Meer dan lezen 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom 4h

- Bespreken inventarisatieopdracht lezen
                                                                            

- Aan de slag met leesvaardigheid

                         oefenen met een tekst helemaal uitpluizen en
                         kritisch leren denken!

Pak die er alvast bij!

Periode 2

• Lezen paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 15)

• Formuleren paragraaf 1 t/m 7 (toets: weging 10)

• Literatuur: Boek lezen uit de B-lijst (in tweetallen); boek pitchen (3 minuten); (analyse + beoordeling; toets weging 10)

• Bouwstenen schrijfvaardigheid 1.1 t/m 1.6
    (schrijfopdracht: weging 10)

Periode 2

• Lezen paragraaf 1 t/m 3 (toets: weging 15)

• Formuleren paragraaf 1 t/m 7 (toets: weging 10)

• Literatuur: Boek lezen uit de B-lijst (in tweetallen); boek pitchen (3 minuten); (analyse + beoordeling; toets weging 10)

• Bouwstenen schrijfvaardigheid 1.1 t/m 1.6
    (schrijfopdracht: weging 10)

Nu aan de slag met 
(zakelijk) lezen 

Huiswerk bespreken:

- Voorkennis ophalen

- Reflecteren: wat weet je al, wat moet je nog bijspijkeren?

Vorige les

Deel 1
Zonder hulp van het lesboek:
Vul stil en voor jezelf de inventarisatieopdracht in.

Wat weet je nog? Graaf diep!

Deel 2

Gebruik je lesboek om te controleren en aan te vullen
Kijk op blz. 275-277                                                      Straks nieuwsquiz

tekstverbanden?

signaalwoorden?

tekststructuren?

hoofdgedachte?

Nakijken

• Het onderwerp van een tekst:
• Een woord of woordgroep. Deze geeft aan waar de tekst over gaat. Let op: geen zin!
•  Bijvoorbeeld: het invoeren van het schoolontbijt

Nakijken

• De hoofdgedachte van een tekst:
• Geeft het belangrijkste weer dat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd in een mededelende zin.
  (Dus geen vraagzin)
•  Bijvoorbeeld: onderw: het invoeren van het schoolontbijt
• - Het invoeren van het schoolontbijt heeft een positief effect op het welzijn en de leerresultaten van leerlingen.

Nakijken

• De hoofdgedachte van een tekst:
• Geeft het belangrijkste weer dat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd in een mededelende zin.
  (Dus geen vraagzin)
•  Bijvoorbeeld: onderw: het invoeren van het schoolontbijt
• - Hoofdgedachte: Op alle middelbare scholen moet komend jaar het schoolontbijt worden ingevoerd.

Nakijken

Wat is het verschil tussen hoofdgedachte en onderwerp?

1.  Onderwerp = waar de tekst over gaat in een paar woorden (geen zin)
2.  Hoofdgedachte = strekking van de tekst in een hele zin (geen vraag) De vorm is afhankelijk van het tekstdoel
   (constatering versus standpunt)

Nakijken

Uit welke drie vaste onderdelen bestaat een tekst altijd?

• Inleiding
• Middenstuk
• Slot

Nakijken

Veel teksten worden ingeleid met een kort verhaaltje. Hoe noemen we dat?

• Anekdote

Nakijken

Waar staat de kernzin van een alinea meestal? Noem de drie opties!

• 1. Eerste zin
• 2. Tweede zin (bij overgangszin)
• 3. Laatste zin

Nakijken

En wat is de functie van zo’n kernzin dan?

• De hoofdgedachte van de alinea weergeven.
  Elk deelonderwerp krijgt een nieuwe alinea.

Nakijken

Welke zeven vaste tekststructuren ken je?

• 1. argumentatiestructuur
• 2. aspectenstructuur
• 3. probleem-oplossingstructuur
• 4. verklaringsstructuur
• 5. verleden-heden(-toekomst)structuur
• 6. voor- en nadelen structuur
• 7. vraag-antwoord structuur

Nakijken

Hoe ziet een argumentatiestructuur eruit?
Wat vind je in inleiding, middenstuk en slot?

• Inleiding: stelling, standpunt (eventueel als vraag)
• Middenstuk: argumenten, tegenargumenten (+weerlegging)
• Slot: herhaling stelling (of beantwoorden vraag)

Nakijken

Leg in jullie eigen woorden uit wat signaalwoorden eigenlijk zijn. Waarom gebruiken we ze? 

• Een signaalwoord helpt de lezer om de verbanden in de tekst te herkennen.

Nakijken

Bedenk een zin over je lievelingseten met een opsommend verband. Gebruik een geschikt signaalwoord. 

• Om te beginnen hou ik veel van Italiaans eten. Daarnaast lust ik ook graag een boterham met hagelslag.
• ook, maar ook, en, in de eerste plaats, in de tweede plaats etc.

Nakijken

Bedenk een zin over je dag tot dusver met een chronologisch verband. Gebruik een geschikt signaalwoord.

• Eerst zette ik mijn wekker uit, daarna ging ik douchen om vervolgens te gaan ontbijten.
• Nadat, tot slot, als eerste, als laatste, tegelijkertijd, etc. 

Nakijken

Bedenk een zin over Het Heerenlanden met een toelichtend verband. Gebruik een geschikt signaalwoord.

• Het Heerenlanden is een brede school, zo wordt er les gegeven op mavo-, havo- en vwo-niveau. 
• Bijvoorbeeld, zoals, neem nou, denk aan, etc.

Nakijken

Bedenk een zin over het Eurovisiesongfestival met een vergelijkend verband. Gebruik een geschikt signaalwoord.

• De inzending van Oekraïne was net zo goed als de inzending van Nederland.
• anders dan, vergeleken met, in tegenstelling tot, zoals, dan, als, etc. 

Nakijken

Bedenk een zin over de voorjaarsvakantie met een voorwaardelijk verband. Gebruik een geschikt signaalwoord.

• In de voorjaarsvakantie gaan we naar de Efteling, mits De Baron dan open is.
• op voorwaarde dat, als, indien, In het geval dat, wanneer, tenzij.

Nakijken

We gaan naar de Efteling,
                                      mits De Baron open is. (op voorwaarde dat...)
                                      tenzij De Baron gesloten is. (maar niet als...)

                                      mits we genoeg hebben gespaard.
                                      tenzij we niet genoeg geld hebben.

Wat vind je het lastigste onderdeel van dit werkblad?

Samen een tekst lezen

Pak een markeerstift om belangrijke zinnen en signaalwoorden te markeren en moeilijke woorden aan te strepen.

Samen een tekst lezen over...

De oer-hollander

Samen een tekst lezen over...

De Oer-Hollander

Niet de eerste Hollander, maar de eerste Brit. Oftewel een reconstructie van een tienduizend jaar oud lichaam in het Londense Natural History Museum. Foto: ANP

Samen een tekst lezen

Pak een markeerstift om belangrijke zinnen en signaalwoorden te markeren en moeilijke woorden aan te strepen.

Samen een tekst lezen

• Maak de opdrachten bij de tekst stil en voor jezelf. Bijt je erin vast! 
• Na 25 min. mag je overleggen met je buur. Zijn jullie het overal over eens?
• Maak de opdrachten samen helemaal af.

We bespreken de vragen voor het eind van de les.

Huiswerk voor morgen

1. Leesboek titel en schrijver doorgeven
2. Doorgeven in welk duo je gaat werken (stuur even een berichtje via teams)
3. Neem je leesboek mee. Je krijgt tijd om een enquête in te vullen van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023, daarna kan je lezen.