Temperatuurfactoren

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

De temperatuurfactoren

De 5 temperatuurfactoren op een rij.

Hierna worden ze een voor een uitgelegd.

1. Breedteligging
2. Hoogteligging
3. Ligging ten opzichte van de zee
4. Aanvoer van koude of warmte door wind of water
5. Ligging van gebergten

Doelen:

Na deze les weet je:

• wat de 5 temperatuurfactoren zijn
• hoe elk van deze temperatuurfactoren de temperatuur op aarde bepalen (van de eerste 3 factoren)
• Hoe een combinatie van deze factoren ervoor kan zorgen dat het ergens kouder of warmer is dan je zou denken

Breedteligging

De afstand van een plek tot de evenaar.

• Hoe dichter bij de evenaar, hoe warmer.
• Plaatsen op lage breedte hebben een hogere temperatuur

Bekijk (een van) de volgende filmpjes. Ze gaan allemaal over breedteligging en temperatuur.

Breedteligging

De afstand van een plek tot de evenaar.

• Hoe dichter bij de evenaar, hoe warmer.
• Plaatsen op lage breedte hebben een hogere temperatuur

0

0

Bekijk de animatie op de volgende slide

Wat zie je?

https:

Hoe komt het dat het op de evenaar warmer is dan bij de polen?

Hoe komt het dat het op de evenaar warmer is dan bij de polen?
Antwoord fout? Klik op de rode knop...

Dicht bij de evenaar (op lage breedte) schijnt de zon loodrecht op de aardbol. Hierdoor wordt maar een klein stukje opgewarmd. Dit kleine stukje wordt erg warm. 

Dichtbij de polen (op hoge breedte) komen de zonnestralen schuin op de aardbol terecht. Hierdoor wordt een groter stuk aardoppervlak opgewarmd. Dit duurt langer, en het wordt minder warm.

Ook is de kans dat een zonnestraal wordt teruggekaatst door een stofdeeltje in de lucht groter als de zonnestralen een langere afstand door de dampkring afleggen. Er komen dus ook minder zonnestralen aan bij het aardoppervlak op hoge breedte.

De temperatuurfactoren

Dus:

Had je de vraag goed?

ja: ga verder met de basisstof

nee: ga verder met de extra oefening

0

02:58

De temperatuur daalt 6 graden Celcius per

1. 10 meter
2. 100 meter
3. 1000 meter
4. 10.000 meter

02:58

Als het aan de voet van een 6000 meter hoge berg 20 graden is, dan is het op 3000 meter hoogte

1. +10 graden
2. +2 graden
3. -16 graden
4. -10 graden

Aanvoer van warme of koude wind/zeewater

• warme zeestromen zorgen voor hogere temperaturen en vaak ook voor meer neerslag. De lucht boven een warme zeestroom is ook warmer, en heeft dus meer waterdamp. -> meer neerslag

• koude zeestromen zorgen voor lagere temperaturen en vaak ook voor minder neerslag. Koudere lucht heeft minder waterdamp ->minder neerslag

Ligging van gebergten

Gebergten zijn soms letterlijk de grens van een klimaat:

• aan de ene kant van de berg valt veel neerslag (loefzijde)
• aan de andere kant valt heel weinig neerslag. (lijzijde)