Herhalen H4 Opschudding in de Nederlanden - BUI

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H4 Opschudding in de Nederlanden

H4 Opschudding in de Nederlanden

Herhalen & oefenen

Herhalen

• Wat moet je kennen en kunnen

• Herhalen H4
• Test Jezelf
• Huiswerk nakijken
• ...

Hoe leer je?

• teksten doorlezen
• opdrachten (opnieuw) maken/huiswerk nakijken
• leerdoelen opschrijven + antwoord (samenvatting)
• begrippen in WRTS/Quizlet zetten + stampen
• maak de Test Jezelf

Wat moet je kennen en kunnen

4.2 Buitenlandse bemoeienis

4.3 Keizerlijke Karel

4.4 Een onrustige opstand

4.5 De strijd beslecht

begrippen, bronnen begrijpen (waar gaat het over?), welke tijdvakken, kenmerkende aspecten herkennen

Herhalen H4.2 Buitenlandse bemoeienis

• Nederlanden bestonden uit gewesten (soort provincie) met eigen bestuur, eigen regels en wetten en eigen munt.
• Streven naar zelfstandigheid is particularisme.

Waarom wordt de periode tussen 1363 en 1477 de Bourgondische tijd genoemd?

Hoe wisten de Franse hertog en zijn opvolgers hun grondgebied steeds te vergroten?

1. Door erfenissen
2. Door huwelijken
3. Door verkoop van gebieden
4. Door veroveringen

Wat is het tegenovergestelde van particularisme?

1. Centralisatie
2. Grondwetten
3. Privileges
4. Staat

Herhalen H4.2 Buitenlandse bemoeienis

Filips de Goede, kleinzoon van Filips de Stoute, voerde deze centralisatie door:

• Hij stelde zelf stadhouders aan.
• Statenvergadering kwam samen in de Staten-Generaal.
• Stelde Brussel aan als hoofdstad.

• Nederland wordt daarna door huwelijk de Habsburgse Nederlanden genoemd.

Filips de Goede (1419-1467)

centralisatie

Maria van Bourgondië (1477-1482)

Huwelijk Habsburgse Rijk

H4.3 Keizer Karel

Karel V wilde centralisatie doorvoeren door de Collaterale Raden op te richten, bestaande uit:

• De Geheime Raad (binnenlandse wetgeving)
• De Raad van State (buitenlandse bestuurlijke zaken en oorlogsvraagstukken)
• De Raad van Financiën (financiën van de Habsburgse gewesten)

Welke Duitse monnik stond mede aan de basis van het protestantisme?

Het Calvinisme is...

1. Een merk pindakaas
2. Een stroming binnen de katholieke kerk
3. Een stroming binnen de protestantse kerk
4. Een merk mayonaise

Luther 

Tegen rijkdom en aflaten

Calvijn

Soberheid en reorganisatie

Een calvinist...

1. vindt dat je zoveel mogelijk van het leven moet genieten
2. gelooft dat alles in het leven vastligt en bepaald wordt door een god
3. gelooft dat je een plekje in de hemel kunt kopen
4. vindt dat je hard moet werken en sober moet leven

Wat is het verband tussen bloedplakkaten en inquisitie?

Wie was de opvolger van Karel V?

H4.4 Een onrustige opstand

Nederland was niet blij met Filips II, omdat:

• Hij streng optrad tegen de protestanten.
• Hij dure oorlogen voerde, die ze deels zelf (via hoge belastingen) moesten betalen
• Hij centralisatie wilde doorvoeren waardoor gewesten en edelen hun privileges kwijtraakten.

Leg het verband tussen Alva en de beeldenstorm uit.

Filips II

Zoon van Karel V

Hertog van Alva

Raad van Beroerten

1555 Filips II volgt Karel V op

1566 Beeldenstorm

1568 Begin Tachtigjarige oorlog

1572 Verovering den Briel

1579 Unie van Utrecht

1581 Plakkaat van Verlatinghe

1584 Moord Willem van Oranje

1588 Ontstaan van de Republiek

1590 Maurits stadhouder

1609 Begin Twaalfjarig Bestand

1621 Eind Twaalfjarig Bestand

1625 Frederik Hendrik nieuwe stadhouder

1648 Einde Tachtigjarige Oorlog

Hoe heet de nieuwe republiek die in 1588 ontstaat?

1. Republiek Nederland
2. Unie van Utrecht
3. Republiek der zeven verenigde Nederlanden
4. Republiek der twaalf verenigde Nederlanden

H4.5 De strijd beslecht

Maurits van Oranje = stadhouder + leider over het leger.

Maurits successen:

• Hervorming van het leger (Staatse leger)     
• Gebruik van rivieren (Waterlinie)
• Muiterijen Spaanse leger
• Spanjaarden vochten niet alleen tegen Nederland

Maurits van Oranje

Stadhouder

Johan van Oldenbarnevelt

Raadspensionaris

Vragen?

Oefenen

Ga naar Tijdvoorgeschiedenis.nl en:

• maak de Test Jezelf
• kijk je huiswerkopdrachten na
• maak een begrippenlijst (op papier, Quizlet, WRTS)
• maak een samenvatting (obv leerdoelen)
• stel vragen!

Succes!