paragraaf 3.4 rivieren temmen

• Aardrijkskunde

Lesdoelen:

o Je kunt uitleggen wat de gevolgen van klimaatverandering op het neerslagregiem zijn.

o Je kunt de invloed van klimaatverandering op kenmerken van de neerslag noemen.

o Je kunt uitleggen wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor het debiet van rivieren.

o Je kunt uitleggen waar het beleid: Ruimte voor de rivier zich op richt.

o Je kunt uitleggen wat het verband is tussen langere periode van droogte en verzilting.

o Je kunt voorbeelden noemen van manieren waarop we water langer proberen vast te houden.

o Je kent de betekenis van alle vetgedrukte begrippen in het lesboek en het basisboek.

opg 1: Invloed van klimaatverandering

-> Temperatuurstijging leidt tot meer neerslag

-> minder neerslag in de bergen in de vorm van sneeuw

-> onregelmatiger neerslagregiem 

-> Neerslagintensiteit verandert, in de zomer vaker stortbuien

Neerslagregiem

De verdeling van de hoeveelheid neerslag in een bepaalde periode (bijv een jaar)

Regiem gaat over schommelingen veranderingen 

zorgen voor 

regelmatiger of onregelmatiger

Regiem: schommelingen in de waterafvoer van een rivier

opg 2 waterkringloop

verdampen-condenseren-neerslag-infiltratie in de grond of afwatering via het aardoppervlak naar rivieren.

Wat betekent het voor het waterpeil in rivieren als er minder water infiltreert?

Waterkringloop

opg 3a Stroomstelsel

• Van bovenloop naar benedenloop
  
• stroomgebieden met waterscheidingen
• regiem en debiet
• verval en verhang

Opg 3b piek in het debiet= grootste hoeveelheid water in m3 per sec. die voorbij een punt langs rivier stroomt.

opg 4: aanleiding fig.19 hoogwater in 1995

fig 21: beleid Ruimte voor de rivier gerealiseerd

opg 7 verzilting

Wanneer het te droog wordt kan het zoutgehalte in het water toenemen. 

Dit komt doordat de rivieren weinig water afvoeren terwijl de zee veel zoutwater toevoert.  

West-Nederland ligt aan zee

IJsselmeer

Door het hoger houden van het niveau van het zoetwater kan de overheid de verzilting dus tegen gaan. 

Goed voor de landbouw! 

opgave 8a: Klimaatbestendig inrichten:

Ruimte inrichten op manier waarbij overtollig water tijdelijk kan worden opgeslagen

opgave 8b Waterplein

overtollig regenwater wordt tijdelijk opgevangen

Opg 8c: effect op waterstand

In een wadi kan water beter

infiltreren

Hierdoor duurt het langer voor regenwater bij de rivier is.

De waterstand wordt verlaagd

Ruimte voor de Rivier

Nu dijken

▪️ winterdijk —> ligt op de verder van de rivier af, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

uiterwaarden

Buitendijks/Binnendijks

Ruimte voor de rivier

Opgave 5b en 5c Neem de letters A t/m D over en zet er het juiste begrip achter. Kies uit: Binnendijks gebied-uiterwaarde-winterdijk-zomerdijk

Drietrapsstrategie

Ruimte voor de rivier

https://www.youtube.com/watch?v=S54sX9LwG5I

drietrapsstrategie

https://www.youtube.com/watch?v=Ld15HKMuKu0

opgave 5a

Een groene rivier die in droge tijden droog staat.

Binnendijks

extra afvoermogelijkheid in periode met veel neerslag

opgave 5b

nevengeul

vervoert water bij hoog waterstand er is ruimte voor natuurontwikkeling

buitendijks

opgave 5e en 5f

De rivier moet volgens het beleid ruimte voor de rivier

meer ruimte krijgen om water 

vast te houden-te bergen of af te voeren

opgave 6

hoogwatergeul

of 

nevengeul