Verwijswoorden die/dat

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

DOEL

- je kunt de juiste verwijswoorden gebruiken

formuleren: 

verwijswoorden

Geen verwijswoorden

Margriet is gek op paardrijden. Margriet heeft een eigen paard. Het paard van Margriet heet Wolfje. Elke vrijdag gaat Margriet naar de manage van Margriets oom. Daar staat het paard van Margriet. Margriet maakt op vrijdag de stal schoon. Daarna gaat Margriet op Wolfje rijden.

wel verwijswoorden

Margriet is gek op paardrijden. Ze heeft een eigen paard. Haar paard heet Wolfje. Elke vrijdag gaat Margriet naar de manege van haar oom. Daar staat haar paard. Ze maakt op vrijdag de stal schoon. Daarna gaat ze op Wolfje rijden.

VERWIJSWOORDEN

Verwijswoorden verwijzen meestal 

naar een woord dat al eerder genoemd is of 

wijzen vooruit naar een woord dat nog genoemd gaat worden.

Voorbeeldzinnen

Dit lokaal is van meneer De Rooij. Hij is pauze aan het houden.

Marieke houdt van lezen. Haar boekenkast staat vol met boeken.

Daar loopt Joost. Ik krijg van hem nog vijf euro.

De taxichauffeur is erg zuinig op zijn auto.

Oma vertelt haar kleinkinderen graag over vroeger.

Verwijswoorden

de-woorden: verwijs met deze of die

het-woorden: verwijs met dit of dat

de-woorden en het-woorden

De deur is op slot, maar die daar is wel open.

(de deur)

Het paard daar is wild, maar dit hier is rustig.

(het paard)

Verwijswoorden gebruik je in een tekst omdat...

1. verwijswoorden handig zijn om te gebruiken
2. het lezen hierdoor gemakkelijker wordt
3. de schrijver niet steeds hetzelfde woord wil gebruiken
4. de schrijver lui is

De studenten gaan zometeen hard aan het werk. Ze hebben geleerd hoe ze verwijswoorden kunnen herkennen en toepassen in een zin.

Waar verwijst “ze” naar?

1. De studenten
2. Hard
3. Werk
4. Verwijswoorden

Aanwijzende voornaamwoorden

Met aanwijzende voornaamwoorden wijs je personen of dingen aan.

Dit, deze, dat, die

•  Met dit en deze verwijs je naar iemand of iets dichtbij.
• met dat en die verwijs je naar iemand of iets ver weg.

Dit huis is van mij en dat is jouw huis.
Wat zijn de aanwijzende voornaamwoorden in deze zin?

1. Dit
2. Dit en dat huis
3. Dit en dat
4. Dat

Wat is goed?

1. Dit boek
2. Deze boek

Welke verwijswoorden gebruik je bij het-woorden?

1. dit
2. deze
3. die
4. dat

Met betrekkelijke voornaamwoorden verwijs je naar woorden die eerder in de tekst staan.

Het-woorden  enkelvoud         De-woorden enkelvoud of meervoud

Dit/ dat                                      Die/ deze

Vul een passend verwijswoord in:
Heb jij de adressen van alle honkbalteamleden? Wil je me ___ even e-mailen?

1. Dat
2. Deze
3. Die
4. Dit

Vul een passend verwijswoord in:
In de studiewijzer staat de stof ___ jullie moeten leren voor het volgende proefwerk.

Vul een passend verwijswoord in:
Het meisje ___ op de cover van de Yes staat, is de zus van mijn vriendin.

Vul een passend verwijswoord in:
Wilt u uw abonnement opzeggen.......bij de LINDA. hoort?

Vul een passend verwijswoord in:
Justin zijn band is lek, dus.......moet hij eerst plakken

Heb jij ___ dat je moet maken al af?

1. de opdracht
2. het werkstuk

Verwijswoorden

hun:

hen/ze:

hun of hen/ze

Alleen bij bezit

hun iPad (bezittelijk voornaamwoord)

In alle andere gevallen

Vul een passend verwijswoord in:
Omdat mijn buren slecht ter been zijn, doe ik soms boodschappen voor..........

1. Hun
2. Hen
3. Ze
4. Die

Vul een passend verwijswoord in:
De studenten zoeken......boeken.

Vul een passend verwijswoord in:
Daar staan veel klanten. Wil jij........bestellingen opnemen?

Vul een passend verwijswoord in:
De laptops zijn niet goed geinstalleerd daarom werken...........niet goed.

De opdracht

talnet.instructure.com

Het geld dat wij hebben verdiend.

De jongen die een jong zusje heeft.

De plannen die Sandra had gemaakt.

De betrekkelijke voornaamwoorden wat en wie verwijzen naar iets of iemand eerder in de tekst.

Wat gebruik je:

• Na onbepaalde voornaamwoorden als iets, niets, alles of enige:
  

                 - Alles wat je hier ziet, is zelfgemaakt.

• Na dat of datgene:

                - Dat wat je niet hebt, is altijd het aantrekkelijkst.

• Na de overtreffende trap:

                - Het eerste wat ik doe als ik thuiskom, is de hond aaien.

• Als verwijzing naar een zin die ervoor staat:
  

                 - Ik ben heel ziek, wat niet goed uitkomt.

Het programma ... gisteren de meeste kijkers trok, was boer zoekt vrouw.

1. wat
2. dat

Dat is het liefste ... iemand ooit voor mij heeft gedaan.

1. wat
2. dat

De brug stond open, ... Janna een flinke vertraging opleverde.

1. wat
2. dat

Hier is het bureau ... je vorige week besteld had.

1. wat
2. dat

Is dat het meisje ... je gisteren in de trein leerde kennen?

1. wat
2. dat

Oefenen 

Maken opdracht verwijswoorden en voegwoorden:

NuNederlands -  grammatica - woordsoorten