Betrouwbare Bronnen: Waar Haal Jij Jouw Informatie Vandaan?

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

3:50 - 9:35

Even tot Hier

Betrouwbare bronnen: 

Waar haal jij jouw jnformatie vandaan?

Leerdoel

Aan het einde van de les kunnen jullie betrouwbare bronnen identificeren en weten hoe je ze moet vermelden.

Wat zijn bronnen? 

Voorbeeld?

Wat zijn bronnen?

Bronnen zijn de plaatsen waar we informatie vandaan halen, zoals boeken, websites, en interviews.

Wat weet jij al over betrouwbare bronnen en het vermelden ervan?

Volgens Trump eten immigranten honden. Is dat waar?

Vraag 1: Bronnen over internationaal nieuws 

Welke bron raadpleeg jij als eerste om de waarheid te bepalen? 

Internationale nieuwswebsite

Nederlandse nieuwswebsite

Google

WikiLeaks

Sociale media

Anders

Stel, je gaat deze zomervakantie naar Thailand. Een vriendin raadt je aan om twee vaccinaties te nemen, namelijk DTP en Hepatitis A. Een andere vriend zegt dat deze vaccinaties slecht voor je zijn en raadt het af.

Vraag 2: Bronnen over vaccineren  

Welke bron raadpleeg jij als eerste om de waarheid te bepalen?

GGD

Google

Sociale media

Wetenschappelijk onderzoek

Wikipedia

Anders

Stel, voor je profielwerkstuk doe je onderzoek naar hoeveel spinnen mensen in een jaar opeten in hun slaap. 

Vraag 3: Bronnen voor je profielwerkstuk  

Welke bron raadpleeg jij als eerste om de waarheid te bepalen?

Google

Internationale nieuwswebsite

Nederlandse nieuwswebsite

Sociale media

Wetenschappelijk onderzoek

Wikipedia

Anders

Betrouwbaar?

• onderzoek
• krant
• social media
• wikipedia

Betrouwbaarheid van bronnen

Hoe betrouwbaar zijn deze bronnen?

Klik op de hotspots om de bronnen te openen.

Onderzoek: Een onderzoek is betrouwbaar als je dezelfde uitkomsten zou krijgen als je hem op exact dezelfde wijze nog een keer uitvoert. 

Krant: De krant is betrouwbaar afhankelijk van welke krant het is, wie het heeft geschreven en hoe goed diegene diens bronnen heeft gecheckt.

Sociale media: is betrouwbaar wanneer de persoon diens bronnen heeft gecheckt. Diegene is nog betrouwbaarder als die diens bronnen vermeld.

Wikipedia: doet aan kwaliteitscontrole. Bekijk of een artikel (recente) referenties, bronnen, noten en literatuurverwijzingen heeft.

Welke woorden horen bij het woord:

betrouwbare bron? 

hoort wel bij

betrouwbaar

hoort niet bij

betrouwbaar

vertrouwen

irrelevant

relevant

waar

onderbouwd

fictie

recent

feit

Sleepvraag
Vraag: Hoe zou je de verschillende type bronnen nu ranken m.b.t. betrouwbaarheid?

Doe: Laat de leerlingen de bronnen (hotspots) slepen van minst naar meest betrouwbaar. Wanneer de leerling op de hotspot klikt, ziet hij wat de hotspot inhoudt.

"De mate waarin men kan vertrouwen dat de gegeven informatie waar en relevant is. 

Een betrouwbare bron is dus een bron die alleen informatie bevat die op waarheid berust en onderbouwd is met feitelijke bewijzen." 

Definitie betrouwbare bron

www.muiswerk.nl

Er zijn verschillende factoren die de betrouwbaarheid van bronnen kunnen beïnvloeden.

Welke kun jij bedenken?

Woordweb

Het woordweb kan klassikaal gedeeld worden of individueel gemaakt worden.

Vertel: Er zijn verschillende factoren die de betrouwbaarheid van bronnen kunnen beïnvloeden. 
Vraag: Aan wat soort factoren denk je dan?
Potentiële antwoorden: 

• Kennis van zaken: Zijn de auteurs betrouwbaar? Wat is hun achtergrond? Zijn zij een autoriteit in dit onderwerp?
  
• Doelstelling van de bron: Informeren vs. Overtuigen vs. Vermaken vs. Verkopen; profiteert een bron (financieel) ervan dat jij hem gebruikt?
• Actualiteit: Hoe up-to-date is de bron? Wordt de informatie regelmatig herzien?
• Publicatie proces: Hoe komt informatie op deze bron terecht? Kan iedereen informatie zo maar toevoegen of wordt alles gecheckt door derden?

Factoren mbt betrouwbaarheid 

Er zijn verschillende factoren die de betrouwbaarheid van bronnen kunnen beïnvloeden.

Klik op de hotspots om de uitleg te openen.

Kennis van zaken: Zijn de auteurs betrouwbaar? Wat is hun achtergrond? Zijn zij een autoriteit in dit onderwerp?

Doelstelling van de bron: Informeren vs. Overtuigen vs. Vermaken vs. Verkopen; profiteert een bron (financieel) ervan dat jij hem gebruikt?

Actualiteit: Hoe up-to-date is de bron? Wordt de informatie regelmatig herzien?

Publicatie proces: Hoe komt informatie op deze bron terecht? Kan iedereen informatie zo maar toevoegen of wordt alles gecheckt door derden?

Zet de verschillende uitspraken

bij de juiste bron. 

uitspraken

bronnen

Wetenschappelijk artikel

Wikipedia

Sociale media

Krant

“Deze bron informeert. Auteurs moeten bewezen kennis van zaken hebben en zelf hun eigen werk altijd op betrouwbare bronnen baseren. Het artikel wordt voorgelegd aan een groep van experts op het gebied van het onderzoek. Als zij het goedkeuren kan het worden gepubliceerd in een wetenschappelijke (online) tijdschrift. De lezer kan zien wanneer deze bron gepubliceerd is en uit welk jaar de bronnen die de auteurs hebben gebruikt stammen.” 

“Deze bron informeert. Auteurs zijn opgeleid in het verzamelen, evalueren en duidelijk weergeven van informatie. Zij hoeven niet altijd diepgaande kennis van het onderwerp hebben. Een of meerdere auteurs verzamelen en evalueren informatie over een bepaald onderwerp. Een eerste versie wordt proefgelezen door een editor. Na het verwerken van eventuele feedback wordt de informatie gepubliceerd. De lezer ziet duidelijk wanneer deze bron is gepubliceerd. De bron geeft de stand van zaken op een bepaald datum weer.” 

“Deze bron informeert. Iedereen kan hieraan bijdragen. Auteurs worden gevraagd om hun eigen bronnen toe te voegen maar doen dat niet altijd. Een auteur bewerkt de bestaande informatie of voegt nieuwe informatie toe. De wijziging of toevoeging wordt door andere auteurs geëvalueerd. De lezer kan zien wanneer iets voor het laatst is geüpdatet maar niet alle onderwerpen zijn even up-to-date. “

“Deze bron vermaakt. Iedereen kan hieraan brijdagen, je hoeft geen kennis van zaken te hebben. Een auteur bedenkt een onderwerp of idee, creëert de inhoud en plaats de informatie rechtstreeks op de bron. Er is geen controle proces aanwezig. De lezer kan zien wanneer de informatie is gepubliceerd maar heeft geen mogelijkheid om te controleren of dit de laatste stand van zaken is.”

Sleepvraag
Vraag: Als je kijkt naar alle verschillende bronnen die eerder zijn benoemd, hoe zou je die ranken qua betrouwbaarheid?

Doe: Laat de leerlingen de bronnen (hotspots) slepen van minst naar meest betrouwbaar. Wanneer de leerling op de hotspot klikt, ziet hij wat de hotspot inhoudt.

Zijn onbetrouwbare bronnen een probleem? 

Waarom wel/niet?

Openvraag

Vraag: Hoe definieer je betrouwbaarheid eigenlijk?

Voorbeeld antwoord: bijv. Dat wat er wordt gezegd ook echt de waarheid is; dat je de informatie kunt vertrouwen; In Ensie: Betrouwbaarheid - v., het feit dat of de mate waarin iets of iem. te betrouwen of geloofwaardig is: de betrouwbaarheid der berichten ; zijn betrouwbaarheid laat te wensen over ; politieke betrouwbaarheid.

officieel in onderzoek: Bij betrouwbaarheid gaat het om hoe consistent een methode iets meet. Hierbij is het van belang dat de uitkomsten hetzelfde zijn als je de meting of het gehele onderzoek op exact dezelfde wijze nog een keer uitvoert (reproduceert of repliceert).)

Betrouwbaarheid van bronnen

Niet alle bronnen zijn betrouwbaar. Het is belangrijk om te controleren of de informatie klopt en afkomstig is van een deskundige bron.

Herkennen van betrouwbare bronnen

Let op de auteur, publicatiedatum, en of de informatie wordt ondersteund door andere betrouwbare bronnen.

Oefening: Betrouwbare bronnen vinden

Onderwerp: Klimaattop 2024

Zoek betrouwbare bronnen om informatie te verzamelen.

Afsluiting

Welke bronnen heb je gevonden?

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.