3.1 Wat zijn de kosten

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3,4

3.1 Wat zijn de kosten?

Lesdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

• Hoe bedrijven waarde toevoegen en welke beloningen daarbij horen
• Wat investeren is en hoe je de afschrijving berekent
• Waaraan je vaste- en variabele kosten kunt herkennen
• Hoe je de kostprijs van een product berekent

Hier zie je een schema over toegevoegde waarde. Leg in eigen woorden uit wat er met 'toegevoegde waarde' wordt bedoeld.
BK

Samir heeft een metaalbedrijf.
Zijn bedrijf maakt stevige hekken met een mooie vorm.
Welke drie productiefactoren zijn nodig voor de productie van zijn bedrijf? BK

Noem de productiefactoren

1. Arbeid, Natuur en Kapitaal
2. Arbeid, Natuur, Kapitaal en Ondernemerschap
3. Arbeid, Natuur en Kapitaalgoederen
4. Arbeid, Natuur, Kapitaalgoederen en Ondernemerschap

Toegevoegde waarde = €0,55

Toegevoegde waarde = €0,20

Toegevoegde waarde = €0,25

Toegevoegde waarde = €0,65

Bedrijfskolom en

Toegevoegde waarde

BK

Wat is de toegevoegde waarde van een product? BK

De waardeverhoging door bewerking (arbeid, tijd en energie).

  

Het product wordt steeds meer geschikt voor gebruik en komt uiteindelijk uit bij de eindgebruiker.

Hoe bereken je ook alweer de toegevoegde waarde?

Bedrijven investeren.
Geef een voorbeeld waarin bedrijven investeren.
BK

Bedrijven investeren door het kopen van kapitaalgoederen. 

Extra kapitaalgoederen zijn nodig als een bedrijf meer wil produceren of andere producten wil maken.

Investeren

BK

Investeren leidt tot afschrijven K

Afschrijving = waardevermindering van een kapitaalgoed

                                         (nieuwe) aanschafprijs - restwaarde

         Afschrijving = ------------------------------------------

                                                         aantal gebruiksjaren

Uitleg B

                       De arbeidsproductiviteit kan toenemen door:

1. technologische ontwikkelingen     automatisering en                                                                                         mechanisering

2. betere arbeidsverdeling        iedereen heeft eigen specialisatie                                                             en doet werk waar hij/zij goed in is

3. scholing                   personeel goed opgeleid en beter presteren

4. prestatiebeloning              Goed werk -->  beter betaald / bonus

5. betere arbeidsomstandigheden en werksfeer                borrel

Noem de productiefactoren

1. Arbeid, Natuur en Kapitaal
2. Arbeid, Natuur, Kapitaal en Ondernemerschap
3. Arbeid, Natuur en Kapitaalgoederen
4. Arbeid, Natuur, Kapitaalgoederen en Ondernemerschap

Automatisering of mechanisering? B

Mechanisering of automatisering? B

Meer productie per persoon B

• Arbeidsproductiviteit = productie per persoon in een bepaalde tijd.
  

Arbeidsproductiviteit kan toenemen door:

• technologische ontwikkelingen (automatisering en mechanisering)
  
• betere arbeidsverdeling (ieder zijn eigen specialisatie)
  
• scholing
  
• prestatiebeloning
  

Arbeid versus automatisering B

         Arbeid        ->  Mechanisatie  ->   Automatisering

mechanisatie = spierkracht geholpen door machines

automatisering = spierkracht vervangen door machines

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 4

Pagina 74 en 75

in stilte voor jezelf

Noem de productiefactoren

1. Arbeid, Natuur en Kapitaal
2. Arbeid, Natuur, Kapitaal en Ondernemerschap
3. Arbeid, Natuur en Kapitaalgoederen
4. Arbeid, Natuur, Kapitaalgoederen en Ondernemerschap

Toegevoegde waarde = €0,55

Toegevoegde waarde = €0,20

Toegevoegde waarde = €0,25

Toegevoegde waarde = €0,65

Bedrijfskolom en

Toegevoegde waarde

BK

Afschrijvingskosten

 Hoe te berekenen ?

een voorbeeld 

• aanschafprijs van een machine € 200.000,- 
• waarde na 6 jaar bij verkoop nog € 20.000,-  

hoe groot is de totale waardevermindering ? 

• 
  

hoe groot is de waardevermindering per jaar?

• 
  

 Hoe te berekenen ?

een voorbeeld 

• aanschafprijs van een machine € 200.000,- 
• waarde na 6 jaar bij verkoop nog € 20.000,-  

hoe groot is de totale waardevermindering ? 

•  (200.000-20.000) € 180.000,-  

hoe groot is de waardevermindering per jaar?

• € 180.000,- / 6 = € 30.000,- 

Afschrijvingskosten

Afschrijvingskosten

(3500-750) : 5= € 550

Afschrijvingskosten

Bij afschrijven zijn 3 gegevens belangrijk:

• aanschafwaarde
• levensduur
• restwaarde  

Vaste kosten

"Kosten waarvan het totaalbedrag niet afhankelijk is van de omvang van de productie of de verkoop" 

Variabele kosten

"Kosten waarvan het totaalbedrag wél afhankelijk is van de omvang van de productie of de verkoop" 

Vaste en variabele kosten

vaste kosten:

veranderen niet als je meer of minder produceert

• huisvesting(Huur)
• rentekosten
• vast personeel
• verzekering
  
• machines

variabele kosten:

veranderen als je meer of minder produceert

• grondstoffen
• schoonmaak
• transport
• extra personeel 
  

Noa koopt voor € 5.100 een nieuwe kopieerapparaat. Deze gaat vijf jaar mee. de restwaarde is 100 euro. Hoeveel is de afschrijving per jaar?

1. €100
2. €1.000
3. €25.000
4. €1.020

Kostprijs per product K

Kostprijs per product = (vaste kosten + variabele kosten) : aantal producten

Voorbeeld.

Een fabriek produceert per jaar 26.000 scooters.

De vaste kosten zijn in een jaar €9.000.000, de variabele kosten zijn €5.300.000.

Kostprijs per product is dan:

Kostprijs per product K

Kostprijs per product = (vaste kosten + variabele kosten) : aantal producten

Voorbeeld.

Een fabriek produceert per jaar 26.000 scooters.

De vaste kosten zijn in een jaar €9.000.000, de variabele kosten zijn €5.300.000.

Kostprijs per product is dan:

(€9.000.000 + €5.300.000) : 26.000 = €550

Kostprijs per product

Kostprijs per product

Kosten van één product

Kostprijs per product = gemiddelde kosten voor het maken van één product.

Kosten van één product

Kostprijs per product = gemiddelde kosten voor het maken van één product.

In een maand wast Rinus op 680 adressen de ramen. De vaste kosten in zijn glazenwassersbedrijf bedragen € 1.000 per maand. De variabele kosten zijn € 0,50 per adres.
Bereken de kostprijs van het ramenwassen per adres.

1. 1,47
2. 1,97
3. 0,68
4. 1,18

HUISWERK

Maak op pagina 76 en 77 de opdrachten van 3.1

Lees tussentijds de tekst en begrippen goed door

EINDE VAN DE LES NIET AF, IS HW VERGETEN!!!

Huiswerk

Opdracht 6 t/m 9

Pagina 76 en 77

in stilte voor jezelf

Lesdoelen gelukt?

• Hoe bedrijven waarde toevoegen en welke beloningen daarbij horen
  
• Wat investeren is en hoe je de afschrijving berekent
  
• Waaraan je vaste- en variabele kosten kunt herkennen
  
• Hoe je de kostprijs van een product berekent

Ik wil graag nog extra uitleg over:

nergens over, mij is 3.1 duidelijk

afschrijving berekenen

vaste en variabel kosten

kostprijs berekenen