Mentorles: plannen voor de toetsweek en muziek

• Mentorles
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Mentorles

Na deze les...

heb je een ijzersterke planning gemaakt  voor de toetsweek.

weet jij welke muziek jou helpt om je te kunnen concentreren.

Module-inzicht: Je moet niks, maar als je iets wil dan moeten er dingen.

Lesinzicht: Het opstellen van duidelijke en kleine to-do's helpt je om deze in je planning te verwerken en uiteindelijk uit te voeren. 

Benodigdheden: 

- Pen + papier voor elke leerling

- Het werkblad 'Overzicht' voor de docent

Relevante pagina's uit het Slim Jezelf Zijn-boek: p. 46

Extra informatie

Wanneer je een planning wilt maken zijn twee dingen belangrijk: 1. weten wat je wil of moet doen en 2. bepalen wat je gaat doen en in welke volgorde. In de vorige les hebben de leerlingen nagedacht over welke doelen ze willen behalen. In deze les gaan de leerlingen overzicht creëren van wat ze allemaal willen en moeten doen.

In hoeverre weet jij precies wat je wanneer
moet doen voor de toetsweek?

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen waarom zij voor dit cijfer hebben gekozen.

Extra informatie:

Middels deze vraag krijgen de leerlingen inzicht in hoeveel overzicht zij op dit moment hebben over wat ze moeten doen voor de toetsweek en wanneer ze dat gaan doen. Deze vraag zorgt ervoor dat de relevantie van de les duidelijk wordt. Aan het einde van de les wordt de vraag nog een keer gesteld, zodat de leerlingen inzien dat het helpt om een concrete planning te maken aan de hand van de verschillende stappen die worden doorlopen.

Voorbereiden op de toetsweek

Om van jouw toetsweek een succes te maken is het belangrijk dat je een duidelijke planning maakt. Dit doe je door de volgende stappen te zetten:

1. Bedenk wat je wil
2. Creëer overzicht
3. Stel prioriteiten
4. Plan je taken in

• Lees de slide voor.

Stap 1: Bedenk wat je wil

Bedenk drie doelen voor de komende toetsweek en schrijf deze op.

• Lees de slide voor en zet de timer aan.
• Benadruk dat de doelen niet alleen hoeven te gaan om cijfers, maar ook om het proces. (Bijvoorbeeld: ik ga ervoor zorgen dat ik tijdens de toetsweek minstens één ding doe waar ik blij van word).
• Laat een aantal duo's hun doelen delen.

Extra informatie:

We leven in een wereld met enorm veel mogelijkheden. Wanneer we niet bewust kiezen tussen al die mogelijkheden, kunnen we erdoor overspoeld raken. Doelen stellen zorgt voor focus binnen alle mogelijkheden, waardoor je betere keuzes kunt maken. Daarnaast denk je bij het stellen van een doel na over wat je echt wilt, waardoor je bij tegenslag langer door zult zetten. Uit onderzoek van de psycholoog Jordan Peterson blijkt dat leerlingen meer voldoening ervaren bij het behalen van kleine successen als ze een duidelijk doel hebben gesteld.

Stap 2: Creëer overzicht

Bedenk wat je voor de toetsweek allemaal moet doen. Maak de taken zo klein mogelijk en zet ze in een to-do-lijst. Schrijf ook je taken op die niet met de toetsweek te maken hebben.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen hun to-do-lijst op het werkblad 'Toetsweek' invullen.
• Loop rond door de klas en ga in gesprek met de leerlingen om te kijken of het ze lukt om de taken zo concreet en klein mogelijk te maken.

Stap 3: Stel prioriteiten

Pak je to-do-lijst erbij en zet de taken in een prioriteitenplanning.

1 . Belangrijk én dringend	2. Belangrijk, maar niet dringend
3. Niet belangrijk, wel dringend	4. Niet belangrijk én niet dringend

• Lees de slide voor.
• Benoem nog een keer de vier velden van de prioriteitenplanning.
• Vraag aan de leerlingen om per kwadrant een voorbeeld te geven.
• Benadruk dat iedereen andere prioriteiten stelt, dus dat iedereen iets anders belangrijk/dringend kan vinden.
• Deel het werkblad 'priotiteitenplanning' uit.
  
• Start de timer.
• Loop rond door de klas en ga in gesprek met de leerlingen om te kijken of het hen lukt om de keuzes die ze maken uit te leggen.

Extra informatie:

De prioriteitenplanning is ontwikkeld door Dwight Eisenhower (voormalige president van de VS). Op basis van hoe urgent en belangrijk een taak was, deelde hij zijn taken in over de vier kwadranten. Zo kon hij bepalen hoe hij zijn tijd effectief kon besteden.

Hieronder volgt per kwadrant een voorbeeld:

• Kwadrant 1: De laatste 30 woordjes leren voor de toets van Engels die je morgen hebt
• Kwadrant 2: Sporten
• Kwadrant 3: Een appje beantwoorden
• Kwadrant 4: Door je Instagram scrollen

Stap 4: Plan je taken in

Tijd om je planning af te maken op basis van je prioriteitenplanning. Gebruik je agenda of het werkblad. Begin met je vaste afspraken, 

en werk vervolgens van kwadrant 

1 naar 4. Kies bewust!

• Laat de leerlingen nu hun eigen planning maken. Als ze al een agenda hebben die ze gebruiken, kunnen ze hier ook hun planning in maken.
• Indien de leerlingen nog geen agenda hebben, gebruiken zij de weekplanning op het werkblad 'Toetsweek'.

Extra informatie

Zorg dat leerlingen eerst vaste afspraken inplannen, en vervolgens de taken uit kwadrant 1. Daarna is het zaak om ruimte te maken voor taken uit kwadrant 2, te kijken of ze taken uit kwadrant 3 kunnen uitbesteden, en bewust kiezen of ze taken uit kwadrant 4 wel of niet willen doen.

Jouw planning

Je planning is af! 

Het is oké als je je niet helemaal aan je planning houdt. Geef jezelf de ruimte om je planning bij te stellen. Plannen is een vaardigheid. Door te oefenen kan je er dus steeds beter in worden! 

🥳

• Lees de slide voor. 
• Vertel dat het dus belangrijk is om je dagen niet helemaal vol te proppen, aangezien je dan niet meer je planning kunt bijstellen als er iets onverwachts tussenkomt of als iets langer duurt dan je had gedacht.

In hoeverre weet jij precies wat je wanneer
moet doen voor de toetsweek?

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen waarom zij voor dit cijfer hebben gekozen.

Extra informatie:

Door deze vraag nogmaals te stellen, zullen leerlingen inzien dat het helpt om middels de doorlopen stappen een concrete planning te maken voor de toetsweek. Dit zorgt voor rust en duidelijkheid.

Module-inzicht: Kleine veranderingen kunnen grote resultaten opleveren.

Lesinzicht: Door slim pauzes te houden kan je je beter concentreren. 

Benodigdheden:

- Werkblad 'Rebussen' voor elke leerling.

- Werkblad 'Antwoorden rebussen' voor de docent

- De handleiding 'Actieve pauzes' voor de docent.

Waar luister je naar
tijdens het leren?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Geef aan dat zij meerdere antwoorden mogen geven.
• Op het moment dat je de antwoorden wilt bespreken, klik je op 'sluit invoer', zodat de leerlingen geen nieuwe antwoorden meer kunnen geven.
• Bespreek enkele antwoorden met de klas.

Waarom luister je wel of niet naar muziek
tijdens het leren?

Ik raak afgeleid van muziek

Met muziek vind ik het leuker om te leren

Ik kan mij beter focussen met muziek

Ik heb graag achtergrond geluid tijdens het leren

Anders...

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.
• Vraag vooral ook aan de leerlingen die 'anders...' hebben ingevuld wat voor hun de reden is om wel/niet naar muziek te luisteren.

Effect van muziek

Muziek heeft invloed op je lichaam 

(ademhaling, bloeddruk, hartslag).

Je kunt dit inzetten om jezelf te activeren of om meer te ontspannen tijdens het leren.

• Lees de slide voor.

Extra informatie:

Er is veel onderzoek gedaan naar de invloed van muziek op je

concentratie. Hieruit bleek dat menselijke stemmen zoals zang of rap

je sneller afleiden dan de meeste andere geluiden. Rustige klassieke

muziek zonder tekst bleek het beste te helpen voor je concentratie.

Dat komt doordat het ritme hetzelfde is als het ritme van je hartslag

in rust (60 slagen per minuut) en er geen tekst is waar je onbewust

naar luistert. Er zijn componisten zoals Ludovico Einaudi of Jon

Hopkins die muziek maken die hier helemaal bij aansluit. Dit werkt natuurlijk voor iedereen op een andere manier. Zoals met alle technieken is het voor de leerlingen belangrijk om zelf te onderzoeken welke muziek hen het beste kan helpen om zich te concentreren.

Leren met muziek

Lezen met rapmuziek

Begin met het lezen van de teksten. Probeer zo veel mogelijk van wat je leest te onthouden.

Na 2,5 minuten stop je met lezen.

• Zorg dat alle leerlingen hun werkblad omgekeerd voor zich hebben.
• Zet de timer aan en zet het muziekje aan door op de muzieknoot te klikken (let op: geluid kan vrij hard staan).
• Geef aan dat het niet belangrijk is of je de tekst helemaal hebt kunnen lezen of niet.
• Als de leerlingen een tekst helemaal gelezen hebben, kunnen zij gewoon verder gaan met de volgende tekst. 
• Klik door naar de volgende slide als de tijd om is.

Hoe goed kon jij je concentreren met
rapmuziek? (0 = slecht, 10 = goed)

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.

Leren met muziek

Lezen met hardcore muziek

Ga verder met het lezen van de teksten. Probeer zoveel mogelijk van wat je leest te onthouden.

 

Na 2,5 minuten stop je met lezen.

• Zorg dat alle leerlingen hun werkblad omgekeerd voor zich hebben.
• Zet de timer aan en zet het muziekje aan door op de muzieknoot te klikken (let op: geluid kan vrij hard staan).
• Geef aan dat het niet belangrijk is of je de tekst helemaal hebt kunnen lezen of niet.
• Als de leerlingen een tekst helemaal gelezen hebben, kunnen zij gewoon verder gaan met de volgende tekst. 
• Klik door naar de volgende slide als de tijd om is.

Hoe goed kon jij je concentreren met
hardcore muziek? (0 = slecht, 10 = goed)

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.

Leren met muziek

Lezen met pianomuziek

Ga verder met het lezen van de teksten. Probeer zo veel mogelijk van wat je leest te onthouden.

 

Na 2,5 minuten stop je met lezen.

• Zorg dat alle leerlingen hun werkblad omgekeerd voor zich hebben.
• Zet de timer aan en zet het muziekje aan door op de muzieknoot te klikken (let op: geluid kan vrij hard staan).
• Geef aan dat het niet belangrijk is of je de tekst helemaal hebt kunnen lezen of niet.
• Als de leerlingen een tekst helemaal gelezen hebben, kunnen zij gewoon verder gaan met de volgende tekst.
• Klik door naar de volgende slide als de tijd om is.

Hoe goed kon jij je concentreren met
pianomuziek? (0 = slecht, 10 = goed)

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.

Leren met muziek

Je hebt nu geleerd met:

• Snelle muziek met tekst (rap)
• Snelle muziek zonder tekst (hardcore)
• Langzame muziek zonder tekst (piano)

• Lees de samenvatting op deze slide voor.

Extra informatie

Het rapnummer had een relatief snel ritme en tekst, het hardcore nummer had een snel tempo en geen stem en de pianomuziek had een rustig tempo en geen stem. Het tempo van deze pianomuziek is gelijk aan het tempo van je hart in rust en nodigt uit om in een ontspannen staat te komen.

Met tekst: Zowel onze oren als onze hersenen zijn toegespitst op het herkennen en verwerken van stemgeluid. De frequenties die we kunnen horen komen netjes overeen met de frequentie waarop we praten. Daarnaast zijn er een aantal processen in je brein die ervoor zorgen dat je aandacht naar mensen hun stem wordt getrokken. Een voorbeeld is het cocktail party effect, meer informatie hierover kun je vinden op wikipedia.

Welke van de drie muzieksoorten hielp jou het beste om te leren?

Rap

Hardcore

Piano

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.

Extra informatie

'Mijn experiment' is de laatste stap van het proces. Bij de check is de huidige aanpak duidelijk geworden. Bij het ervaren zijn ze aan de slag gegaan met een andere manier van leren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan mee willen nemen om uit te proberen, verder mee te oefenen of een nieuwe, waardevolle gewoonte van te maken. Het helpt om dit plannetje zo concreet mogelijk te maken. Dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om het experiment ook daadwerkelijk uit te voeren.

Wij geven steeds drie voorbeelden van passende experimenten, maar het is belangrijk dat leerlingen ook de ruimte voelen om zelf iets te kiezen, mits het concreet is. 

Voorbeelden van een experiment

• Ik ga vanmiddag hardcore luisteren tijdens het maken van mijn wiskundehuiswerk om te kijken of het dan sneller gaat.
  
• Ik ga een playlist maken op Spotify met verschillende liedjes die mij helpen om mij beter te kunnen concentreren.
  
• Ik ga minstens 3 vrije momenten van een uur aan mijn planning toevoegen, zodat er ruimte is voor onverwachte gebeurtenissen.
• Ik zorg ervoor dat ik aan mijn planning wordt herinnerd door hem op een zichtbare plek te hangen, met mijn ouders te delen of een herinnering in mijn telefoon te zetten.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen een van de experimenten kiezen die zij de komende week gaan uitproberen.
• Als de leerlingen zelf een goed idee hebben voor een experiment, kunnen zij dat ook kiezen. Daarbij is het wel belangrijk dat het concreet is.
• De leerlingen kunnen op de volgende slide hun experiment invullen.

Wat wordt jouw experiment?
Kies een van de voorbeelden of bedenk zelf een experiment

• Benoem dat het belangrijk is om het zo concreet mogelijk te maken.
• Vraag een aantal leerlingen of ze hun experiment willen toelichten.
• Als een experiment nog niet zo concreet is, kan je er op doorvragen. ("Wat ga je precies doen?", "Voor welk vak?", "Wanneer ga je het doen?", "Wat is de eerste stap?")