4. Rechtspraak en straffen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Rechtsstaat

4. Rechtspraak en straffen

Advocaat

• Iedere verdachte heeft recht op een advocaat.
• Controleert op de politie/OM zich aan de regels houden.
• Veredingen van de verdachte als het tot een rechtszaak komt. 
• Geen geld? Je kunt een pro-deoadvocaat toegewezen krijgen.

• aanklager (namens het Openbaar Ministerie)
• leidt het opsporingsonderzoek
• beslist of de verdachte naar de rechter gaat
• eist in een strafzaak en bepaalde straf 
• zorgt dat de straf wordt uitgevoerd 

Officier van Justitie

Rechter(s):

•  Hebben het laatste woord bij conflicten overtreding van regels of een misdaad.
  
•  Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf.
•  In hun vonnis leggen ze een passende maatregel of straf op.
• Het oordeel van de rechter is bindend.

Meervoudige kamer

• Drie rechters
•  Voor ingewikkelde of zware strafzaken. 

Rechtbanken:

• Rechtbanken
• Gerechtshoven > hoger beroep

• Hoge Raad
  

Stappen voor een rechtszaak

Voorafgaand aan de zitting krijgt de verdachte een dagvaarding. Hier staat precies in waar je van beschuldigd wordt & waar en wanneer de zitting plaatsvindt. 

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

De zitting zelf

1. Opening (persoonsgegevens controleren en rechten benoemen)
2. Aanklacht (waarvan je beschuldigd wordt) 
3. Onderzoek (ondervragen verdachte, getuigen en deskundigen)
4. Requisitoir (OvJ probeert aan te tonen dat de verdachte schuldig is + eis)
5. Pleidooi (advocaat verdedigt verdachte)
6. Laatste woord (excuses, onschuld etc.)
7. Vonnis (ben je strafbaar? Welke straf?)

Waarom straffen we?

• Wraak en vergelding (oog om oog, tand om tand).
• Afschrikking (straf schrikt af en geen herhaling).
• Voorkomen van eigenrichting (zelf voor rechter spelen).
• Resocialisatie (heropvoeding).
• Beveiligen van de samenleving.

Soorten straffen

• Vrijheidsstraffen (gevangenis) = maximaal levenslang.
• Taakstraffen (werkstraf of gedragstraining).
• Geldboetes = maximaal bijna 1 miljoen euro.
• Vervangende hechtenis (voor elke 50 euro die je niet betaalt een dag gevangenisstraf).
• Bijkomende straf (intrekking rijbewijs, stadion- of beroepsverbod).
• Voorwaardelijk (proeftijd).

Strafrechtelijke maatregelen

TBS: terbeschikkingstelling wanneer je psychisch in de war was. 

Maken:

Opd. 9 t/m 18