Opgroeien

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

10.1 opgroeien

8.1 Opgroeien

Leerdoelen deze les

• welke levensfasen zijn er?
• hoe verandert je lichaam?
• hoe ontstaan lichamelijke veranderingen?
• Waardoor groei je zo hard in de pubertijd?

Zet onderstaande begrippen in de juiste volgorde van jong naar oud:
schoolkind - volwassene - baby - puber - kleuter - adolescent - peuter - oudere

Welke levensfasen zijn er?

Iedere levensfase verandering = ontwikkeling

Ontwikkeling: lichamelijke en geestelijke ontwikkeling   

                               
Lichamelijke ontwikkeling: - langer en zwaarder

                                           - meer spiermassa

                                           - kraakbeen wordt been (bot)

                                           - structuur van je huid 

Geestelijke ontwikkeling: - verstand verandert

                                         - interesse verandert

Hoe verandert je lichaam?

• Als baby heb je meer kraakbeen (elastine). Vanaf je 30e wordt dit minder.
• Dit kraakbeen wordt omgezet in klak (been) .Daarom zijn ouderen minder flexibel en breken sneller wat.
• In de pubertijd vormt je lichaam zich tot volwassene voor: voortplanting en overleving

Hoe ontstaan lichamelijke veranderingen?

• Wanneer je in de pubertijd snel groeit nomen ze dat een groeispurt.
• Hormonen zijn regelstoffen. Daardoor verandert je lichaam.
• Ze worden gemaakt in hormoonklieren. Een voorbeeld hiervan is de hypofyse. Die regelt de groeispurt.

Hormoonklier

Hormoonklieren geven hormonen af aan het bloed dat door de klier loopt

Wat lees je hieruit af?

• Jongens beginnen op latere leeftijd aan hun groeispurt en zijn daardoor al meer gegroeid als hun groeispurt begint.
• De groei van de jongens tijdens de groeispurt is vaak sneller en duurt de groeispurt langer dan bij meisjes.

Waardoor groei je zo hard in de pubertijd

je groeit door groeihormonen

Celgroei: door celdeling krijg je meer cellen = groei

groei gebeurt in de groei-schijven. Na pubertijd verbenen  ze.

0

geslachtskenmerken

Hoe verandert je huid?

In de pubertijd krijg je meer talg. Talg komt via je poriën op je huid voor de vettigheid. Is de porie verstopt = meeëter. Is de porie ontstoken = jeugdpuist. Jeugdpuistjes bij elkaar = Acne

In je pubertijd ga je ook meer zweten via je zweetklieren. In je oksel, samen met bacterien gaat dit stinken: zweetgeur.

veranderingen in puberteit

• secundaire geslachtskenmerken
• vruchtbaarheid
• onevenredige groei
• puistjes
• gedrag

quiz

Wat is ontwikkeling?

1. Het groter en zwaarder worden van een organisme
2. Een groeispurt
3. Een vlinder
4. Verandering in de bouw van een organisme

Hoort het bij lichamelijke of geestelijke ontwikkeling?

De baby herkent zijn oma.

1. geestelijk
2. lichamelijk

Veranderingen in de bouw van een organisme noem je:

1. kieming
2. ontwikkeling
3. aanpassing
4. wijziging

Wat is jouw volgende levensfase?

1. kind
2. jong volwassene
3. puber
4. oudere

In welke levensfase leer je lezen, schrijven en rekenen?

1. peuter
2. kleuter
3. kind
4. puber

Wat hoort bij geestelijke ontwikkeling?

1. gevoelsleven
2. groeien
3. levenscyclus
4. groeispurt

Wat is een groeischijf?

1. Een gewricht waardoor je ledematen kunnen scharnieren
2. Een laagje kraakbeen dat snel afbreekt, volzuigt met bloed en dan uitzet
3. Een fase in je leven waarin extra veel groeihormoon wordt aangemaakt waardoor je sneller groeit
4. Platte lagen kraakbeen met kraakbeencellen die snel delen en groeien.

Leerdoel 1: Welke levensfasen bestaan er?

Leerdoel 2: Hoe ontstaan alle veranderingen in de puberteit?

Leerdoel 3: Waardoor groei je zo hard in de puberteit?