paragraaf 7.3 Een etnische lappendeken

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoelen

• Je weet: 
• hoe er sprake is van etnische diversiteit in Rusland.
• wat russificatie heeft betekend voor de diversiteit in Rusland en zijn buurlanden.
• hoe en waar deze diversiteit leidt tot spanningen en conflicten.
• welke rol de Krim speelt in de geopolitiek van Rusland.

Begrippen

• volk: groep mensen met een gemeenschappelijke geschiedenis en cultuur (taal, religie, gebruiken).
• natie: volk 
• nationalisme: volk dat streeft naar een eigen staat 
• natiestaat: staat waarin één volk woont
  
• multi-etnische staat: (veelvolkenstaat) staat waarin meerdere volken leven.
• etnische minderheid: bevolkingsgroep die binnen een land/staat in de minderheid is.

Natiestaat en multinationale staten

Natiestaat

Wanneer een land één natie/volk heeft en de grenzen van de natie/het volk samenvallen met de staat. 

Multinationale staat

Meerdere naties/volken leven naast elkaar in dezelfde staat of naties wonen verspreid over meerdere staten.

Volk| Natie | Staat

Natiestaat | IJsland

Volken | Rusland

Een volk heeft een woongebied. Als er in een staat één volk woont, dan noem je dat volk een natie. Zo’n staat heet ook wel een natiestaat. Goede voorbeelden van natiestaten zijn IJsland en Denemarken.

Niet altijd valt het woongebied van een volk samen met de grenzen van een staat.

■ In één staat wonen vaak meerdere volken. In Rusland wonen bijvoorbeeld meer dan honderd volken. Toch is er maar één Russische staat.

3a. Beschrijf de spreiding van het Russische volk over Rusland.

Russen wonen vooral in het westen van Rusland en langs de zuidgrens richring het oosten.

Geef een verklaring voor dit spreidingspatroon van Russen?

Het Russische volk is oorspronkelijk afkomstig uit het westelijke deel van het huidige Rusland en heeft zich in de geschiedenis verspreid naar gebieden met soortgelijke klimaatomstandigheden en bestaansmiddelen.

 NB Opvallend is dat deze gebieden grotendeels samenvallen met het traject van de trans-Siberische spoorlijn.

De Komi, een volk in het noordwesten van Rusland.

In Rusland wonen veel volken naast elkaar. In verschillende regio’s is het Russische volk een minderheid (<50%). In deze regio’s is de kans op separatisme (afscheiding) over het algemeen groter.

Dit leidt regelmatig tot geweld.

Bekijk kaart GB 152B.
Welke twee religies komen het meest voor in de zuidelijke deelrepublieken van Rusland?

1. Jodendom en Christendom
2. Jodendom en Islam
3. Christendom en Boeddhisme
4. Christendom en Islam

Bekijk kaart GB 152A en 152B.
Welk gebied op deze kaart is geen zelfstandig land, maar deelrepubliek van Rusland?

1. Dagestan
2. Georgië
3. Armenië
4. Azerbeidjan

Hoeveel verschillende bevolkingsgroepen komen er in Dagestan voor?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Noem (tenminste) twee verschillende bevolkingsgroepen die in Dagestan wonen

Wat zijn volgens jou de twee belangrijkste oorzaken voor het voorkomen van spanningen en conflicten?

www.hln.be