6.2 dl2

6.2 dl2

Mondholte

Speekselklieren maken speeksel (BINAS 82F):

Slijm: vergemakkelijkt het slikken, bevat eiwitten die veel mondbacteriën en schimmels doden.

Amylase (enzym): breekt de polysacharide zetmeel (amylose) af tot disacharide maltose (= chemische vertering)

De maag

Maagzuur doodt bacteriën 

Slijm beschermt de maagwand 

tegen het maagzuur 

Pepsinogeen (inactief) wordt omgezet in peptase dat eiwitten afbreekt tot polypeptide of dipeptiden

De twaalfvingerige darm

Alvleessap:

Tryptase breekt eiwitten af 

Lipase breekt vetten af 

Amylase breekt koolhydraten af 

Gal:

Emulgatie van vetten

Emulgatie van vetten

De dunne darm

Verschillende enzymen breken de laatste disachariden af tot monosachariden 

Peptidasen breken polypeptide en dipeptide af tot aminozuren

De verteringsproducten worden 

opgenomen uit de darminhoud 

en afgegeven aan het bloed

De blinde darm en de dikke darm

Hier leeft een grote darmflora!

Deze bacteriën hebben enzymen die stoffen kunnen afbreken die wij zelf niet kunnen verteren en maken daarnaast andere nuttige stoffen

De dikke darm haalt veel water uit de voedselbrij

Aan de slag!

Stencil vertering:

• Vul in het overzichtstabel van de vertering
• Maak een samenvatting van  stappen van de vertering

Gebruik hiervoor bladzijde 191 + 192

en BINAS tabel 82C

Huiswerk

6.1 Opdracht 3 t/m 5, 9 t/m 11, 14, 15, 18 t/m 21 

6.2 Opdracht 25, 28, 29, 33, 34, 37 t/m 39

Gezonde voeding: samenstelling

Additieven (toevoegingen): 

Toevoegingen aan ons voedsel. 

Een teveel kan de gezondheid negatief beïnvloeden.

ADI: aanvaardbare dagelijkse inname (per kg lichaamsgewicht)

ADI

1 blikje cola zero (330 ml) bevat 192 mg aspartaam.

Hoeveel liter cola zero mag je per dag drinken als je 70 kg weegt? 

ADI

1 blikje cola zero (330 ml) bevat 192 mg aspartaam.

Hoeveel liter cola zero mag je per dag drinken als je 70 kg weegt? 

ADI per kg lichaamsgewicht is 40 mg.

Je mag 40 mg * 70 kg = 2800 mg aspartaam binnenkrijgen per dag.

Per blikje 192 mg dus 2800/192 = 14,6 blikjes

In elk blikje zit 330 ml (=0,33L) dus 14,6 * 0,33L = 4,8 Liter

Aan de slag! (= Huiswerk)

- Lees paragraaf 6.1

- Maak opdr. 3 t/m 5, 9 t/m 11, 14, 15 en 18 t/m 21 

Peristaltiek

 Langs de hele route

(slokdarm, maag, 

darmen) zorgen 

lengte-  en kring-

spieren ervoor dat het

voedsel de goede kant op beweegt. 

Ballaststoffen (voedingsvezels) helpen hierbij.

Maag

Maagsapklieren maken maagsap (BINAS82F):

Zoutzuur: lage pH. Doodt bacteriën

Pesinogeen (inactief enzym), bij lage pH wordt hieruit peptase/ pepsine gevormd: enzym breekt eiwitten af in kleinere stukken.

Slijm: beschermt de maagwand tegen het zuur én tegen de werking van peptase.

Maagportier

Kringspier naar de darmen. Regelt de doorvoer van voedsel naar de rest van het verteringsstelsel.

Sluit als de pH in de 12 vingerige darm te laag wordt (te zuur), opent weer als de pH gestegen is: regelt op die manier dat er steeds een klein stukje voedsel de maag verlaat.

12 vingerige darm (eerste deel dunne darm)

Afvoergang van galblaas 

(galbuis).

In de lever wordt gal gemaakt

en dit wordt in de galblaas

opgeslagen (via de galgang).

Gal emulgeert vetten.

Emulgeren

EMULGEREN IS NIET VERTEREN!!!!!!

12 vingerige darm (eerste deel dunne darm)

Afvoergang van alvleesklier.

In de alvleesklier wordt 

alvleessap gemaakt:

Enzymen amylase (amylose), 

tryptase (eiwitten), 

lipase (vetten), nucleasen (DNA), HCO3^- (base)

Dunne darm

Darmsapklieren maken darmsap:

Enzymen die koolhydraten, vetten, eiwitten, DNA en RNA afbreken.

Hierna is de vertering klaar! Alle moleculen zijn door enzymen afgebroken tot moleculen die opneembaar zijn door darmwandcellen (dunne en dikke darm)

Dunne                            darm

Resorptie

Opname van voedingsstoffen en water in het bloed.

Vraag: hoeveel celmembranen moet een voedingsstof passeren voordat het in het bloed komt?

Voedingsstoffen: met name in de dunne darm.

Water: met name in de dikke darm.

Blinde darm + appendix

Tussen dunne en dikke 

darm.

Blinde darm: voorraad

darmflora (goede bacteriën).

Appendix: rol in het afweer-

systeem. Kan ontsteken.

Dikke darm

Opname van water en glucose.
Woonplaats van darmflora.

Darmflora

Goede bacterien in de dikke darm.

Verteren onverteerbare plantaardige stoffen (vormen glucose).
Voorkomen vestiging van slechte bacteriën.

Darmflora van moeder -> kind tijdens geboorte.

Endeldarm en anus

Endeldarm (laatste deel dikke darm) is de opslag van uitwerpselen, als deze vol is volgt ontslasting.
Anus is de kringspier aan het einde van het darmkanaal, deze sluit de endeldarm af.

Van Mond tot Kont Vertering

- Maak het bouwplan verteringsstelsel met de kaartjes

- Lastig? Vraag hulp of gebruik de uitlegvideo (zie QR code)

Klaar? Laat checken

+ aan de slag met opdrachten 11.2 bij leerdoelen 4 + 5