Kunstgeschiedenis - Happening, performance en bodyart

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Happening, performance en bodyart

•  Vanaf 1960
   
• Conceptuele kunst zorgde ervoor dat een kunstwerk iedere vorm kan hebben. 
•  Het publiek en/of de kunstenaar zelf kan dus ook het kunstwerk zijn. 

• John Cage is in 1952 4.33 minuten stil, zodat alleen het geluid dat het publiek maakt te horen is. Toeval speelt dus een belangrijke rol. 

John Cage "4.33", 1952 

Het werk "4.33" van John Cage noemt men

1. happening
2. performance
3. bodyart

Happening

• Oorsprong: Dada-avonden met een combinatie van verschillende kunstdisciplines. 
• Happening = een kunstwerk waar je bij moet zijn, het bestaat alleen op het moment dat het wordt uitgevoerd.
• Publiek mag meedoen en kan onderdeel zijn van het kunstwerk.
• Verkent de grenzen van beeldende kunst, experiment. 

Alan Kaprow "18 happenings in 6 parts", 1959

• Vaak in de openbare ruimte: aandacht trekken en orde verstoren. 
• Kan meerdere keren worden uitgevoerd, maar de uitkomst is steeds anders: uniek. 
• Zo spontaan mogelijk lijkend, maar vooraf bedacht en voorbereid. 
• Toeval speelt een grote rol.
• Geen script, interactief: kunstenaars en publiek bepalen samen het verloop. 

Alan Kaprow "Fluids", vanaf 1967

Weens Aktionisme

Sinds 1961 organiseert Hermann Nitsch gruwelijke, bloederige “Aktionen” (happenings).

Mythologie, symbolisme en katholieke mystiek spelen een belangrijke rol. 

Dagenlange "offerrituelen" die leiden tot de wedergeboorte van de deelnemers.

Performance

• Verschil met happening: fysiek optreden van de kunstenaar. Het publiek speelt nauwelijks of geen rol.
• Net als happening immateriële kunst, tijdelijk.
  
• Vaak wordt een performance met fotografie/film vastgelegd.
• Kan bestaan uit verschillende kunstdisciplines.

Wim T. Schippers "Manifestatie aan het strand in Petten", 1963

Marina Abramovic en Ulay zijn een liefdes- en kunstenaarskoppel dat vele performances uitvoert. Regelmatig stellen ze hun lichaam levensgevaarlijk op de proef. De ultieme vorm van liefde en vertrouwen. 

Bodyart

• Ontstaan in jaren ’70
  
• Lichaam dient als ‘materiaal’ dat bewerkt wordt => het lichaam verandert tijdelijk of blijvend om een concept over te brengen. 
• Tatoeages en piercings vallen hier niet onder (puur bedoeld als decoratie).

Dennis Oppenheim "Leespositie voor tweedegraads verbranding", 1970

Orlan

• Gebruikt plastische chirurgie om haar lichaam aan te passen aan de schoonheidsidealen uit de kunstgeschiedenis. Niet bedoeld om mooier te worden, maar juist als commentaar.
  
• Legt de operaties die ze als performances ziet vast op video.
  
• Maakt veel discussie los: hoe ver mag een kunstenaar gaan? Wat is nog ethisch verantwoord?

Orlan

Het werk van Orlan is een voorbeeld van

1. Conceptuele kunst
2. Geëngageerde kunst
3. Bodyart
4. Alle antwoorden zijn juist