De ideale les

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

      1. Welkom!

> 15 minuten lezen in stilte

> Boek vergeten?  Schrijf een weekendverhaal. 

2. Terugblik (2 min)

Vorige les heb ik ...... 

Vorige les heb ik....

3. Programma (3 min)

1. Lezen

2. Terugblik

3. Programma

4. Doel

5. Uitleg tekstopbouw, tekstsoorten en tekstdoelen

6. Opdracht 1 en 2

7. Afsluiting

Doelen van deze les (5 min)

Aan het einde van les ken je....

1. de opbouw van een tekst

2. de tekstdoelen

3. de tekstsoorten 

.... en kan je de theorie toepassen tijdens de opdracht. 

Uitleg theorie (10 min)

Opbouw van een tekst

...

...

...

* Titel, tussenkopjes, alinea's, hoofd- en deelonderwerpen. 

Het doel van een tekst

- De schrijver wil iets bereiken bij de lezer. 

- Dat wat hij wil bereiken is het doel van de tekst. 

- Welke tekstdoelen kennen jullie? 

Welke tekstdoelen zijn er?

Aantekeningen maken

Tekstdoelen - tekstsoort- tekstvorm 

1. Informeren - informerende tekst - nieuwsbericht

2. Uitleg geven - uiteenzettende tekst - schoolboek

3. Mening laten vormen - beschouwende tekst - column 

4. Overtuigen - betogende tekst - recensie 

5. Overhalen - aansporende/ activerende tekst - reclametekst

6. Amuseren - amuserende tekst - gedicht

1. Informeren

De schrijver wil dat de lezer iets te weten komt. 

2. Uitleg geven

De schrijver wil aan de lezer uitleggen hoe iets in elkaar zit of hoe iets werkt.

3. Mening laten vormen

De schrijver beschrijft verschillende kanten van het onderwerp en laat de lezer erover nadenken. 

4. Overtuigen

De schrijver wil de lezer doormiddel van argumeten overtuigen van zijn/haar mening. 

5. Overhalen

De schrijver wil de lezer aansporen om iets te doen of te kopen. 

6. Amuseren

De schrijver wil de lezer vermaken. 

Tekstdoel =

1. Voor wie de tekst bedoeld is.
2. Dat ik -u- en -jij- gebruik in mijn tekst.
3. Dat wat de schrijver met zijn tekst wil bereiken.
4. Waar de tekst vandaan komt.

Wat is het belangrijkste tekstdoel van reclame

1. Amuseren
2. Informeren
3. Overtuigen
4. Overhalen

Aantekeningen maken

Tekstdoelen - tekstsoort- tekstvorm 

1. Informeren - informerende tekst - nieuwsbericht

2. Uitleg geven - uiteenzettende tekst - schoolboek

3. Mening laten vormen - beschouwende tekst - column 

4. Overtuigen - betogende tekst - recensie 

5. Overhalen - aansporende/ activerende tekst - reclametekst

6. Amuseren - amuserende tekst - gedicht

Opdracht 1 (15 min)

Theorie toepassen

Stap 0: Docent vertelt 'de groepjes'.  

Stap 1: Ieder groepje krijgt  7 teksten. 

Stap 2: Welke tekstdoelen en tekstsoorten horen bij welke tekst? 

Stap 3: Iedere leerling schrijft de antwoorden in eigen schrift.

Tekst 1

Tekst 2

Tekst 3

Tekst 4

Tekst 5

Tekst 6

Tekst 7

Informerende tekst

Uiteenzettende tekst

Beschouwend tekst

Activerende/ overhalende tekst

Amuserende tekst

Betogende tekst

Uiteenzettende tekst

De antwoorden van opdracht 1

Tekst 1: informatieve tekst

Tekst 2: uiteenzettende tekst

Tekst 3: beschouwende tekst (schrijver geeft nergens zijn/haar eigen mening, maar in de tekst wordt wel de aanpak van overgewicht via verschillende kanten bekeken.

Tekst 4: activerende / overhalende tekst

Tekst 5: amuserende tekst

Tekst 6: betogende tekst

Tekst 7: uiteenzettende tekst

Opdracht 2 (20 min)

Stap 1: Je kiest een tekst die bij je past (interesse en niveau)

Stap 2: De volgende vragen beantwoorden in je schrift: 

1. Wat is het tekstdoel?
2. Wat is de tekstsoort?
3. Bepaal het deelonderwerp van alinea 3.
4. Zoek van 2 moeilijke woorden de betekenis.
5. Klaar? Ander onderwerp of hoger niveau.

Titel van jouw tekst: .....................
- Wat is het tekstdoel?
- Wat is de tekstsoort?
- Deelonderwerp alinea 3?
- Twee moeilijke woorden + betekenis?

De antwoorden van opdracht 2

Tekst Fietsveiligheid 1: Mening laten vormen/beschouwen

Tekst Fietsveiligheid 2: informeren

Tekst EHBO 1: overhalen/activeren

Tekst EHBO 2: mening laten vormen/beschouwen

Reflectie

Dinner Time Talk = 

Schrijf op de placemat hoe je deze les vanavond tijdens het avondeten aan je familie zou omschrijven. Denk aan de 6 tekstdoelen, de samenwerking, tips en tops voor jezelf en je groepje. 

Bespreek in groepjes en klassikaal.

Afsluiting

Zijn er nog vragen? Laat het weten in LessonUp. 

Geen huiswerk. 

Bedankt voor jullie aandacht! 

Vragen over de theorie of iets anders over de les?