3.1b extra verzuiling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Ongelijkheid en emancipatie 

Wie mocht er na 1848 de leden van de Tweede kamer kiezen?

1. Alle inwoners van Nederland
2. Alle mannelijke inwoners van Nederland
3. Alle inwoners van Nederland die voldoende belasting betaalden.
4. De Provinciale Staten

IN DE GRONDWET VÓÓR 1848

IN DE GRONDWET VANAF 1848

Vrijheid van godsdienst

Vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van onderwijs

Vrijheid van drukpers

Vrijheid van vereniging en vergadering

Wie was koning van Nederland tijdens het Revolutiejaar 1848?

1. Lodewijk Napoleon
2. Willem I
3. Willem II
4. Willem III

Welke landen horen bij het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden?

1. Nederland, België en Luxemburg
2. Nederland, Luxemburg en Spanje
3. België en Luxemburg
4. Nederland, België en Duitsland

Welk land wilde Luxemburg kopen in 1867?

1. Duitsland
2. Frankrijk
3. Nederland

De Luxemburgse kwestie ging over:

1. onschendbaarheid van de koning
2. het recht van initiatief
3. het recht van amendement
4. ministeriële verantwoording

Situatie grondwet na 1848

• Er was sprake van Censuskiesrecht. Alleen mensen die belasting betalen (dus rijke mannen) mogen stemmen
• Vrouwen hebben nog geen stemrecht dus alleen rijke mannens stemmen
• Ongeveer 11% van de mannen mag maar stemmen 
• 
  

Aan het eind van de les kun je

Uitleggen wat Liberalen, socialisten en confessionelen zijn 

Utleggen wat we bedoelen met een districtenstelsel

Liberalen

Veel rijke mannen stemmen voor hun eigen club -> andere rijke mannen 

Hierdoor kregen de liberalen de overhand in het parlement en dus de macht

Situatie grondwet na 1848

• Naast Censuskiesrecht was er ook een Districtenstelsel

• Elk district kiest zijn eigen

     vertegenwoordiger voor

     het parlement → Voor elk district is
      er een zetel in de 2e kamer 

maak de volgende opdrachten

1.2 

opdr. 1 tm 6

3.2 Wat deden parlement en regering?

aan het eind van de les kun je uitleggen

Waar de Socialisten voor strijden

Waar liberalen voor strijden

Wat confessionelen zijn 

 DRIE POLITIEKE GROEPEN

• LIBERALEN: vrijheid staat centraal

• SOCIALISTEN: iedereen is gelijk, regering moet zorgen voor betere leef- en werkomstandigheden van de arbeiders

• CONFESSIONELEN: geloof is belangrijk (protestanten en katholieken)
  

Waarom ontstaan politieke partijen?

• Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
  

• Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.

• Tegen de ideeën van de Liberalen  (vooral protestanten)

Liberalen

• 1885: Liberale Unie
  

• Nachtwakersstaat: overheid zorgt alleen voor orde en veiligheid

• Economie helemaal vrij laten

• Sociale wetten kosten teveel geld

• "hogere burgerij": advocaten, dokters, rijke handelaren
  

• Rechts in de politiek

Liberalen 

• vrijheid van burgers  
• eigen verantwoordelijkheid van burgers
• Overheid moet zich zo min mogelijk met de samenleving bemoeien 
• vrije economie
• Belangrijk persoon: Thorbecke
• partij: Liberale Unie

Confessionelen:

Protestanten

• "kleine luyden" : boeren, arbeiders, kleine winkeliers

• kiesrecht voor het mannelijke hoofd van het gezin

Confessionelen:

Katholieken

• Protestantisme was het officiële geloof in Nederland

• Katholieken achtergesteld
• 1926: Schaepman: R.K.S.P.
• Limburg, Noord-Brabant
  

Socialisten

• 1894: S.D.A.P.
  
• Troelstra
  
• Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

• Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

• Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

• Links in de politiek

Emancipatie

tweede helft 19e eeuw: arbeiders, protestanten en katholieken voelen zich achtergesteld 

ze willen gelijke rechten - Emancipatie 

verzuiling

Een samenleving die verdeeld is in groepen met een politieke of godsdienstige overtuiging.

KEIHARD AAN HET WERK

Maken opdrachten 3.1B op blz 101

Begrippen uit deze les

• Liberalisme
• confessionelen
• socialisme
• censuskiesrecht
• caoutchouc artikel
• districtenstelsel
• emancipatie
• verzuiling
• schoolstrijd

Personen uit deze les

• Thorbecke
• Abraham Kuyper
• Herman Schaepman
• Domela Nieuwenhuis
• Pieter Jelles Troelstra

Jaartallen uit deze les

• 1848
• 1879
• 1887

Schrijf 1 ding op wat je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen