samenvatting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

samenvatting

Oriëntatie H1

De eerste wereldoorlog, het ontstaan, verloop en de gevolgen.

1.1 De moderne massasamenleving

Nieuwe uitvindingen moderniseren de wereld

Film en radio zijn de eerste massamedia.

               De moderne mens leeft in de moderne massasamenleving. 

               Deze mensen zijn ge-urbaniseerd, rijden in motorische voertuigen                 en maken gebruik van massamedia voor vermaak en                                         communicatie.

Nieuwe industrieën

De Industriële revolutie (hoofdstuk 4 van vorig jaar!) en met name de automatisering zorgen vóór een enorme daling in de prijzen van luxeproducten. De middenklasse was opeens rijk!

Voordelen, maar ook nadelen.

Veel uitvindingen bleken op de lange termijn ook nadelen te hebben of soms zelfs enorme schade aan te richten.

1861           1867          1880's          1906         1914          1916

Sociale en culturele progressie

veranderende houding t.o.v. de 19e eeuw.

Dorps-en stadscultuur.

Grote gevolgen voor gelijkheid & ontwikkeling.

Andere sociaal-culturele veranderingen

• Ontkerkelijking door opkomst politieke stromingen.

• Opkomst 'Moderne kunst' 

3 redenen tot spanning aan het einde van de 19e eeuw

1. De opkomst van nationalisme

Het gevoel van trots op je eigen land.

2. Het modern imperialisme zorgt voor problemen.

3. Een nieuwe grootmacht betreedt het toneel.

Zelfbescherming

De feiten tot nu toe:

1. Het eengeworden Duitsland bouwt een enorme vloot.

2. Dus de Engelsen ook.

3. Er is vijandigheid tussen Duitsland en Frankrijk ('70-'71)

4. Het Ottomaanse rijk is zwak en kan geen opstanden neerslaan

5. Rusland steunt Servië om meer macht te krijgen in Europa

6. Oostenrijk-Hongarjje neemt Bosnië, wat voor spanning zorgt.

To be continued...

28 juni 1914: Moord op Franz-Ferdinand.

18 februari 1915: Algehele blokkade van de noordzee (Duikbotenoorlog)

^{7 mei 1915: De Lusitania wordt onder vuur genomen.} 

^{21 februari 1916: De slag om Verdun begint}

6 april 1917: De VS verklaart de oorlog aan Duitsland

3 maart 1918: Brest-Litovsk wordt getekend.

11 november 1918: Armistice day 

De nasleep:

- Rusland ligt overhoop

- Het Ottomaanse rijk valt uiteen

- Oostenrijk-Hongarije valt uit elkaar

- Italië was al uit de oorlog.

Wie blijft er over (als schuldige)?

H1.4 Europa na de Eerste Wereldoorlog

Positief

• Opluchting over het einde van de oorlog.

• Betere economie.

• Optimistische houding.

• Modern leven zet door.

Negatief

• Wantrouwen t.o.v. politiek.

• haat tussen volkeren en door gevolgen oorlog.

• Anti-parlementaire democratie

• economische problemen op de lange termijn

Duitsland I

Wilhelm II naar Nederland.

Het Duitse keizerrijk > Republiek van Weimar.

Economische problemen (Inflatie)

Duitsland II

De gewone Duitser zat vol wantrouwen.

V van Versailles + parlementaire democratie + economische crisis.

Geen oplossingen, maar wel veel problemen.

Italië 

Veel problemen tijdens en na de eerste wereldoorlog.

Slechte economie en geen vertrouwen in de Parlementaire democratie (Net als in Duitsland.)

Kenmerken van Fascisme

• nationalisme. De staat is het belangrijkste wat er is. Iedereen moet zich inzetten voor zijn land.

• militarisme. Oorlog is iets moois; elk land kan dan laten zien hoe krachtig het is.

• afkeer van de democratie. In plaats daarvan moet er één leider zijn, die weet wat het volk wil en die bepaalt wat er gebeurt.

• afkeer van persoonlijke vrijheid. Die is minder belangrijk dan nationale eensgezindheid en gehoorzaamheid aan de leider.

Nederland

Nederland hield volledig vast aan de Neutraliteitspolitiek van de Eerste Wereldoorlog.

Confessionalisme en conservatisme waren de norm.