Plato, Aristoteles en Arendt

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.2.1 + 7.2.2: Politiek, taal en waarheid

Spoorboekje

1. Plato

2. Aristoteles

3. Arendt

Leerdoelen

- De leerling kan uitleggen wat de relatie is tussen Plato zijn opvatting over de ziel en zijn opvatting van de staat

- De leerling kan uitleggen wat Aristoteles bedoelt met dat de mens een politiek dier is.

- De leerling kan Hannah Arendts onderscheid tussen ‘vita contemplativa’ en ‘vita activa’ uitleggen en kan die aspecten van de vita activa noemen.

- De leerling kan zelfstandig nadenken over de vraag of politiek met waarheid te maken heeft en kan in deze kwestie zijn/haar eigen standpunt beargumenteren

Hoe zat het ook alweer met Plato zijn opvatting van de ziel? Uit welke drie delen bestaat de ziel volgens Plato?

1. Plato

De ziel:                                              De staat:
Het intellectuele deel                De heersende klasse
Het strevende deel                     De wachters
Het begerende deel                   De arbeiders & boeren

Bij Plato is politiek dus alleen voor de heersende klasse.
Plato vindt democratie (het volk heerst) een slecht idee.

Hoe zou Plato populisten zoals Wilders en Baudet uitleggen? Leg uit aan de hand van Plato zijn opvatting van de ziel en van de staat.

Wat was volgens Aristoteles ook alweer het doel van het menselijke leven? Hoe legt hij het begrip geluk uit?

2. Aristoteles

• Aristoteles: de mens is een zoon politikon

Zoon = dier / levend wezen

Politikon = politiek / sociaal / gemeenschap

• Aristoteles: de mens is een zoon logon

logos = rede, taal

2. Aristoteles

• Mens beschikt over taal --> kan onderscheidingen maken: wat goed en slecht is, mooi en lelijk, rechtvaardig en onrechtvaardig

• Verschil van mening & discussie

• Contemplatie = denken. Hoogste doel van de mens.

• Burgers spelen hierbij wel een rol in de politiek: republikeins principe
  
• Gaat om evenwicht vinden tussen rijke en arme klassen (Politeia)
  

2. Aristoteles

• De dubbelheid van de taal: vindt de taal de onderscheidingen of maakt de taal de onderscheidingen?

• Wat betekent dit voor de vraag ‘wat heeft politiek met waarheid te maken?’

3. Arendt

• Vita activa: actieve leven (arbeiden, werken, handelen)

• Vita comtemplativa: leven dat gericht op het denken, het contempleren

• Arendt: Na Plato en Socrates vooral de nadruk op het contemplatieve leven in de filosofie

3. Arendt

Vita contemplatieva:

1. Arbeiden = vervaardigen van noodzakelijke behoefte die je verbruikt (eten maken, afwas doen, tanden poetsen)

2. Werken = vervaardigen van onnatuurlijke producten die we gebruiken (Appartementen, tafels, wetten)

3. Handelen = je laten zien aan anderen (mening geven, discussieren)

Wie moet volgens Plato de macht hebben in de staat?

1. De arbeiders
2. De wachters
3. De filosofen
4. Alle drie samen

Waarom is de mens volgens Aristoteles een politiek dier?

1. Omdat de mens graag macht wil
2. Omdat de mens zijn bestemming vindt in de staat
3. Omdat de mens het fijn vindt om met andere samen te leven
4. Omdat de mens van nature slecht is en de staat nodig heeft

Wat is een voorbeeld van handelen volgens Hannah Arendt?

1. Discussiëren over de vluchtelingenproblematiek
2. Wetten maken
3. Een tosti maken
4. Geen van deze antwoorden