Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Gedrag

Je herhaalt:

• wat gedrag is
• wat een gedragsketen is
• hoe gedrag ontstaat
• wat sleutelprikkels en supranormale prikkels zijn
• hoe je leert
• typen sociaal gedrag onderscheiden

Gedrag

• Alles wat mensen en dieren doen is gedrag.
  Bijv. Lachen, slapen, eten, dansen, schreeuwen enz.

• Gedrag van organisme bestaat uit handelingen die met elkaar samenhangen. 

Gedrag is in essentie alles wat dieren en mensen doen. Of het nu dansen is, schreeuwen, eten of slapen. Dit is allemaal gedrag.

En gedrag bestaat uit verschillende handelingen. Denk aan eten, je moet het vinden, voorbereiden op eten en afruimen als je klaar bent.

Gedragsketen

mensen en dieren hebben altijd een stappenplan voor hun gedrag. Zo'n stappenplan noem je een GEDRAGSKETEN

Hoe wordt gedrag veroorzaakt?

Prikkel  -------> Respons

handelingen

invloed motivatie op gedrag

Invloed van prikkels op gedrag

Meeuwen: rode vlek is sleutelprikkel

Sleutelprikkel overdrijven: supranormale prikkel

Sleutelprikkel

Sleutelprikkel: prikkel die altijd hetzelfde gedrag tot gevolg heeft

De respons op  een sleutelprikkel is aangeboren

Supranormale prikkel

Prikkels die een sterkere 

motivatie en grotere kans 

op respons dan de 

gewone sleutelprikkel.

Sleutelprikkels bij mensen

Baby's en puppy's (schattig) = sleutelprikkel.

Schattige signalen verhogen de motivatie van de ouder tot verzorggedrag.

Bij reclame: supranormale prikkels (kleur, pop).

  

Aangeboren gedrag 

Aangeleerd gedrag 

Aangeboren gedrag wordt via genen van ouders op kind doorgegeven. Dit gedrag levert een grotere overlevingskans voor dit individu op bij interne en externe prikkels.

Door leerprocessen wordt dit aangeboren gedrag aangepast aan veranderende omstandigheden.

Leren:

• inprenting: leren van een vaardigheid gebeurt alleen in een bepaalde, gevoelige periode.
• gewenning: het afleren van reacties op bepaalde, ongevaarlijke gebeurtenissen in de omgeving.

• proefondervindelijk: door ervaringen die opgedaan worden, wordt bepaald gedrag niet meer vertoond, ander gedrag juist vaker (trial and error).
• conditionering: voor het beïnvloeden van gedragsverandering. Het bekendste voorbeeld van conditioneren zijn de honden van Pavlov.

sociaal gedrag

gedrag kan beinvloed worden door soortgenoten. 

dit gedrag noem je sociaal gedrag.

een prikkel of handeling bij sociaal gedrag noem je een signaal