Paragraaf 7.3 De Aso-vulkaan

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Paragraaf 3: De Aso-vulkaan

Wat doen we vandaag

• paragraaf 1 & 2 herhalen

• hoe een vulkaan onstaat

• opbouw van een vulkaan

De Ring van vuur is een boog
rond welke oceaan?

1. Atlantische oceaan
2. Grote oceaan
3. Pacific
4. Indische oceaan

Hoe komt het dat de oceanische plaat onder de continentale plaat duikt?

Tsunami betekent:

1. Grote ramp
2. Havengolf
3. Zeegolf
4. Ramp met water

Midden op zee zijn de golven van de tsunami het hoogst.

1. goed
2. fout

Eigenlijk gebeurden er in 2011 drie rampen achter elkaar in Japan. Wat is de juiste volgorde?

1. 1 tsunami, 2 aardbeving, 3 ontploffing kerncentrale
2. 1 ontploffing kerncentrale, 2 tsunami, 3 aardbeving
3. 1 zeebeving, 2 ontploffing kerncentrale, 3 tsunami
4. 1 zeebeving, 2 tsunami, 3 ontploffing kerncentrale

Wat meet de Schaal van Richter

1. vulkaanuitbarstingen
2. aardbevingen
3. tsunami's

soorten plaatbeweging

Transform noem je het als twee aardplaten langs elkaar bewegen.

Divergent: Bij een divergente plaatbeweging schuiven aardplaten uit elkaar

Convergent: Bij een convergente plaatbeweging schuiven platen naar elkaar toe. Hier kan subductie plaatsvinden

Subductie

In Japan

Wat is de situatie in Japan?

Wegduikende platen

Aantekening

• Plaatbewegingen veroorzaken niet alleen aardbevingen, maar ook vulkanen. 
• Regel: hoe dieper je in de aarde komt, hoe hoger de temperatuur wordt. Een onderduikende plaat smelt gedeeltelijk. Er ontstaat magma dat opstijgt en vulkaanuitbarstingen veroorzaakt.
• Bij Japan zijn het twee oceanische platen die onder de Euraziatische continentale plaat duiken. 

Opbouw vulkaan

1. Magmakamer
   
2. Kraterpijp
3. Krater
   
4. Eventuele zijspleten
   Na een uitbarsting:
5. Als het kraterdak instort, ontstaat een caldeira

aswolk

Aan de slag

Maak de opdrachtem vaan pragraaf 2 af.

1-10

werkboek B blz 49-50

Wat hebben we gedaan?

• hoe een vulkaan onstaat

• opbouw van een vulkaan

Paragraaf 3: De Aso-vulkaan

Lesdoelen:

Je kunt: 

• de 3 verschillende soorten vulkanen van elkaar onderscheiden
• herkennen wat voor vulkaan de aso Vulkaan is
• de voordelen van vulkanen opnoemen

• hoe een vulkaan onstaat

• opbouw van een vulkaan
  

Kraterpijp

Magma

Aswolk

Krater

Lava

3 soorten vulkanen

Schildvulkaan

• Plaatbeweging: divergentie
• Niet explosief
• magma is dun en vloeibaar
• flauwe helling

Etna

Stratovulkaan

• plaatbeweging: subductie
• explosief (eruptie)
• magma dik en stroperig
• steile helling
• vulkanische bommen
• pyroclastische stroom (gloedwolk)

gloedwolk is een van de verwoestendste effecten van een vulkaanuitbarsting. De golven bestaan uit vaste of halfvloeibare lava, gas, rotsen en as. 

Pyroclastische stroom

• Een pyroclastische stroom of gloedwolk is een van de verwoestendste effecten van een vulkaanuitbarsting. De golven bestaan uit vaste of halfvloeibare lava, gas, rotsen en as. 

Fuji

Caldeiravulkaan

• ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in
• In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s)

Kawa Ijen krater

nos.nl

Aso-vulkaan is een oude vulkaan met kilometers brede kater, de caldeira.

De Aso-vulkaan werd gevormd door 4 grote vulkaanuitbarstingen tussen 300.000 en 90.000 jaar geleden 

5 vulkanen waaruit 1 actief is

Welke voordelen heeft een vulkaan?

Tijd: 5 minuten

Lees blz 

120 (Ontstaan) en blz 121(voordelen) uit je lesboek

Voordelen van vulkanen:

1) Warmwaterbron (Geothermische energie)

2) Vruchtbare grond
3) Tufsteen
4) Toerisme

Voordat een caldeira ontstaat is een vulkaan van het type:

1. Schildvulkaan
2. Spleetvulkaan
3. Stratovulkaan
4. Spoorvulkaan

Hoe noemen we de hete wolk die uit de vulkaan komt?

Maak de opdrachten van Paragraaf 7.3

Opdracht 1-5 

Werkboek B blz. 52

Lesdoelen:

Je kunt: 

• de 3 verschillende soorten vulkanen van elkaar onderscheiden
• herkennen wat voor vulkaan de aso Vulkaan is
• de voordelen van vulkanen opnoemen

Welk soort vulkanen ontstaan hier?