Psychofarmaca

PSYCHOFARMACA
Verdiepen in de branche
1 / 27
suivant
Slide 1: Diapositive
Verdiepen brancheMBOStudiejaar 4

Cette leçon contient 27 diapositives, avec quiz interactif et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

PSYCHOFARMACA
Verdiepen in de branche

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat zijn psychofarmaca?

Slide 2 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Inhoud les
-Aflevering 'Minder medicijnen voor verstandelijk gehandicapten'
-Antidepressiva
-Antipsychotica
-Slaap- en angstmedicatie
-Psychostimulantia

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 4 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat zijn psychofarmaca
Alle medicatie waarbij er sprake is van het beïnvloeden van de psyche. Je kunt het ook omschrijven als gedragsmedicatie.

Denk hierbij een kalmeringsmiddelen, slaapmiddelen en anti-psychotica.
Al deze middelen hebben effect op ons zenuwstelsel, voorzichtigheid is dus geboden.

Slide 5 - Diapositive

Psychofarmaca zijn medicijnen die invloed hebben op het centrale zenuwstelsel en werkzaam zijn tegen psychische aandoeningen waaronder psychose, schizofrenie, depressie en angststoornissen. Voorbeelden van veel voorgeschreven psychofarmaca zijn: haloperidol [Haldoll, risperidon [Risperdall, citalopram [Cipramill, oxazepam [Serestal, temazepam [Normisonl.
Psychofarmaca: groepen
Hypnotica> slaapmiddelen
Anxiolytica> middelen tegen angst
Antidepressiva> middelen tegen depressie
Antipsychotica> middelen tegen psychoses




Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Indicaties psychofarmaca
1. Depressie
2. Biplolaire stoornis
3. Angststoornis
4. Slaapstoornis
5. Verslaving
6. Gedragsstoornis


Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vereisten psychofarmaca
Psychofarmaca zijn nooit de oplossing alleen.

Alle gedragsfactoren moeten in kaart worden gebracht.

Vereist een multidisciplinaire aanpak.

Moet regelmatig worden geëvalueerd.

Kan ook met dwang worden toegediend, mits alle voorwaarden voldaan.

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Antidepressiva
Waarom?
---- Stemming verbeteren
----Niet over de somberheid heen raken w.s. depressie
Maar: Enkel aangeraden bij ernstige depressie
Dus niet bij:
Rouw, aanpassen aan verblijf instelling
Dan liever eerst psychologische begeleiding
Nadelen: 
Bijwerkingen als: wazig zien, hartkloppingen, hoofdpijn
Invloed op de werking van andere geneesmiddelen



Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bijwerkingen
agitatie of rusteloosheid
duizeligheid
een droge mond
een gewichtstoename
een wazig gezichtsvermogen
hoofdpijn
maagklachten
misselijkheid
seksuele problemen of erectiestoornissen
slaapproblemen
slaperigheid of vermoeidheid

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Meest gebruikte antidepressiva:
citalopram (SSRI)
escitalopram (SSRI)
fluoxetine (SSRI, Prozac)
fluvoxamine (SSRI)
paroxetine (SSRI, Seroxat)
sertraline (SSRI, Zoloft)
venlafaxine(SSRI/SNRI*)
duloxetine (SNRI, Cymbalta)
amitriptyline
clomipramine
desipramine
dosulepine
doxepine
imipramine
maprotiline
nortriptyline

Slide 11 - Diapositive

De vraag is welk middel nu precies werkt bij wieSoms heeft medicatie niet het gewenste effect, doordat antidepressiva te snel of juist te langzaam weer in het lichaam worden afgebroken. Het verschil in medicijnafbraak is aangeboren. Als de afbraak te snel is, werkt het medicijn niet. Is het te langzaam, dan kan het medicijn zich in het lichaam opstapelen en vervelende bijwerkingen veroorzaken.
SSRI’s worden over het algemeen goed verdragen en zijn meestal eerste keus.
Maar TCA’s lijken weer beter te werken bij mensen met een ernstige depressie, die zijn opgenomen in een klinische voorziening. Ook voor een depressie met psychotische kenmerken gaat de voorkeur uit naar een TCA.

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Antipsychotica
- tabletten
-capsules
-siroop
-injecties (Depot)

Slide 13 - Diapositive

Je hersenen bevatten chemische boodschappers (neurotransmitters) die ervoor zorgen dat informatie van het ene deel van je hersenen naar het andere deel wordt overgedragen. Eén van deze stoffen die hiervoor zorgt heet dopamine.
De onbewezen hypothese van de biologische psychiatrie is dat hoge concentraties dopamine maken dat de hersenen anders gaan werken en dat informatie anders wordt doorgegeven, waardoor er een staat van ‘hyper-betekenis’ kan ontstaan – dus psychose. Antipsychotische medicatie verminderen de signalen van dopamine in je hersenen, waardoor er meer kans zou zijn dat de informatie op de goede manier wordt doorgegeven Antipsychotica kunnen nare bijwerkingen geven. Dit verschilt per medicijn. Je kunt niet van tevoren voorspellen welk middel bij jou het beste zal werken, het is een kwestie van proberen. Gelukkig zijn de bijwerkingen van de verschillende medicijnen wat beter te voorspellen.
Antipsychotica in de vorm van een injectie wordt ook wel een depot genoemd, of langwerkende antipsychotica.Bij depots/injecties gaat het vaak om hogere doseringen van een bepaald middel. Door de samenstelling is de werking sterk vertraagd en hoeft de gebruiker maar eens in de twee tot vier weken een nieuwe dosis te krijgen. Depot-medicatie moet met regelmaat en op vaste tijden worden toegediend, hier bestaan speciale depot-poli’s voor.
Het kan handig zijn om voor een depot te kiezen als je steeds vergeet om je medicijnen in te nemen, of als je zelf de neiging hebt om teveel of te weinig van de medicijnen in te nemen – en dus een risico loopt. Depot medicatie is een langwerkend middel, waarvan de dosis minder snel kan worden aangepast.
Bijwerkingen
Stijfheid en trillerigheid
Rusteloosheid
Bewegingen van de kaak, lippen en tong
Seksuele problemen door hormonale veranderingen
Vermoeidheid en traagheid
Gewichtstoename
Een hoger risico voor het krijgen van suikerziekte
Constipatie
Droge mond
Wazig zicht


Slide 14 - Diapositive

https://www.psychosenet.nl/medicatie/antipsychotica/antipsychotica-bijwerkingen-keuzetool/

Voorbeelden
Aripiprazol (Abilify)
Aripiprazol (Maintena) – depot
Cariprazine (Reagila)
Clozapine (Leponex)
Olanzapine (Zyprexa)
Risperidone (Risperdal)
Risperidon (Consta) – depot
Levomepromazine (Nozinan)
Penfluridol (Semap)
Haloperidol (Haldol)
Periciazine (Neuleptil)
Pimozide (Orap)
Pipamperon (Dipiperon)
Fluspirileen (Imap)
Chloorpromazine (Largactil)

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Benzodiazepinen
* Dit is een verzamelnaam voor medicatie tegen angst, spanning en slaapproblemen.
* Deze noemen ze ook wel benzo's of de pammen.
* Hieronder vallen namelijk: lorazepam ( temesta), diazepam ( valium), temazepam en oxazepam. Dit zijn de meeste bekende.
* Deze medicatie is verslavend.
* Deze medicatie mag niet zomaar gestopt worden. 

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 18 - Diapositive

Ook bij probleemgedrag [bijvoorbeeld roepen, dwalen, of agressieve uitingen] worden regelmatig psychofarmaca voorgeschreven. In dat geval worden ze vooral gebruikt vanwege de rustgevende werking en behandelen ze niet de oorzaak van het gedrag.
Slaap- en angstmedicatie
Benzodiazepines
Verminderen angstsymptomen ( bv spierspanning)
Effect binnen enkele minuten
Worden na verloop van tijd minder effectie
Zorgen voor verslaving
Niet langer dan 1 maand gebruiken

Slide 19 - Diapositive

De arts zet vaak antidepressiva maar ook andere geneesmiddelen in tegen angst. Deze medicijnen veroorzaken bij sommige patiënten bijwerkingen. Deze verdwijnen vaak na een paar weken, maar het is van cruciaal belang om een arts te raadplegen als deze ondraaglijk zijn of niet verdwijnen. Sommige artsen adviseren om de anti-angstmedicatie met voedsel in te nemen om bijwerkingen te minimaliseren of om anders om ze voor het slapengaan in te nemen, zodat het medicijn de slaap niet verstoort. De bijwerkingen die een patiënt ervaart, variëren en hangen af van het type medicatie. Om bijwerkingen te verlichten, past de arts geleidelijk de dosering aan of schrijft hij een ander medicijn of een andere vorm van therapie voor. Het is essentieel om nooit te stoppen met het nemen van medicatie zonder medisch toezicht, omdat dit mogelijk ontwenningsverschijnselen veroorzaakt
Voorbeelden
Voorbeelden van benzodiazepines omvatten:
alprazolam (Xanax)
chloordiazepoxide (Librium)
diazepam (Valium)
lorazepam (Ativan)

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bijwerkingen
concentratieproblemen
duizeligheid
een wazig gezichtsvermogen
geheugenverlies
hoofdpijn
maagpijn
problemen met balans of coördinatie (ataxie)
slaperigheid of vermoeidheid
spraakproblemen
verwardheid

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Psychostimulantia
indicatie • ADHD • ADD • narcolepsie

Slide 22 - Diapositive

Groep van medicijnen (zie hieronder) die het centrale zenuwstelsel en daarmee de psychische functies stimuleren.
Mogelijke toepassingen van psychostimulantia (o.a.):
- aandachtstekort-stoornis met hyperactiviteit (= ADHD), als therapie-ondersteunende medicatie
- narcolepsie (= slaapzucht)
Opmerking
Psychostimulantia mogen niet worden toegepast om de eetlust te remmen, de geestelijke prestaties op te voeren en/of ouderen geestelijk te stimuleren. Dit wordt als misbruik gezien.
Voorbeelden
Aspendos®
Concerta®
Equasim®
Equasym XL®
Medikinet CR®
Medikinet®
Methylfenidaat HCl Tabletten (generiek)
Modiodal®
Ritalin®
Tentin®

Slide 23 - Diapositive

Groep van medicijnen (zie hieronder) die het centrale zenuwstelsel en daarmee de psychische functies stimuleren.
Mogelijke toepassingen van psychostimulantia (o.a.):
- aandachtstekort-stoornis met hyperactiviteit (= ADHD), als therapie-ondersteunende medicatie
- narcolepsie (= slaapzucht)Stimulantia hebben een stimulerende werking op het zenuwstelsel. Hierdoor worden de impulsen die door de zenuwcellen door het lichaam worden verstuurd, beter voortgeleid. De motoriek kan hierdoor veranderen (in het algemeen verbeteren). De paradox dat mensen met een aandoening als ADHD gebaat zijn bij een stimulerend middel (Ritalin), is te verklaren uit het feit dat ook hersengebieden die zorgen voor impulscontrole (zoals de prefrontale cortex) gestimuleerd worden. Het is bekend dat een groot aantal mensen met ADHD 's avonds voor het slapen gaan een kop koffie drinkt om beter in slaap te kunnen komen.
Opmerking
Psychostimulantia mogen niet worden toegepast om de eetlust te remmen, de geestelijke prestaties op te voeren en/of ouderen geestelijk te stimuleren. Dit wordt als misbruik gezien.Stimulantia kunnen in de sport worden aangewend als doping. Onder meer in de wielrensport nam dit ongeoorloofd gebruik een hoge vlucht in de jaren 60, onder meer van het middel Réactivan. Met name de aan doping gerelateerde dramatische dood van wielrenner Tom Simpson tijdens de beklimming van de Mont Ventoux op 13 juli 1967 tijdens de Ronde van Frankrijk 1967 leidde tot een sterke roep om verdere bestrijding, hoewel het probleem alsmaar niet kon worden uitgeroeid, doordat sporters en medische begeleiders telkens andere stimulerende middelen vonden alsook methoden om dopingtests te misleiden.
Bijwerkingen
Bijwerkingen van stimulantia (zoals Ritalin, Concerta, dextro-amfetamine) zijn:
minder eetlust en slaap
droge mond
hartkloppingen
versnelde hartslag en nervositeit
een gejaagd gevoel in het begin

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verantwoordelijkheid
Medicatie toediening is niet zonder risico.

Nu nog geen BIG registratie. Maar....

Weet wat je geeft: werking, bijwerkingen en contra-indicaties.

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht
Ga naar:
https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/zorg-en-dwang/psychofarmaca-overzicht-zes-groepen

Kijk op deze lijst welke medicatie je kent. Denk hierbij aan je cliënten in de praktijk.

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Extra
-Artikel Nursing Toolkit Psychofarmaca:

https://www.nursing.nl/haldol-nieuwe-toolkit-tegen-onjuist-gebruik-psychofarmaca/
-Alternatievenbundel Vrijheid in de zorg:
https://www.vilans.nl/producten/alternatievenbundel-voor-meer-vrijheid-in-de-zorg
-Link naar LessonUp over Psychofarmaca:
https://www.lessonup.com/app/default/teach/GvKeHpcAY7wSX4fLu/jiNhvkRG4ETYFrtge/#jiNhvkRG4ETYFrtge-screen=pre








Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions