P4 - week 2 - hh Kenleer

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Kenleer

Kun je iets zeker weten?

Rationalisme:door te denken.

Empirisme: via onze zintuigen. 

*behalve Hume

Idealisme:

Er bestaat alleen geestelijke substantie

Je moet de rede en de ervaringen met elkaar combineren.

Kun je iets zeker weten?

Pragmatisme:

ja, als overtuigingen leiden tot succesvol handelen.

Relativisme: 

ja persoonlijk wel, want hangt af van je wereldbeeld

Kan ik zeker weten of deze sinaasappel bestaat?

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Vandaag

Aan het einde van de les:

- ken je verschillende opvattingen over of en hoe we tot zekere kennis komen. 

- kan je een afweging maken tussen verschillende opvattingen.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Ja. Zelfs als je radicaal twijfelt, kan je niet twijfelen aan het feit dat je twijfelt. Cogito ergo sum.

Maar we weten nog meer.

In dit denken tref ik namelijk aangeboren ideeën aan die helder en duidelijk zijn, zoals God. God is volmaakt en moet dus bestaan, goed zijn en mij niet bedriegen.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Over het bestaan van sinaasappels:

We hebben reden om aan te nemen dat we niet bedrogen worden in onze ervaring van het bestaan van de sinaasappel (zie het godsbewijs) en kunnen verder over deze sinaasappel weten dat die ruimte inneemt: dat is een idee dat helder en duidelijk is. 

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Ja, via de zintuigen. Niets is in het verstand dat niet eerst in de zintuigen was. Zekere kennis is alleen mogelijk over primaire eigenschappen. Die zijn voor iedereen hetzelfde en kunnen we meten. 

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Locke over het bestaan van sinaasappels:

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat. 

Ook de sinaasappel heeft zulke eigenschappen: vorm, gewicht, temperatuur, afmetingen. Welke kleur die heeft, hoe die smaakt, welke vorm die heeft, dat zijn secundaire eigenschappen waarover we geen zekere kennis kunnen hebben.

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

We hebben alleen kennis over onze waarnemingen. 

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Berkeley over het bestaan van sinaasappels:

Het onderscheid tussen primaire en secundaire eigenschappen is niet houdbaar. De reden die Locke gaf voor het bestaan van een objectieve wereld vervalt dus. We weten alleen dat er een geestelijke wereld is in zoverre die wordt waargenomen. 

Dus de sinaasappel bestaat, als die wordt waargenomen. (en gelukkig neemt God alles de hele tijd waar).

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Nee, want:

1. Waarneming en ervaring is de basis voor kennis. 

2. Als mensen denken over kennis doen ze dat altijd in termen van oorzaak en gevolg. 

3. Maar causaliteit kun je niet waarnemen. 

Dus is zekere kennis niet mogelijk. 

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Hume over het bestaan van sinaasappels:

De sinaasappel geeft een impressie die in onze geest een idee achterlaat van de sinaasappel (het kopieerprincipe). 

Maar... ik kan nooit zeker weten dat het een sinaasappel was die het idee van sinaasappel veroorzaakte. Ik kan niet zeker weten of de sinaasappel bestaat.

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Ja, maar alleen over de wereld zoals die aan ons verschijnt (de fenomenale wereld). Tijd, ruimte en andere categorieën zijn eigenschappen van het kenvermogen van elk mens. Causaliteit kunnen we niet waarnemen (zie Hume) maar zit in onszelf. 

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kant over het bestaan van sinaasappels:

De sinaasappel-op-zichzelf kunnen we niet kennen, maar die zorgt er in ieder geval voor dat we de sinaasappel waarnemen. Ons kenvermogen legt daar automatisch categorieën als tijd, ruimte, substantie, hoeveelheid, etc. op. 

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Boeit niet in de sceptische zin van het woord. Dat is slechts papieren twijfel. 

We kunnen zeggen dat we zekere kennis hebben als we op basis van overtuigingen succcesvol kunnen handelen.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Pragmatisten over het bestaan van sinaasappels:

Als ik de overtuiging heb een sinaasappel te zien en ik kan die pakken, ruiken, proeven, eten of weggooien, dan heb ik geen reden te twijfelen aan het bestaan ervan. Alle twijfel is daaraan is neptwijfel.

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Kunnen we zekere kennis hebben?

Nee, waarheid is afhankelijk van je wereldbeeld of perspectief. Alle overtuigingen zijn (epistemisch of cognitief) evenveel waard.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Relativisten over het bestaan van sinaasappels:

Als jij vindt dat een sinaasappel bestaat, bestaat die voor jou. 

Het feit dat objecten eigenschappen hebben die voor iedereen hetzelfde zijn (primaire eigenschappen) betekent dat deze eigenschappen 'objectief' zijn. De beste verklaring hiervoor is dat er een objectieve wereld bestaat.

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Schrijf op: 

Het beste antwoord op het scepticisme vind ik ... omdat .....

Het slechtste antwoord op het sceptisme vind ik ....

omdat....

Welk antwoord beschrijft het best de 'alledaagse' betekenis van kennis?

Aangeboren ideeën? Ja/nee

Ja, rationalist maar ook empirie? Kant
Ja, alleen rationalisme, Descartes

Nee, causaliteit waar

Toetsbespreking

Kijk de toets na met uitgewerkte leerdoelen ernaast. Met potlood: schrijf op welk advies je jezelf zou geven als docent.

1) Wat ging goed?

2) Wat moet beter?

3) Welke leerdoelen hebben aandacht nodig?

4) Welke tip heb je qua manier van antwoorden?

5) Welke tip heb je voor het leren?

6) Hoe zou je komende periode aanpakken?

Voor woensdag

Lees 3.7.1 + 3.7.2

Maak 3.7.1 Leesvragen 1 t/m 5