6.1 Het zintuigstelsel

Waar vind je de actine en myosine filamenten?
A
Spier
B
Spiervezel
C
Myofibrillen
D
Sacromeer
1 / 26
suivant
Slide 1: Quiz
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

Cette leçon contient 26 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Waar vind je de actine en myosine filamenten?
A
Spier
B
Spiervezel
C
Myofibrillen
D
Sacromeer

Slide 1 - Quiz

Wat geldt voor langzame spiervezels?
A
sterke doorbloeding, weinig mitochondriën
B
sterke doorbloeding, veel mitochondriën
C
geringe doorbloeding, weinig mitochondriën
D
geringe doorbloeding, veel mitochondriën

Slide 2 - Quiz

Welk type spiervezels gebruiken wij vooral voor onze lichaamshouding?
A
Snelle spiervezels
B
Langzame spiervezels

Slide 3 - Quiz

Welke bewering is juist?
A
Een spier bestaat uit 3 filamenten: actine, acetylcholine en myosine
B
De wand van de aorta bestaat uit dwarsgestreept spierweefsel
C
Een spiervezel bestaat uit verschillende spierbundels
D
Een motorisch eindplaatje stuurt 1 of meerdere spiervezels aan

Slide 4 - Quiz

Waarneming en gedrag
6.1 Het zintuigstelsel

Slide 5 - Diapositive

LEERDOELEN 6.1 Zintuigen
  1. Je kunt de werking van zintuigen in relatie met het zenuwstelsel beschrijven.
  2. Je kunt de reactie van een zintuig op een adequate prikkel beschrijven.
  3. Je kunt de delen van het oog en hun functie beschrijven.

Slide 6 - Diapositive

Zintuigcellen
Prikkels worden in het zintuig opgevangen door zintuigcellen

Een zintuigcel zet de prikkel om in een impuls

De adequate prikkel

Slide 7 - Diapositive

Zintuigen
  • Zintuigen bestaan uit zintuigcellen oftewel receptoren.

  • Gespecialiseerde zenuwcellen die onder invloed van een prikkel neurotransmitters afgeven aan gevoelszenuwcellen.

  • Zintuigen reageren op prikkels van buiten en binnen het lichaam: externe en interne prikkels

Slide 8 - Diapositive

Zintuigen voor externe prikkels
voorbeelden

gehoorzintuig
gezichtszintuig
drukzintuig
temperatuurzintuig


Zintuigen voor interne prikkels
voorbeelden

osmoreceptor
pH-receptor
pijnzintuig
spierspoeltje
drukzintuig
temperatuurzintuig


Slide 9 - Diapositive

Zintuigcellen zijn gevoelig voor hun adequate prikkel

Slide 10 - Diapositive

Mechanische receptoren
  • Reageren op verschillende vormen van mechanische energie (druk, tast).

Slide 11 - Diapositive

Mechanische receptoren
Werking:

  1. Haartjes op de cel worden in beweging gebracht
  2. Deze veroorzaken een impuls door de cel
  3. De zintuigcel geeft neurotransmitter af aan de gevoelszenuwcel

Bv. receptoren van gehoorzintuigen, evenwichtszintuigen, tastreceptoren, drukreceptoren

Slide 12 - Diapositive

Chemische receptoren
  • Reageren na binding met moleculen

  • Smaak: opgeloste moleculen

  • Reuk: moleculen uit de lucht

Slide 13 - Diapositive

Chemische receptoren
Werking:

  1. Chemische stof bindt aan receptoren op het membraan van zintuigcellen
  2. Dit veroorzaakt een impuls in de cel
  3. De zintuigcel geeft neurotransmitters af aan zenuwcellen

Voorbeelden: smaak en reukzintuig

Slide 14 - Diapositive

Temperatuur- receptor
  • Liggen in de huid.

  • Reageren wanneer de temperatuur onder of boven de normwaarde van 37 graden komt.

Slide 15 - Diapositive

Pijnreceptoren
Reageren als de prikkels extreem worden/zijn zoals hitte.

Kan ook reageren op chemische
verbindingen bij beschadiging of
ontsteking van weefsel.


Slide 16 - Diapositive

Lichtreceptoren
  • Liggen in het netvlies

  • Reageren op contrasten
    (staafjes)

  • Reageren op kleuren
    (kegeltjes)
Het oog wordt uitgebreid behandeld in basisstof 7

Slide 17 - Diapositive

Prikkeldrempel
Een impuls ontstaat: 
alleen als de prikkel de drempelwaarde overschrijdt.

De prikkel moet daarom : 
- de juiste zijn 
(adequate prikkel), 
- sterk genoeg zijn.


Slide 18 - Diapositive

Adequate prikkel
Een prikkel waar het zintuig gevoelig voor is, heet een adequate prikkel voor dat zintuig.

Voor de gezichtszintuigen is licht de adequate prikkel.
Voor de gehoorzintuigen is geluid de adequate prikkel.
Voor de reukzintuigen is geur de adequate prikkel.
Voor de smaakzintuigen zijn zoet, zout, zuur en bitter adequate prikkels.
Voor de gevoelszintuigen zijn druk, warmte, kou en pijn adequate prikkels.

Slide 19 - Diapositive

Adequate prikkel 
De prikkeldrempel van geluid is laag voor de mechanische receptoren in het slakkenhuis.
Geluid is de adequate prikkel voor deze receptoren.

Als je dicht bij een bas staat dan voel je de trillingen ook door je lijf
De prikkeldrempel van de mechanische receptoren in de huid voor geluidsgolven ligt veel hoger. Dit is een niet-adequate prikkel

Slide 20 - Diapositive

Gewenning / adaptatie
Ontstaat bij dagelijkse blootstelling aan een prikkel.
bijv. kleding dragen.

De zintuigcellen geven de prikkel nog wel door maar worden steeds minder gevoelig voor de prikkel, de impulsfrequentie neemt af.
Ook de hersenen reageren niet meer altijd op de impulsen

Slide 21 - Diapositive

Impulsfrequentie

Slide 22 - Diapositive

Buitenkant oog
Wenkbrauw: beschermt het oog tegen zweet.
Oogleden met wimpers: Beschermen tegen vuil en fel licht.
Traanklieren: Houden het oog vochtig.

Slide 23 - Diapositive

Slide 24 - Lien

Nabespreken
  • Je kunt de werking van zintuigen beschrijven en de relatie van het zintuigstelsel met het zenuwstelsel beschrijven.

Slide 25 - Diapositive

Huiswerk
Leren en maken 6.1

Slide 26 - Diapositive