22/23 Twee vrouwen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Lesdoel

Aan het eind van de les:

• Ben je voorbereid op het GPW/SE
• weet je welke mythische elementen voorkomen in Twee vrouwen;
• kun je literaire begrippen uit Laagland toepassen op Twee vrouwen.

Laagland

Vragen?

Twee vrouwen

Twee vrouwen

korte samenvatting:

Het boek begint met Laura die per auto naar Zuid-Frankrijk reist om haar overleden moeder op te halen. Waar is Sylvia op dat moment?

1. thuis, bij haar ouders
2. in Amsterdam
3. bij Alfred
4. begraven

Laura ontmoet Sylvia en ze gaan vrijwel meteen samenwonen. Op een dag vertrekt Sylvia weer. Hoe komt Laura daar achter?

1. Sylvia belt Laura om te zeggen dat ze bij haar weg is
2. Laura leest op een briefje dat Sylvia zo niet langer door kan gaan
3. Sylvia zegt een paar dagen naar haar ouders te willen maar komt niet terug

Waar is Sylvia naartoe vertrokken?

1. naar Zuid-Frankrijk
2. naar Alfred
3. terug naar haar ouders

Waarom is ze naar Alfred?

1. ze wil Laura een kind geven
2. ze is verliefd op hem en houdt niet meer van Laura
3. ze wil een gezin stichten

Hoe sterft Sylvia?

1. Ze pleegt zelfmoord door de zee in te lopen.
2. Ze wordt aangereden door een zwarte auto.
3. Ze wordt vermoord door Alfred.
4. Ze wordt vermoord door Laura.

Twee vrouwen

Waarom is dit boek zo geschikt om de theorie uit Laagland op toe te passen?

Er wordt veel gebruik gemaakt van foregrounding, stijlfiguren en metaforen.

Er zijn veel herhalingen en opposities --> betekenistoekenning

Mythische elementen

Daarnaast zijn er o.a. parallellen met Orpheus en Oedipus

Orpheus

De schrijver heeft een mythische dimensie aan het boek gegeven.

  

Welk mythologisch figuur is met welk romanfiguur te vergelijken ?

Welke gebeurtenis uit de mythe vertoont overeenkomsten met gebeurtenissen in de roman?

Orpheus

Orpheus, zoon van de god Apollo was een dichter, beroemd om zijn lierspel. Met de muziek van zijn lier betoverde hij mens en dier. Zijn muziek was zo mooi dat zelfs de bomen en rotsen hem volgden op de klank. Orpheus trouwde met de mooie bosnimf Eurydice. Zij werd echter op hun huwelijksdag gebeten door een giftige slang waar ze op trapte toen ze vluchtte voor een ongewenste aanbidder. Ze stierf aan de beet. Orpheus was hierover zo bedroefd dat hij in de onderwereld afdaalde om de schimmen en de heerser van de onderwereld zijn droefenis te tonen en te smeken om de terugkeer van Eurydice.

Orpheus

Met zijn muziek kreeg Orpheus Pluto zover dat Eurydice hem terug naar de aarde mocht volgen. Voorwaarde was dat hij niet naar haar zou kijken tot ze uit de dodenwereld zouden zijn. Op het laatste ogenblik keek Orpheus toch om en Eurydice verdween voor altijd in het schimmenrijk . Na het verlies van zijn geliefde vrouw verachtte Orpheus de vrouwen, die zich juist erg tot hem aangetrokken voelden . Hij werd daarom aangevallen en verscheurd door de razende maenaden van Ciconia in Tracië. Hoewel het verhaal triest afloopt, zijn de zielen van Orpheus en Eurydice uiteindelijk toch verenigd. 

Orpheus

Welk mythologisch figuur is met welk romanfiguur te vergelijken ? 

• Orpheus = Laura 
• Eurydice = Sylvia
• de ongewenste aanbidder / de slangenbeet = Alfred

Orpheus

Welke gebeurtenis uit de mythe vertoont overeenkomsten met gebeurtenissen in de roman?

• De autorit naar Frankrijk van Laura heeft veel van een tocht door het dodenrijk.
• Op het laatste ogenblik keek Orpheus toch om (Laura liet Sylvia met Alfred de situatie bespreken) en Eurydice verdween voor altijd in het schimmenrijk (dood Sylvia).
• Via een sprong in het ‘infernale’ gat zou Laura verenigd kunnen worden met Sylvia.

Oedipus

Oedipus is een bekend personage uit de Griekse mythologie. Hij speelt de hoofdrol in Sophokles’ tragedie Koning Oedipus. In de mythe doodt Oedipus ongewild zijn vader en trouwt hij met zijn moeder.

Oedipus

Welk mythologisch figuur is met welk romanfiguur te vergelijken?

Welke gebeurtenis uit de mythe vertoont overeenkomsten met gebeurtenissen in de roman?

Oedipus

Mulisch keert de moeder-/vaderrol om: Laura (Oedipus) probeert de overheersing door haar moeder (Iocaste) te 'vernietigen' door zelf moeder te worden en identificeert zich volledig met de vaderfiguur (Laios). Laura zal ‘vader’ worden van Sylvia's baby. Niet toevallig noemt de zwangere Sylvia haar ook 'vader' (p. 81). In de mythe blijven Laios en Iocaste in eerste instantie kinderloos, net als Alfred en Laura. Uiteindelijk komt er toch een kind dat in beide verhalen de ondergang ‘veroorzaakt’. 

Wat waren in de 'wegloop-scènes' van de jonge Laura en de jonge Sylvia voor jou de meest typerende verschillen in het gedrag van de twee meisjes?

Verschil in 'wegloop-gedrag'

Laura wilde gewoon simpelweg even weg van huis, op avontuur. Het weglopen van Sylvia had iets onheilspellends, alsof ze zelfmoord wilde plegen. Het ‘weg’ van Laura stond voor vrijheid, het ‘weg’ van Sylvia voor de dood. Laura kwam vrijwillig weer terug, Sylvia werd ‘teruggehaald’ (via mond-op-mondbeademing). Vergelijk p. 8-9 met p. 37.

Zelfstandig werken

Maak vraag 2, 9 en 10 van de 'groepsopdracht' over Twee vrouwen. 

Maak daarbij gebruik van het uittreksel in Classroom, van Laagland en van Twee vrouwen.

Lesdoel

Aan het eind van de les:

• weet je welke mythische elementen voorkomen in Twee vrouwen;
• kun je literaire begrippen uit Laagland toepassen op Twee vrouwen.

 --> Zie hiervoor ook de antwoorden bij de groepsopdracht in Classroom.

Succes met alle GPW's!