Paragraaf 9.1 - Bloed [3]

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

9.1 Bloed

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de delen waaruit je bloed bestaat noemen

9.1 Bloed

Wat zit er in bloed?

Bloed > bloedplasma en bloeddeeltjes

• Bloedplasma > doorzichtige vloeistof > vervoert alles behalve zuurstof
• Bloeddeeltjes
  - Rode bloedcellen > geven rode kleur, geen celkern, vervoeren zuurstof
  - Witte bloedcellen > vorm veranderen, wel celkern, vernietigen indringers
  - Bloedplaatjes > geen echt cellen, helpen bij bloedstolling (wondjes)

Nieuwe bloedcellen aanmaken > in rode beenmerg in platte beenderen (bekken, borstbeen, ribben)

9.1 Bloed

• Wat? Maken 9.1 – Opdracht 1 t/m 7
• Hoe? Blz. 8 t/m 10
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 7 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

9.1 Bloed

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt van ieder deel van het bloed de taak beschrijven
  
• Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam verandert

9.1 Bloed

Wat zijn de taken van je bloed?

1. Vervoeren van stoffen 
   - rode bloedcellen vervoeren zuurstof & bloedplasma vervoert opgeloste stoffen
2. Lichaam op temperatuur houden
   - warme bloed stroomt door lichaam
3. Ziekteverwekkers bestrijden
   -  'vreetcellen' (fagocyten) veteren ziekteverwekkers & andere witte bloedcellen maken antistoffen
4. Wondjes dichtmaken
   - bloedplaatjes helpen bij de bloedstolling 
   -  bloedplaatjes maken kleverige draden
   - rode bloedcellen blijven hangen in kleverige draden         
   - draden en bloedcellen drogen op tot een korstje
   - als de huid genezen is valt het korstje eraf

9.1 Bloed

Wat verandert in je bloed als je je inspant?

Verbranding > om te bewegen en voor warmte > meer bewegen = meer verbranding in spiercellen

• Meer zuurstof aanvoeren > sneller ademhalen, meer zuurstof opnemen > hart slaat sneller, zuurstof sneller naar cellen
• Meer glucose aanvoeren > uit verteringstelsel glucose naar het bloed > hart slaat sneller, glucose sneller naar cellen
• Meer afvalstoffen afvoeren > sneller ademhalen, meer koolstofdioxide afvoeren > hart slaat sneller, afvalstoffen sneller afvoeren
• Meer warmte afgeven > bloedvaten worden wijder, oppervlak wordt groter, makkelijk warmte afgeven > je gaat zweten

9.1 Bloed

• Wat? Maken 9.1 – Opdracht 9 t/m 18
• Hoe? Blz. 11 t/m 15
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 15 minuten
• Uitkomst? Opdracht 9 t/m 18 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

9.1 Bloed

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen door welke oorzaken je bloed te weinig zuurstof bevat
  

9.1 Bloed

Vervoert je bloed altijd genoeg zuurstof?

• Bloedarmoede
  - rode bloedcellen vervoeren zuurstof
  - te kort aan rode bloedcellen? Minder vervoer van zuurstof mogelijk
  - veroorzaakt door tekort aan het mineraal ijzer
  
• Koolstofmonoxide
  - is een gas
  - rokers ademen dit gas in
  - dit gas verdringt de zuurstof op de rode bloedcellen
  - minder vervoer van zuurstof mogelijk
  

9.1 Bloed

• Wat? Maken 9.1 – Opdracht 19 t/m 22
• Hoe? Blz. 16 t/m 17
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 19 t/m 22 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).