4.2 - Bouw van botten (Kalk en lijmstof)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 4 - Stevigheid en beweging

4.2 Bouw van botten

demoproefje

Het skelet 

Waar zijn botten uit opgebouwd? 

Proefje

Pak de drie botjes erbij: 

1. Probeer het losse botje te buigen.
2. Pak daarna het gebakken botje en probeer deze te buigen.
3. Haal het laatste botje uit de jampot met azijn. Probeer nu dit botje te buigen
   
   

Vraag: Wat is het verschil? Hoe denk je dat dit komt?

Resultaat 

Botten bestaan uit harde kalkzouten en flexibel collageen (lijmstof). 

• Als je jong bent zijn botten nog zacht en flexibel. Oude mensen hebben juist broze breekbare botten. Wat verandert er dus aan de bouw van de botten als je ouder wordt?
  

 

Kraakbeenweefsel

beenweefsel

botweefsel: heel stevig en beetje buigzaam

- botcellen liggen in tussencelstof in kringen rondom kanaaltjes

- kalkzouten geven stevigheid 

kraakbeenweefsel: stevig en heel buigzaam  

- kraakbeencellen liggen in groepjes bij elkaar in elastische tussencelstof 

- bevat veel collageen (lijmstof)

- oorschelp, neus, tussen ribben en borstbeen 

Hoe lenig ben jij? 

kinderen: botweefsel met veel lijmstof en weinig kalk

ouderen: botweefsel met weinig lijmstof en veel kalk

Fontanellen

Bij de geboorte zitten de botten in de schedel alleen met zacht bindweefsel aan elkaar vast.

De ruimte tussen de botten noemen we fontanellen

Naadverbindingen

• Baby's hebben geen vaste schedel
• Fontanel: ruimte tussen de schedelbeenderen
• Schedelbeenderen groeien aan elkaar: naadverbinding
• Fontanellen zijn verdwenen na 1 jaar. 

Baby's worden geboren met losse schedelbeenderen. De ruimte tussen de schedelbeenderen heten fontanellen.

Wat vonden jullie van het bottenproefje?

Opdrachten Basisstof 4.2 (Hw)

Lees eerst pagina 16-17 van boek B

Maak in boek opdr. 1-3, 5 en 7