VWO 5 humanistische psychologie

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

4 juni 2021

• Wat is humanisme?
• Welke kritiek hebben humanisten op psychoanalyse en behaviorisme?
• Hoe ziet de humanistische psychologie er uit?
• Welke kritiek is er op humanistische psychologie?

Humanisme

• Ontstaan als denkrichting in de 16e eeuw
• Vanaf de 20e eeuw een niet-religieuze levensbeschouwing
• De mens staat centraal
• Menselijke waardigheid, zelfontplooiing, vrijheid, verantwoordelijkheid en zelfbeschikking staan centraal.

Welke stroming vergelijkt de menselijke geest met een ijsberg?

1. Behaviorisme
2. Psychoanalyse
3. Cognitieve psychologie
4. Geen van deze

Welke stroming vindt dat je alleen naar gedrag moet kijken?

1. Behaviorisme
2. Psychoanalyse
3. Cognitieve psychologie
4. Geen van deze

Humanisten missen in deze modellen plaats voor ...

... creativiteit, vrijheid, zingeving, unieke persoonlijkheid en talenten

Abraham Maslow

... is een van de grondleggers van de humanistische psychologie.

Humanistische psychologie

• Aandacht voor doelen, wensen, talenten van individu
• Therapeut werkt niet sturend maar volgt de behoeften van client
• Inleven in de ander en volledige acceptatie belangrijke voorwaarde bij therapie

Aan de top...

• Piekervaringen ( vrijheid, top van je kunnen, mystiek)
• Slechts 1% van de mensen is een 'zelfverwerkelijker'
• Deze mensen hebben gevoel voor humor, zijn vaak creatief, zelfverzekerd, weinig op zichzelf gericht, maar juist veel op het welzijn van anderen.

Waarom lukt het soms niet?

Maslow stelt dat ieder mens twee soorten ‘krachten’ in zich heeft: (1) krachten gericht op veiligheid en afweer en (2) krachten gericht op heelheid, de groei van zijn unieke zelf en het volledig ontwikkelen van zijn mogelijkheden. 

Mensen zijn vaak vooral op één van deze twee krachten gericht. 

Waar kun je Kitty's spreekangst in de piramide aanwijzen?

1. Fysiologische behoeften (honger, dorst, etc)
2. Veiligheid, bescherming, zekerheid, orde
3. Affectie (liefde en genegenheid)
4. Kennis

Gevolgen

Hoewel de spreekangst vooral te vinden is in de laag 'veiligheid' heeft dit invloed op allerlei andere lagen.

• Fysiologische behoeften: misschien krijgt Kitty geen hap meer door haar keel van de stress
• Ze zal de waardering van klasgenoten en docenten niet ervaren
• Ze zal wellicht vastlopen in haar behoefte aan het verwerven van kennis
• Het zal haar misschien tegenhouden om haar talenten te ontwikkelen

Kritiek

Kritiek op Maslow bestaat er vaak uit dat de stricte volgorde van de piramide niet altijd opgaat. Mensen met gezondheidsproblemen komen bijvoorbeeld soms prima toe aan ontwikkeling van hun talenten (Paralympics!)

Bedenk zelf nog een voorbeeld waarbij de volgorde van de piramide niet opgaat.