1.4 De Nederlandse opstand pt.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.

Karel V

• Soevereine vorst (de hoogste macht) van het Heilige roomse rijk (alle gekleurde gebieden).

• Nederland bestaat op dat moment uit 17 zelfstandige staten (gewesten).

• Elk gewest heeft zijn eigen bestuurd, wetten en belasting.

• Karel V bestuurt zijn rijk vanuit Brussel

• Voor de contacten met de gewesten benoemt hij een stadhouder.

• Als Karel V niet in Brussel is benoemt hij een landvoogd als tijdelijke vervanger.
  

De stadhouder is de plaatsvervanger van Karel V als hij niet in Brussel is.

1. Juist
2. Onjuist

• Karel V is ook koning van Duitsland, Spanje en delen van Italië.

Het probleem:

• Karel V wil dat binnen zijn rijk overal de zelfde regels gaan gelden:

1. Meer belasting
2. Dezelfde wetten
3. Vanuit één plek regeren
4. Eén geloof: katholiek

• De Nederlandse gewesten zijn bang hun zelfstandigheid kwijt te raken.
  

Karel V stond het toe dat iedereen zijn eigen geloof mocht kiezen in Nederland voor 1555

1. Juist
2. Onjuist

De kar symboliseert het vertrek van Karel V

Filips II wordt koning van Spanje en de Nederlanden

Ferdinand I wordt koning van Duitsland

Alle staten in het rijk van Karel V worden vertegenwoordigd

Neptunes symboliseert zijn macht op de zee

Karel V op zijn troon verdeeld zijn rijk

Filips II koning van Spanje en de Nederlanden

belangrijk gegeven: diehard katholiek

• Volgt de zelfde lijn als zijn vader : meer belasting en meedogenloze vervolging van protestanten.

• Verblijft niet meer in Brussel maar trekt permanent naar Spanje. Stelt zijn halfzus Margaretha van Parma aan als landvoogd.

• Protesten laaien op tegen de vervolgingen van de protestanten. O.l.v stadhouder Willem van Oranje

• Edelen vragen in een brief aan de landvoogd om te stoppen met de vervolgingen. Margaretha staat dit tijdelijk toe (tegen de wil van Filips in)
  

Waarom zou Margaretha dit toestaan?

1. Ze vond de vervolgingen zelf ook te ver gaan.
2. Ze was bang dat de mensen in opstand zouden komen.
3. Ze wilde de edelen te vriend houden.
4. Ze was niet zo'n groot fan van Filips II

• Protestanten beginnen openlijk kerkdiensten te houden in de buitenlucht

• Bij een kerkdienst in Vlaanderen roept een dominee op om vernielingen aan te richten in een nabij klooster; veel protestanten volgen dit voorbeeld in Nederland. De Beeldenstorm

• Margaretha van Parma wordt vervangen door de hertog van Alva samen met een groot leger.

• Alva richt rechtbanken van Inquisitie op in de Nederlanden

• De missie: Nederland katholiek maken aan de hand van terreur.

• Duizenden protestanten vluchten naar Duitsland (waaronder Willem van Oranje)
  

Waarom richtte de woede zich vooral op beelden in kerken?

De terreur van Alva wordt zichtbaar

De duivel kroont Alva

De rechten van de gewesten worden verscheurt

De zeventien gewesten zitten getekend en geknield voor Alva

De edelen wordt het zwijgen opgelegd