5V Thema 5 BS 5

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Reageren op de omgeving

5V

Thema 5

BS 5

Vandaag

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen hoe planten reageren op hun omgeving en welke hormonen daarbij betrokken zijn
• Je kunt uitleggen welke typen afweermechanismen planten hebben

Programma:

1. Quizizz

2. Uitleg: planten reacties

3. Zelf werken

Reacties van planten op interne en externe signalen

• Waardoor groeien wortels altijd de bodem in?
• Waardoor groeit een kiemplant altijd omhoog?
• Waardoor rijpen alle vruchten zo ongeveer tegelijk af?
• Waardoor draait een zonnebloem met de zon mee?

Kortom: waarom zijn de bananen krom?

Reageren 

Planten reageren op hun omgeving door groei en ontwikkeling aan te passen, of met afweermechanismen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hormonen.

Auxine

= hormoon dat lengtegroei bevordert door celstrekking.

Licht remt auxine productie, daardoor meer celstrekking aan schaduwzijde: fototropie: stengel groeit naar licht.

Invloed van zwaartekracht op richting groei: geotropie

Fototropie en geotropie

Invloed van licht op auxine

Positieve fototropie: stengel groeit naar licht toe

Negatieve fototropie: Stengel groeit van licht af

Invloed van zwaartekracht op auxine

Positieve geotropie: wortel groeit met zwaartekracht mee

Negatieve geotropie: stengel groeit tegen zwaartekracht in

Ethyleen

= hormoon dat rijping van fruit stimuleert. Wordt door fruit zelf afgegeven.

Hierdoor worden enzymen gemaakt, zoals pectinase, waardoor pectine (koolhydraat in celwand) afgebroken wordt en fruit zacht wordt.

Ethyleen

• geur en kleur verandering
• Omzetting van zetmeel en zuren in suikers
• zachter worden van het vruchtvlees

Bescherming tegen vraat

Drie typen:

1. mechanische afweer: haren, stekels, etc
2. chemische afweer: cafeïne, nicotine
3. indirecte afweer: de natuurlijke vijand wordt gelokt

0

Waarom zijn de bananen krom?

Afsluiting

Lezen:

BS 5 (blz. 171 t/m 175)

Maken:

BS 5 opdr. 39 t/m 46

Volgende les

Oefenen met examen-

opgaven

Kun je: 

• uitleggen hoe planten reageren op hun omgeving en welke hormonen daarbij betrokken zijn?
• uitleggen welke typen afweermechanismen planten hebben?