8.1 Je lichaam werkt (VWO)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

8.1 Het werkt

1)Je kent de verschillende organisatieniveaus van levende wezens en je kunt voorbeelden noemen.

2) Je kent de functie van vijf organenstelsels van de mens en je kunt de bijpassende organen noemen.

3) Je leert uit welke celorganellen een cel is opgebouwd en wat hun functie is 

4) Je weet waar cellen de energie vandaan halen en welke orgaanstelsels daarbij samenwerken.

5)  Je weet hoe verbranding en fotosynthese werkt en je kunt toelichten dat het tegengestelde processen zijn en dat ze samen een kringloop vormen. 

Leg je wijsvinger en middelvinger in je nek
en tel gedurende 20 sec je aantal hartslagen.
Doe dit keer 3 en vul je antwoord hieronder in.

Waarvoor klopt het hart van de wielrenner in bron 1 veel vaker in een minuut dan jouw hart?

Leerdoel 1 

Je kent de verschillende organisatieniveaus van levende wezens en je kunt voorbeelden noemen.

Van cel tot orgaanstelsel

Leer deze omschrijvingen uit je hoofd!!!

Een groep cellen met de zelfde vorm en functie noemen we...

1. orgaan
2. orgaanstelsel
3. weefsel
4. organisme

Wat is de juiste volgorde van klein naar groot?

1. orgaan - cel - organisme - orgaanstelsel
2. cel - orgaanstelsel - organisme - orgaan
3. organisme - orgaan - cel - orgaanstelsel
4. cel - orgaan - orgaanstelsel - organisme

schuif de goede naam naar de goede plaats

Cel

Organsime

Orgaanstelsel

Orgaan

Weefsel

Leerdoel 2

 Je kent de functie van vijf organenstelsels van de mens en je kunt de bijpassende organen noemen.

Orgaanstelsels

Wanneer organen samen werken aan een grotere taak spreken we van een orgaanstelsel.

Voorbeelden:

• bloedvatenstelsel
• ademhalingsstelsel
• verteringsstelsel
• uitscheidingsstelsel
• voortplantingsstelsel
• spierstelsel
• beenderstelsel
• hormoonstelsel
• zenuwstelsel
• zintuigstelsel

bloedvatenstelsel

Orgaanstelsel: een groep samenwerkende organen met samen een functie

Bij bewegen werken orgaanstelsels samen

Welk orgaanstelsel wordt
hier weergegeven?

1. Ademhalingsstelsel
2. Verteringsstelsel
3. Bloedvatenstelsel
4. Spierstelsel

Bij welk orgaanstelsel hoort  het hart?

1. Beenderstelsel
2. Spierstelsel
3. Ademhalingsstelsel
4. Bloedvatenstelsel

Welke orgaanstelsel is hier zichtbaar?

Welk orgaanstelsel heeft als functies bewegen?

Wat is hier het orgaanstelsel?

1. 10 botten
2. het skelet
3. het hart
4. de tong

Leerdoel 3

Je leert uit welke celorganellen een cel is opgebouwd en wat hun functie is 

Welk celorganel bevat de code om enzymen te maken?

1. Ribosomen
2. Kern
3. Mitochondriën
4. Cytoplasma

Welke cel heeft meer mitochondriën, een spiercel of een huidcel? Leg uit

Leerdoel 4

Je weet waar cellen de energie vandaan halen en welke orgaanstelsels daarbij samenwerken.

Bij bewegen werken orgaanstelsels samen

Hoe komen spieren aan energie?

Blz 44 Bron 3

- Via het verteringsstelsel komt glucose in het bloed

- Via het ademhalingsstelsel komt zuurstof in het bloed

-Via het bloedvatenstelsel komen glucose en zuurstof bij de spieren. Tussen de spiercellen ligt een netwerk van bloedvaatjes (bron 6). Zo kan elke spiercel glucose en zuurstof opnemen. 

Welke stoffen ontstaan bij de verbanding in ons lichaam?

1. zuurstof en koolstofdioxide
2. glucose en zuurstof
3. water en glucose
4. koolstofdioxide en water

Wat is de brandstof van ons lichaam?

Leerdoel 5

Je weet hoe verbranding en fotosynthese werken en je kunt toelichten dat het tegengestelde processen zijn en dat ze samen een kringloop vormen. 

Kringloop van fotosynthese en verbranding

Fotosynthese / verbranding

Fotosynthese:

 koolstofdioxiode  +  water +  zon/energie =   glucose en zuurstof

Verbranding van glucose:
Glucose/brandstof  +  zuurstof  =  energie + water en koolstofdioxide

Fotosynthese

bij dit proces komt energie vrij

1. fotosynthese
2. verbranding

Verbranding

De verbranding van glucose is eigenlijk de afbraak van glucose.
Dat gebeurt in de mitochonriën mitochondriën

Mitochondriën zijn celorganellen die voorkomen in zowel plantaardige als dierlijke cellen.

mitochondriën = energiefabriekjes

Dit kan zowel overdag als 's nachts

1. fotosynthese
2. verbranding

Kringloop van verbranding en fotosynthese

Hoe zou je de verbranding van glucose kunnen opschrijven?

->

Glucose

Zuurstof

Energie

Koolstofdioxide

Water

Fotosynthese

Glucose

Koolstofdioxide

Zuurstof

Water

Zonlicht

Hoe raken spieren hun afvalstoffen van de verbranding kwijt?