4.4 Revolutie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Tijd van Pruiken en Revoluties

par. 4.4| Revolutie in Nederland

In deze paragraaf leer je:

• Waarom en hoe de patriotten in opstand kwamen
• Welke politieke veranderingen plaatsvonden vanaf 1795
• Welke invloed de Fransen hadden in Nederland

Herhaling §4.2 en §4.3.
Zet de (meest passende) kenmerken bij de juiste revolutie

Amerikaanse Revolutie

Franse Revolutie

1789 - 1815

1776 - 1783

No 

taxation without representation

Vrijheid, gelijkheid, broederschap

Vooral binnenlands

Kolonie versus moederland

Onaf-hankelijkheid

Veel wisselende staatsvormen

Volks-soevereiniteit

Gelijke rechten

Nieuwe grondwet

Onvrede in Nederland

• Eind 18e eeuw was er grote onvrede in NL door het verliezen van de vierde zeeoorlog met Engeland
• Dit leidde tot het ontstaan van een beweging van democraten; de patriotten
• --> Aanhangers van de verlichting en streefden naar vrijheid, gelijkheid en democratie
  
• De patriotten gaven de stadhouder en de regenten de schuld van de Nederlandse zwakte

Patriotten opstand

• Leider van de patriotten; Joan Derk van der Capellen  riep de Nederlandse bevolking op om in opstand te komen tegen de Oranjes
• De patriotten vormden groepen van gewapende burgers: vrijkorpsen
• Stadhouder Willem V vluchtte van Den Haag naar Nijmegen, maar in 1787 komt de koning van Pruisen hem te hulp met een leger
• Duizenden patriotten vluchtten naar Frankrijk

schooltv.nl

Politieke veranderingen vanaf 1795

• Na de Franse Revolutie trekken de patriotten met een leger (en hulp van de Fransen) Nederland binnen
• Regenten staan de macht af aan de patriotten
• --> start Bataafse Revolutie, patriotten stichten de Bataafse Republiek
• Grondwet gebaseerd op verlichte ideeën, bijv. kiesrecht
  
• Stadhouder Willem V vlucht naar Engeland
  

De machtsgreep van de patriotten mislukte doordat

1. Het Pruisische leger de stadhouder te hulp schoot
2. De Patriotten het niet met elkaar eens konden worden
3. De Fransen de Republiek binnenvielen en bezetten

Wat was het gevolg van de inval van het Pruisische leger in de Republiek in 1787?

1. Patriotten vluchtten naar Engeland
2. Patriotten vluchtten naar Duitsland
3. Patriotten vluchtte naar Frankrijk
4. Patriotten bleven in de Republiek

Opdracht

Spotprenten

= een plaatje waarop iets of iemand

belachelijk gemaakt wordt.

Stap 1. Wat zie je en staat er tekst bij.

Stap 2. Omschrijf wat je ziet, haal belangrijke kenmerken hieruit.

Stap 3. Geef aan ‘wie’ het gemaakt heeft.

voorbeeld toetsvraag:
'Zou de maker Patriot zijn geweest?

Papieren hemel

Een nieuwe blik op de Patriotten.

Deze helden vliegen hoog, met haar papieren hemel. Tot aan de zonnenkring, ver boven het aard oppervlak. De beroemdheid heeft haar misleid, dit komt haar duur te staan. Zij storten onverwachts in het zuiverend vagevuur.

In het katholicisme de plaats waar de zielen van gestorven personen gereinigd worden van alle zonden.

Gebruik de bron.

Zou de bron gemaakt zijn door een patriot?
Leg je antwoord uit met een bronelement.

Koninkrijk Holland

• In 1806 hief Napoleon de Bataafse Republiek op
• Nederland veranderde van een democratie naar een monarchie
• Nederland werd voor het eerst een koninkrijk: Napoleons broer Lodewijk Napoleon werd koning

Franse tijd

• In 1810 lijfde Napoleon Nederland in bij Frankrijk, 

Nederland werd een Franse provincie

• In 1813 versloegen Russische en Pruisische troepen de Fransen in Nederland.
• Veel vernieuwingen in de Franse tijd kwam voort uit de verlichting, zoals:

Het metrieke stelsel

Een systeem van tiendelige getallen, zoals bij de meter, de liter, het gram en bij geld

Invoering van de dienstplicht

Een gehate vernieuwing waardoor duizenden Nederlanders moesten vechten in het Franse leger. Velen sneuvelden in Rusland. Maar de dienstplicht bleef na de Franse tijd bestaan.

Het burgerlijk wetboek

In het burgerlijk wetboek werden gelijke rechten en plichten van alle Nederlanders vastgelegd.

De burgerlijke stand

Administratie van gegevens van burgers. Gezinshoofden moesten een familienaam laten registreren. Als ze die niet hadden, moesten ze er een kiezen.

Lodewijk Napoleon was de eerste koning van Nederland.

1. Waar
2. Niet waar

Sleep de onderdelen naar de juiste 'revolutie'

Amerikaanse revolutie

Franse Revolutie

Bataafse revolutie

1776

1786

1789

Burgers via Congres aan macht

Burgers via Nationale Vergadering aan macht

Patriotten voeren meer democratie door

De eerste democratische revolutie

13 kolonies worden onafhankelijk

Onthoofding staatshoofd

Staatshoofd vlucht

schooltv.nl