Delier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

DELIER / DELIRIUM

Wat is een delier?

Een toestandsbeeld dat in korte tijd ontstaat en waarbij de zorgvrager vaak verward en angstig is.

Delier 

SYMPTOMEN: 

plots verward 

concentratieproblemen 

aandachtstoornissen 

hallucineren

Bij wie?

Ernstig zieke patiënten

Bij minder zieke ouderen na:  infectie

ongeluk

operatie

medicijnen (teveel, per ongeluk, verkeerde combinatie)

Delier

• Acute verwardheid
• Toestandsbeeld dat in korte tijd ontstaat (uren tot dagen) waarbij de zorgvrager verward en angstig is.
• Veroorzaakt door een disbalans in neurotransmitters (geleiding zenuwcellen)

Kenmerken van een delier

• Onrustig gedrag/of juist apatisch (zonder emotie)
• Desoriëntatie
  
• Hallucinaties
  
• Verward denken
  
• Waan ideeën
  

soorten delier

onrustig delier (geagiteerd of hyperactief delier):

Iemand is opgewonden, gespannen, prikkelbaar, schrikachtig, boos, agressief of verward.

stil delier (apatisch of hypoactief delier):

Iemand is angstig, stil, teruggetrokken door waanideeën of hallucinaties.

soorten delier (vervolg)

Chronisch delier:

probleem is niet te behandelen waardoor het delier steeds terug komt.

Acuut delier:

duurt maar enkele uren of dagen

Persisterend delier:

duurt weken of zelfs maanden

Terminaal delier:

vlak voordat iemand overlijdt: schokken, drang om te bewegen, plukken kreunen en schreeuwen

verschil tussen dementie depressie en delier

dementie: verloopt veel geleidelijker, in het begin is de concentratie goed, bewustzijn is in het begin helder.

delier: onstaat vrij snel, wisselend verloop, in de avond en nacht steekt een delier vaak de kop op. Hallucinaties komen bij een delier vaker voor, er is een wisselend bewustzijn.

Een delier

Acute verwardheid die in een korte tijd ontstaat 

- Onrust óf apathie en/of wanen

Oorzaak/factoren

-Infectie: urineweg en luchtwegen. Koorts en bij gebrek aan koorts is een delier soms het eerste teken van infectie!

-blaasretentie (niet meer kunnen plassen), obstipatie, ontregeling, ernstige somatiek bv. kanker of operatie

-Verblijf in een vreemde omgeving, koorts, pijn.

-bijna overlijden

-uitdroging

-hersenletsel

-ondervoeding

Risicofactoren

• Leeftijd van 70 jaar en     ouder 
• Cognitieve stoornissen 
• Visus – en gehoorstoornissen 
• Stoornissen in activiteiten van het dagelijks leven 
• Gebruik van alcohol en opiaten 
• Infecties 
• Koorts 
• Dehydratie
  
• Electrolytenstoornissen
  
• Polyfarmacie
  

Algemeen

• Voorlichten van zorgvragers en hun naasten over het risico op delier
  
• Prikkelarme omgeving
  
• Consult deskundige
  

Delerium Observatie Screening Schaal

(DOSS) om op een systematische wijze vroegtijdige de symptomen van het delier te observeren en registreren.