoek.
3. Formuleer een voorlopig antwoord.

Formuleer een hypothese met daarin: 

• De variabelen die je onderzoekt.
• De groep die je bestudeert.
• De verwachte uitkomst.

Oorzaak-gevolg:

Als.........., dan.........

Samenhang of effect:

.......heeft een positief effect op .......

Verschillen:

Wanneer je twee of meer groepen vergelijkt.

onderzoeksvraag     hypothese

Enkele voorbeelden:

• Reageren pissebedden beter op een plaats met een hoge of lage vochtigheid?
• Er zullen meer pissenbedden zijn in het gebied waar de temperatuur en de vochtigheid hoger is. Dit

komt doordat dit meer op de natuurlijke habitat lijkt van pissenbedden

Bekijk je pissebed opdracht en formulier een hypothese (in het rood geschreven) met daarin de volgende componenten: 

De variabelen die je onderzoekt.

De groep die je bestudeert.

De verwachte uitkomst.

Thema 2 Waarneming en gedrag

BS3 Gedrag beschrijven

Leerdoelen BS3

1. Je kunt toelichten wat gedrag is en hoe gedrag is ingedeeld.
2. Je kunt omschrijven wat ethologie inhoudt.
3. Je kunt omschrijven hoe je gedrag kunt bestuderen.
4. Je kunt de invloed van gedragsonderzoek op de maatschappij toelichten.

Wat is gedrag?

Alles wat een dier doet en de manier waarop het dier dat doet.

Studie van gedrag = ethologie

fMRI - functionele MRI

Organisatie en 
vormen van gedrag

Gedragssystemen

• Groep samenhangende handelingen met een gemeenschappelijk doel, bijvoorbeeld voedsel zoeken of voortplanten
• Vaak in een vaste volgorde= gedragsketen

Kijk naar biobits: Functie en gedrag en schrijf alle verschillende gedragssystemen op die je ziet.

Gedrag is/zijn de waarneembare handelingen van een dier

We proberen gedrag te

        kwalificeren (wat doet een dier) -ethogram

        kwantificeren (hoe vaak doet een dier iets) - protocol

https://thema16rosalie.jouwweb.nl/biologie-ethogram-protocol

• Gedrag moet objectief beschreven worden (zonder persoonlijk 

   waardeoordeel)

  

• Vermenselijking van gedrag (lief, dom, slim, schattig, lekker vinden etc.) noemen we antropomorfismen

Maak de opgaven 33 t/m 41 thema2 BS3

10:20

Vul hier alle gedragssystemen in die je gezien hebt