5.2 Chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

T5 Erfelijkheid & 

Evolutie

5.2 Schromomone

• Leerboek op tafel
• Telefoon in het zakkie op tafel
• Jas uit en over je stoel
• Tas op de grond

Chromosomen

Basisstof 2 Chromosomen

DNA is

1. het materiaal waaruit een chromosoom grotendeels bestaat
2. het materiaal waaruit je fenotype grotendeels bestaat

DNA

Celkern + 

Chromosoom

Gen

Chromosoom

Wat is het fenotype?

1. Alle waarneembare eigenschappen
2. Je innerlijk
3. Alle erfelijke eigenschappen
4. Je uiterlijk

Wat is het genotype?

1. Alle waarneembare eigenschappen
2. Je innerlijk
3. Alle erfelijke eigenschappen
4. Je uiterlijk

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.
  
• Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.
  
• Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Karyogram

• Chromosomen in paren
• Elke cel van de mens heeft 46 chromosomen, behalve geslachtscellen!!
• Dus 23 paren van 2 chromosomen.

Menselijke cel

In een eicel zitten 23 chromosomen.

In een zaadcel zitten 23 chromosomen.

Eicel + zaadcel = een bevruchte cel met 46 chromosomen.

Menselijke lichaamscellen hebben 46 chromosomen.

Alleen de zaadcel en de eicel NIET!!

WAAROM IS DIT ?

Ontstaan geslachtcellen

• Bij geslachtcellen worden cellen gevormd met 23 chromosomen
• De 23 chromosomenparen worden opgesplitst 
• Van ieder paar komt 1 chromosoom terecht in de geslachtcel

Hoe kun je aan een karyogram zien of iemand een jongen of meisje is?

Samenvatting chromosomen 2

• Mensen hebben 23 paren chromosomen.
• Totaal 46 chromosomen.
• Behalve de Y en X chromosomen zijn de paren gelijk aan elkaar.
  

Varianten van genen

Variatie in genotype

Één chromosoom per paar doorgegeven.

Vader 1/2 en moeder 1/2 chromosomen.

Deel dat vader en moeder doorgeven elke keer anders.

Aan het werk!

- Ga rustig aan de slag met de opgaven 1 t/m 8 van §2. Je mag fluisterend overleggen.

- Klaar me de opgaven? Oefen met flitskaarten, de "test jezelf" of op www.biologiepagina.nl