Annie M.G. Schmidt - gedicht schrijven

• Nederlands
• Basisschool
• Groep 8

Gedichten schrijven zoals:

Gedichten, waar denk jij aan?

Wat weet je al over Annie M.G. Schmidt en haar gedichten?

In deze les leer je:

• wat een rijmschema is
• hoe een goed gedicht in elkaar steekt (volgens Annie M.G. Schmidt)
• welke ingrediënten daarin niet mogen ontbreken
• hoe je fantasiewoorden kunt inzetten 
• tot slot laat je je eigen rijmkunsten zien

Rijmschema's

Voorbeelden van rijmwoorden:    stank - bank

                                                                     lol - vol

                                                                     schapen - apen

Elk gedicht is opgebouwd met een rijmschema dat je kunt ontcijferen met letters uit het alfabet. Elke letter staat voor een rijmklank. Kijk goed naar de voorbeelden op de volgende slide:

Schrijf het rijmschema op bij dit gedicht.

A

A

B

C

C

B

Nu een gedicht van Annie M.G. Schmidt

Liever kat dan dame

Er was eens een dame in Bronk aan de Rijn,

die zei: ik had liever een kat willen zijn.

Ik hoef me gelukkig voor niemand te schamen,

maar toch was ik liever een kat dan een dame.

Waarna zij zich fluks naar de leeszaal repte

en een toverboek leende met toverrecepten.

Op bladzijde negentien stond, onder andere:

Hoe gij uzelf in een kat kunt veranderen.

Dat was het recept en zij kon dus beginnen.

Zij was al een eindje gevorderd in spinnen.

Zij gaf al een kopje, maar toen, na twee weken

was de uitleentermijn van de leeszaal verstreken.

En moest dus dat boek naar de leeszaal terug.

Wel, dat was natuurlijk een beetje te vlug.

Toen moest deze dame haar pogingen staken

midden in het hoofdstukje Kroelen op daken

Ze zei: het is vervelend zo alles tezamen,

maar goed, als het zo staat, dan blijf ik maar dame.

Nu zit zij dus weer in het dagelijks bestuur

van de huisvrouwenbond, maar des nachts om één uur,

dan gaat zij het vlierinkje op, zonder bril

en als zij een muis ziet, dan zit ze heel stil.

En laatst kwam ik eventjes daar op visite.

Zij dronk juist haar schoteltje melk, in de suite.

Toen dacht ik oei, oei en ik moest het beamen:

zij is nog geen kat, maar toch ook niet meer dame.

(uit: Ik ben lekker stout van: Annie M.G.Schmidt)

Smokkelrijmwoord

Annie wilde soms per se een woord in een rijm gebruiken, maar kon geen woord kon verzinnen dat daar goed of logisch op rijmde. Dat loste ze dan op door een fantasiewoord te verzinnen dat wel heel goed op dat woord rijmde of ze zette een smokkelrijmwoord in. 

Even oefenen....

Wat rijmt er op snotneus?

Wat rijmt er op twaalf?

Smokkelrijm: hoe dan?

Een smokkelrijm kun je op verschillende manieren aanpakken. 

Je schrijft een woord net even anders dan het eigenlijk hoort. Dan rijmt 'asjeblief' bijvoorbeeld op 'locomotief'. 

Je kunt ook twee woorden gebruiken die bijna op elkaar rijmen, maar net niet. 'Radio' op 'zo' bijvoorbeeld.

Smokkelrijmwoord op:
tv

Fantasiewoord

Annie gebruikte ook gewoon fantasiewoorden. 

Voorbeeld: Antoinette was een deftige dame van in de vijftig, Als huisdier had ze een roze gekrulde strijftig. 

Je denkt misschien: strijftig? Wat is dat? Nou, inderdaad, daar vraag je me wat!

Fantasierijmwoord op:
stuiteren

Nu zelf!

Maak een gedicht van minimaal 8 regels. 

Gebruik de tips van Annie 

en 

de eisen op de volgende slide.

Eisen gedicht:

1. Minimaal 8 regels
2. Bedenk een fantasieplaatsnaam (bijvoorbeeld Wijkerk aan Zee)
3. Kies een grappig personage (bijvoorbeeld buurvrouw Pollewop)
4. Ga in op het bijzondere karakter van het personage of laat hem/haar wat beleven
5. Gebruik de tips van Annie! Zie: vorige slide!
6. De opdracht lever je in in Teams (deze Lessonup staat daar ook)

Zoek op internet naar voorbeeldgedichten van Annie M.G. Schmidt!

Succes!