HK2D les 3 (1.2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Wel op tafel:

Map

Pen

Feniksboeken

Flesje water

Welkom bij Geschiedenis HK2D!

Niet op tafel:

Telefoon of Zakkie

Laptop

Tas

HK2C les 2 (1.1+1.2) 

HK2D les 2 (1.2)

De 'Gouden' Eeuw

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen

• §1.2 Amsterdam in de Gouden Eeuw: een goede plek, handig die oorlog, grachtenpanden, een grote verandering.

Lesdoelen 1.2

Aan het eind van deze les:

... Kan je verklaren waarom in Amsterdam en Antwerpen grote pakhuizen werden gebouwd. (T1)

... Kan je uitleggen welke gevolgen de Nederlandse opstand had voor de handel en Amsterdam. (T1)

... Kan je het ontstaan van de grachtengordel verklaren. (T1)

... Kan je uitleggen waarom de droogmakerij belangrijk was voor de groei van Nederland als handelsland. (T2)

... Kan je verklaren hoe Nederland rijk en machtig werd in de zeventiende eeuw.(T2)

... Kan je de begrippen uitleggen: stapelmarkt, grachtengordel, Gouden Eeuw, droogmakerij. (R)

Lees: blz. 10+11 leerboek

§1.2 Een goede plek

leerboek blz. 10+11

• Amsterdam en Antwerpen lagen op een goede plek > Halverwege de handelsroutes tussen Noord- en Zuid-Europa (spullen opslaan tijdens de lange reis)
• Via de rivieren kon je spullen verder Europa in vervoeren
• Er werden pakhuizen gebouwd > graan, wijn, vis en specerijen opslaan = stapelmarkt

Begrip: stapelmarkt= Plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen, om van daaruit verder te worden verhandeld.

Zelf doen:

Werkboek blz. 10

Maken: opdr. 2

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Een goede plek'

1. Rivieren
2. Handelsroutes Noord- en Zuid-Europa
3. VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Stapelmarkt

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Een goede plek'

1. Graan
2. Wijn
3. Vis
4. Melk

§1.2

Handig, die oorlog

• In de zestiende eeuw hoorden Nederland (en België) bij Spanje
• Na de Nederlandse opstand (80 Jarige Oorlog) tegen Spanje, waren de Noordelijke Nederlanden onafhankelijk > de Zuidelijke Nederlanden (België) bleven van Spanje
• Door de oorlog sloten de Noordelijke Nederlanden de haven van Antwerpen af 
• Schepen moesten nu wel naar de haven van Amsterdam > hierdoor werd Amsterdam de belangrijkste handelsstad (migratie)

Migratie; door het afsluiten van de Antwerpse haven kwamen veel handelaren naar Amsterdam, nu dit de belangrijkste haven van de Nederlanden was geworden. Rijke handelaren zochten een nieuw thuis in Amsterdam. Ze namen hun kennis, geld en geloof mee naar Amsterdam. 

Willem van Oranje (1533-1584), leider van de Nederlandse opstand tegen Spanje

Zelf doen:

Werkboek blz. 10

Maken: opdr. 3 - 4a- 4b - 4c

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Handig, die oorlog'

1. Nederland
2. Frankrijk
3. Spanje
4. België

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Handig, die oorlog'

1. Forten
2. Antwerpen
3. Amsterdam
4. Havenstad

§1.2 

Grachtenpanden

• Doordat de haven van Antwerpen afgesloten was werd het druk in Amsterdam > handelsschepen, handelswaar en immigranten
• De stad moest groeien > drie nieuwe grachten gegraven (Keizersgracht, Prinsengracht en Herengracht) 
• Woonhuizen en pakhuizen voor rijke handelaren
• De grachtengordel

Begrip: grachtengordel= De grachten die in de zeventiende eeuw rondom het centrum van Amsterdam zijn aangelegd.

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Grachtenpanden'

1. Appartementen
2. Grachtenpanden
3. Pakhuizen
4. Grachtengordel

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Grachtenpanden'

1. Keizersgracht
2. Herengracht
3. Prinsengracht
4. Koningsgracht

§1.2

Een grote verandering

• De Gouden Eeuw (1600-1700) > het ging economisch heel erg goed met de Nederlanden
• Omdat het zo goed ging, groeide de bevolking snel
• Meer mensen = meer voedsel nodig > weinig landbouwgrond (probleem)
• Jan Adriaanszoon Leeghwater > polderen (oplossing)
• Meren en natte grond (moeras) droogmaken met molens > dijken bouwen, kanaal rondom graven, met molens het water naar het kanaal pompen = droogmakerij oftewel een polder

Begrip: Gouden Eeuw= Naam voor de zeventiende eeuw (1600-1700), toen het economisch heel goed ging met ons land.

Begrip: Droogmakerij= Droogmakerij of Polder: land dat vroeger een meer of ondiep deel van de zee was en dat is drooggelegd.

Jan Adriaanszoon Leeghwater (1575-1650), was een Nederlandse molenmaker en waterbouwkundige. Hij was betrokken bij meerdere droogmakerijen tijdens de Gouden Eeuw.

Zelf doen:

Werkboek blz. 12

Maken: opdr. 8

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Een grote verandering'

1. Meer woonplek
2. Meer voedsel
3. Meer landbouwgrond
4. Meer havens

Welke hoort er NIET bij?
§1.2 'Een grote verandering'

1. Dijken
2. Kanalen
3. Sluizen
4. Molens

Lesdoelen 1.2

Aan het eind van deze les:

... Kan je verklaren waarom in Amsterdam en Antwerpen grote pakhuizen werden gebouwd. 

... Kan je uitleggen welke gevolgen de Nederlandse opstand had voor de handel en Amsterdam. 

... Kan je het ontstaan van de grachtengordel verklaren. 

... Kan je uitleggen waarom de droogmakerij belangrijk was voor de groei van Nederland als handelsland. 

... Kan je verklaren hoe Nederland rijk en machtig werd in de zeventiende eeuw.

... Kan je de begrippen uitleggen: stapelmarkt, grachtengordel, Gouden Eeuw, droogmakerij. 

Opdrachten 

maak van 1.2 opdracht:

Niet af = Huiswerk

Als je nu lekker doorwerkt, heb je minder huiswerk!

Leerboek blz. ...

Werkboek blz. ...

2

3

4 a b c 

8

9

1. Schrijf twee dingen op die je van 1.2 hebt geleerd

...............................................

...............................................

2. Schrijf minimaal één ding op wat je nog lastig vind van 1.2

...............................................

Check out