Nu Nederlands Grammatica 1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica 1 

1.1 Doel van de les

Je herkent werkwoorden en verschillende vormen van het werkwoord.

persoonsvorm/infinitief/voltooid deelwoord/tegenwoordig deelwoord

Had je me dit al eerder gevraagd?

1. gevraagd
2. had gevraagd
3. had
4. had eerder

We hebben de hele dag hard moeten werken.

1. hebben
2. hebben moeten
3. hebben moeten werken
4. hebben werken

Het liefst wil ik slapend rijk worden.

1. worden
2. wil worden
3. wil rijk worden
4. wil slapend worden

Werkwoorden

• Persoonsvorm
• Infinitief
• Voltooid deelwoord
• Tegenwoordig deelwoord

Persoonsvorm

Is een werkwoord in de zin dat je van tijd kunt veranderen. Of de pv komt vooraan in de zin te staan als je deze vragend maakt.

In de zomer ga ik altijd met mijn vrienden zwemmen. 

In de zomer ging ik altijd met mijn vrienden zwemmen.

Ga ik in de zomer altijd met mijn vrienden zwemmen?

Infinitief

Is het hele werkwoord.

WIJ-vorm

In het weekend kan ik altijd uitslapen.

Iedereen in de klas gaat spijbelen tijdens rekenen.

Voltooid deelwoord

Dat geeft aan dat iets al eerder is gebeurd.

Deze zomer heb ik voor het eerst gesurft.

Dat heb ik nog nooit eerder geprobeerd.

Ik moet zeggen dat het erg goed is gelukt. 

Tegenwoordig deelwoord

Geeft meestal aan die iets gelijk met iets anders gebeurt

Je mag niet meer fietsend appen.

Blaffende honden bijten niet.

Huilend liep het kind naar zijn vader.

Aan de slag

Maak opdracht 1 t/m 4

1.2 Doel van de les

Je herkent zelfstandige naamwoorden, (stoffelijke) bijvoeglijke naamwoorden en lidwoorden.

ZELFSTANDIG NAAMWOORD

Mensen

docent, meisje, secretaresse, voetballer, bouwvakker, schoonheidsspecialist, bakker...

Dieren

Ezel, lieveheersbeestje, slang, tor, hond, muis, oxelot...

Planten/natuurverschijnselen

Zonnebloem, orkaan, regenbui, zonneschijn, eik, beukenboom...

Dingen/gevoel

Tafel, schrift, fiets, kaasschaaf, geluk, liefde, haat, honger...

(Eigen) namen

Robin, Karel, Mees, Praxis, Amsterdam, Eiffeltoren, Jansen...

BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

- vertelt meer over een zelfstandig naamwoord

- het spannende boek

- een spannend boek

- het boek is spannend

BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

- staat meestal in de buurt van een zn

- kent de trappen van vergelijking

de groene appel - de appel is groen - de groene

gaaf - gaver - gaafst

STOFFELIJK

BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

- het gouden horloge

- een papieren tas

de zijden bloemen

- de houten tafel

LIDWOORD

Er zijn drie lidwoorden:

- de

- het ('t)

- een ('n)

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

________

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

______________

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

_______

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

___________

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

Aan de slag

Maak opdracht 1 t/m 4

1.3 Doel van de les 

Je herkent het persoonlijk, het bezittelijk en het aanwijzend voornaamwoord.

Persoonlijk

Bezittelijk

Aanwijzend

Aan de slag

Maak opdracht 1

Aanwijzend voornaamwoorden

Het aanwijzend voornaamwoord (aanw. vnw) verwijst naar iets: deze, die, dit, dat, zulk(e), zo'n, dergelijke.

de-woord > gebruik deze en die: de auto – deze auto, die auto

het-woord > gebruik dit en dat: het filiaal – dit filiaal, dat filiaal

meervoud > gebruik altijd deze en die: het huis – deze huizen, die huizen

Persoonlijk voornaamwoord

Bezittelijk voornaamwoord

Aanwijzend voornaamwoord

Deze

Hij

Zijn

Dat

Het

Hun

Mijn

Die

Aan de slag

Maak opdracht 2 t/m 5

1.4 Doel van de les

Je herkent voegwoorden en voorzetsels

Voegwoorden

Een vgw verbindt twee zinnen met elkaar. Een vgw staat soms tussen twee zinnen in, maar kan ook aan het begin van de zin staan.

Voorbeeld
 Mariska doet de inkoop. Ik doe de verkoop.

Mariska doet de inkoop en ik doe de verkoop.

Isaam regelt extra personeel. Het wordt druk morgen.

Isaam regelt extra personeel, want het wordt druk morgen.

Sleepvraag.

De tuinmannen schuilen onder het afdak. De regen komt met bakken uit de hemel.

De tuinmannen schuilen onder het afdak, ..................... de regen komt met bakken uit de hemel.

Eva houdt de plank recht. Jij schroeft hem vast.

Eva houdt de plank recht ........ jij schroeft hem vast.

Het bedrijf is nog niet failliet. De omzet is wel erg laag.

Het bedrijf is nog niet failliet, .................... de omzet is wel erg laag.

omdat

zodat

want

en

maar

Even oefenen

Maak opdracht 1 

Voorzetsels

Voorzetsels (vz) zijn woorden die plaats, richting, tijd of reden aangeven. 

De ordners staan in de kast.

In de winter is er tijdens de middagpauze tevens soep verkrijgbaar.

Ik heb het snowboarden al aardig onder de knie.

Wat is in de onderstaande zin het voorzetsel?

De bijeenkomst vond plaats in de aula.

1. de
2. in
3. vond

Hoeveel voorzetsels staan er in de onderstaande zin?
Op Cuba begint het regenseizoen in mei.

1. 1
2. 2
3. 3

Hoeveel voegwoorden staan er in de onderstaande zin?

Vanwege een stroomstoring zijn de machines in de fabriek uitgevallen.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Maak de oefeningen

Opdracht 2 t/m 4

Let op: volgende les -> toets over grammatica 1