1.3 Rivieren in de oceanen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.3 Rivieren in de oceanen

H1 Het klimaatsysteem

Klimaatvraagstukken

Lesdoel

• Wat is de invloed van zeestromen op het klimaat?
  
• Wat zijn El Niño en La Niña?

Zeestromen

Wat valt je op aan de richting van de zeestromen?

aamboceanservice.blob.core.windows.net

Zeestromen

Warm: van evenaar naar polen, distributie warm zeewater

Koud: van polen naar evenaar, distributie koud zeewater. 

Warme zeestroom: minder koud in de winter

Koude zeestroom: minder warm in de zomer

Invloed golfstroom

Thermohaline circulatie

Thermohaline circulatie

Thermo:

Koud water heeft een hogere dichtheid, dus is zwaarder. 

Haline:

Warm zeewater iets zouter, want meer verdamping.

Zout water is zwaarder.

Thermohaline circulatie

• Warme golfstroom, bevat meer zout.
  
• Stroomt naar Noordwest Europa, koelt af. 
  
• Zakt weg bij IJsland (diepwaterpomp) en stroomt als dieptestroom terug.
  
• Water welt op bij diepzeetroggen vanwege aflandige wind. 

El Niño

ENSO

ENSO: El Niño - Southern Oscillation

El Niño: oceanische deel

Southern Oscillation: atmosferische deel

Southern Oscillation

Zuidelijke oscillatie: voortdurende verandering van het luchtdrukverschil tussen Indonesië en Peru

Normale situatie: 

Lagedrukgebied boven Darwin, hogedrukgebied boven Tahiti.

Noordoostpassaat en Zuidoostpassaat.

Overheersende windrichting: O -> W

Index positief = normale situatie, Index negatief = SO

esminfo.prenhall.com

La Niña

Oostelijke wind -> zeestroom van Peru naar Indonesië

Kust Peru: opwellend koud diepzeewater (thermocline komt omhoog)

-> koelt lucht af

-> hogedrukgebied boven Peru

Indonesië en Australië: aanvoer warm water

-> warmt lucht op

-> Sterker lagedrukgebied -> veel neerslag

Versterke situatie: La Niña, grotere drukverschillen met sterkere stromingen en passaten. 

Southern Oscillation

Veranderde situatie:

• Lagedrukgebied boven Darwin wordt heel zwak, dus er is niet echt lage druk (weinig verschil).
  
• Sterker lagedrukgebied boven Tahiti.
• Passaten verzwakken of verdwijnen
• Kans op een westenwind.  
  

El Niño

Normale systeem draait om:

Drukverschillen minderen, passaten verzwakken/verdwijnen

Ergste geval: omdraaien windrichting. 

Westenwind -> westelijke zeestroom.

Peru: geen opwellend koud water, geen visvangst, neerslag leidt tot overstromingen. 

Indonesië: weinig neerslag, bosbranden. 

Opdrachten

Maak Klimaatvraagstukken

Hoofdstuk 1

§ 3

Opdr. 1 t/m 6 & 8