3.2-3.3-3.4 Korte herhaling & quiz

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.2-3.3-3.4 Windsysteem, zeestromen en oceanstroming, El Niño - Zuidelijke oscillatie

Planning

• We checken de kennis en passen deze eenvoudig toe
• Je maakt alle opdrachten van 3.1 t/m 3.4 af, ook die met de atlas, zodat je de kennis in een meer complexe vraag toepast
• De Lessonup bevat meer slides met uitleg, zodat je deze ook thuis kunt kunt gebruiken

3.2-3.3-3.4 Windsysteem, zeestromen en oceanstroming, El Niño - Zuidelijke oscillatie

Doelen:

• Je kent het verschil tussen El Niño, La Niña en ENSO.
  
• Je hebt kennis over de mondiale atmosferische en oceanische circulatie toepassen om oorzaak en gevolg van ENSO te bepalen
• Je kunt interacties tussen atmosfeer en oceaan elders op aarde met ENSO vergelijken.

3.2 Koude lucht stijgt op.

1. Waar
2. Niet waar

3.2 Een plek waar (relatief) warme lucht opstijgt noemen we:

1. Een passaat
2. Een hogedrukgebied
3. Een lagedrukgebied
4. De evenaar

3.2 Wind beweegt altijd van lagedrukgebieden naar hogedrukgebieden

1. Waar
2. Niet waar

Noteer nu de wet van Buys Ballot
1. over windrichting
2. over afwijking van de wind per halfrond

3.2 De wet(ten) van Buys Ballot

• 1. Wind beweegt van hoge druk naar lage druk 
• 2. Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts
• Op het zuidelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar links

(Deze afwijking is veroorzaakt door het corioliseffect)

3.2 Mondiale windsysteem

Principe: warme lucht kan meer waterdamp bevatten dan koude lucht. Het ' te veel' aan waterdamp condenseert (=wordt water) = neerslag

Lage druk (hier gaat wind naar toe):

lucht stijgt - wolk - koelt af - waterdamp condenseert (wolk) - neerslag

Hoge druk (hier gaat wind weg):

lucht daalt - wordt warmer - waterdamp lost op - droog

Wat is het verschil tussen passaatwinden en de moessonwinden

Een moesson is een passaat die de evenaar kruist en vervolgens van richting verandert.

Moesson = Een periodiek veranderende wind

3.2
Teken de aarde (rondje) en teken de
huidige ligging vd ITCZ en deel de foto

Een moesson is een passaat die de evenaar kruist en vervolgens van richting verandert.

Moesson = Een periodiek veranderende wind

3.2 Verklaar de enorme hoeveelheid
neerslag in Mumbai mbv
het begrip 'moesson'

3.3 De warme zeestroom zorgt in Nederland voor een...

1. Zachte winter, koele zomer
2. Strenge winter, hete zomer
3. Nat klimaat
4. Droog klimaat

3.3 Een koude zeestroom zorgt voor

1. Lage druk en neerslag
2. Lage druk en droogte
3. Hoge druk en neerslag
4. Hoge druk en droogte

3.3 Een koude zeestroom zorgt voor...

1. Minder verdamping dus meer neerslag
2. Minder verdamping dus minder neerslag
3. Meer verdamping dus meer neerslag
4. Meer verdamping dus minder neerslag

Zeestromen

Volgen de richting van de overheer-sende winden

 

3.3 Wat is thermohaliene circulatie?

Oceanische circulatie

Naast de invloed van de wind, is er nog een andere manier waarop de zeestromen op gang komen:

Verschillen in temperatuur en zoutgehalte

=

Thermohaliene circulatie

Dichtheidsverschillen

Koud water heeft een hogere dichtheid dan warm water. Zout water heeft een hogere dichtheid dan zoet water.

-> warm stijgt en koud zakt

3.3 Wat gebeurt er met de thermohaliene circulatie wanneer de ijskap bij Groenland (nabij noordpool) zou smelten?

- Zeestromen aangedreven door luchtstromen.

- Er zijn meer interacties tussen atmosfeer en oceaan -> ENSO.

3.4 Wanneer El Nino optreedt

1. trekt het hoge drukgebied richting Zuid-Amerika
2. trekt het lage drukgebied richting Zuid-Amerika
3. trekt het lage drukgebied richting Australië

3.4 Van welke situatie is sprake op de afbeelding?

1. El Niño
2. Normale situatie
3. La Niña

3.4 Deze foto is gemaakt tijdens een El Nino. In Peru of Indonesië?

1. Peru
2. Indonesië

3.4 Waardoor is er in de "normale" situatie aan de Zuid-Amerikaanse kust sprake van een woestijn?

3.2-3.3-3.4 Waar hoort de definitie bij?
'relatief droge wind die het hele jaar uit oostelijke richting van de subtropische hogedrukgebieden naar de evenaar waait'

1. Moesson
2. Passaat
3. El Nino
4. La Nina

Aan de slag met je SO voorbereiding

Zorg dat je met aandacht de opdrachten van 3.1 t/m 3.4 hebt gemaakt & nagekeken (zie planner voor te maken opdrachten)

Stel vragen over wat niet duidelijk was

Southern Oscillation

Veranderde situatie:

• Lagedrukgebied boven Darwin wordt heel zwak, dus er is niet echt lage druk (weinig verschil).
  
• Sterker lagedrukgebied boven Tahiti.
• Passaten verzwakken of verdwijnen
• Kans op een westenwind.  
  

Zuidelijke Oscillatie

"Op en neer gaan'' van het luchtdrukverschil tussen Tahiti en Darwin. (atmosferisch deel)

El Nino:

Het oceanisch deel van dit systeem.   

Luchtdrukverschil tussen Tahiti en Darwin 'oscilleert'. Dat wil zeggen; verandert in de tijd als golf, een cyclus, op en neer.

Samengevat

Zuidelijke oscillatie: cyclische verandering in luchtdruk tussen Azië en Zuid-Amerika

Patroon: 

1. Kust Amerika = koud zeewater omhoog. 

2. Oostelijke winden brengen dit water naar westen. Eenmaal Azië bereikt is zeewater water.

3. Door warm zeewater stijgt lucht op en regent het vaker dan bij koudere zeewater Amerika.

4. Door opstijgende lucht wordt luchtdruk lager en wordt de oostelijke passaatwind versterkt. Dit patroon herhaalt zich.

Gevolgen El Nino

• Noordkust Zuid-Amerika + Caraïbisch gebied droger
• Zuid-Brazilië en Uruguay meer regen
• Oost-Afrika in het najaar natter
• Wereldwijd warmer door opwarming tropen
• Bosbranden in Indonesië door droogte
  
• Overstromingen in Peru door zware regenval
  
• Daling visvangst bij Peru door minder opwellend diepzeewater

Wat nu verwerken?

Vandaag behandeld: theorie over El Nino

Leg uit wat El Niño is, zoek info op over de extra gekozen plaats, maak een uitlegfilmpje

Check in beoordelingsmodel!