HA1: lezen: tekstverbanden H4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Tekstverbanden

verbanden tussen zinnen / alinea's

Deze les gaat over tekstverbanden en signaalwoorden.

Wat weet je al over tekstverbanden en signaalwoorden?

Theorie

Een tekst bestaat uit verschillende alinea's. Die vormen samen weer een geheel, ze staan dus niet zomaar bij elkaar. Dat alles bij elkaar hoort, wordt gevormd door verbanden. Deze verbanden breien de alinea's aan elkaar. Hiervoor heb je verbindingswoorden nodig: ook wel signaalwoorden genoemd.

Doel van deze les:

Je kunt vijf verschillende tekstverbanden herkennen.

Je kunt een aantal signaalwoorden noemen waaraan je deze tekstverbanden herkent.

1. Chronologisch verband

(volgorde van tijd)

voordat, nadat, eerst,

daarna, vroeger, toen, later etc.

Deze signaalwoorden geven een tijdsvolgorde aan

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

2. Opsomming

ook, verder, bovendien, en, maar ook, ten eerste, als laatste etc.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

Je kan er "punten" van maken

In haar vrije tijd doet zij:

- sport

- televisiekijken

- boeken lezen

3. Tegenstelling

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds-anderzijds etc.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

4. Reden

omdat, daarom, dus, want, de reden hiervoor is

Reden- voorbeeld

Ik lever mijn oude mobiel altijd in, want dat is beter voor het milieu

Reden- voorbeeld

Ik lever mijn oude mobiel altijd in, want dat is beter voor het milieu

5. Toelichtend

bijvoorbeeld, zo, als, denk aan, neem nou

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

Even oefenen

Welk verband herken je in de volgende zin?

Hoewel Marit niet had geleerd voor het examen, haalde ze toch een voldoende.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming
4. Vergelijking

Welk verband herken je in de volgende zin?

Doordat er een ongeluk gebeurd was, kwamen wij te laat.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Tijdsvolgorde
4. Reden

Welk verband herken je in de volgende zin?

Mijn broertje wil graag een ijsje, een appeltaart, een glad drinken en een pizza.

1. Tegenstelling
2. Toelichting
3. Opsomming
4. Chronologie

Welk verband herken je in de volgende zin?

Het heeft vannacht enorm gesneeuwd, met als gevolg dat ik de deur vanochtend bijna niet open kreeg.

1. Tegenstelling
2. Reden
3. Opsomming
4. Tijdsvolgorde

Welk verband herken je in de volgende zin?

Je mag vanavond net zo als andere avonden niet opblijven.

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Vergelijking
4. Tijdsvolgorde

Welk verband herken je in de volgende zin?

Eerst ga je naar de kapper en vervolgens ga je nieuwe schoenen kopen.

1. Tijdsvolgorde
2. Tegenstelling
3. Toelichting
4. Opsomming

Wat is aan de verbanden nog lastig?

Wat waren de lesdoelen van vandaag?

Ik kan vijf tekstverbanden herkennen.

😒🙁😐🙂😃

Ik kan bij elk tekstverband een aantal signaalwoorden noemen.

😒🙁😐🙂😃

Volgende les

Werk je aan de opdrachten van H4 Lezen

Kun je vragen stellen over de lesstof of de opdrachten.

Vrijdag huiswerk af!