2 havo les 15 - Variatie in zinsbouw

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Nederlands

Lezen zoals altijd

Metafoor, Personificatie, Vergelijking

Filmpje NN

-- Mix en ruil met zinnen

Wat is wat?

Spoedcursus ontleden

Persoonsvorm

Onderwerp

Ander zinsdeel

De persoonsvorm

Kenmerken van de persoonsvorm:

• Het is altijd een werkwoord
• Aan de persoonsvorm kun je zien in welke tijd de zin staat en je kunt zien of het om één of meer personen/dingen gaat.

Hoe vind je de persoonsvorm dan?

• De vraagproef; de pv komt vooraan de vraagzin te staan.
• De tijdproef; de pv verandert mee als de tijd van de zin verandert.

Het onderwerp

- Wie/wat + pv? Het antwoord op deze vraag is het onderwerp.

De hond eet zijn brokjes op.

Wie eet?

Onderwerp:  de hond  

Let op: je moet ook het lidwoord meenemen in het onderwerp

Ander zinsdeel

PV: gevonden  (Vraagzin/werkwoord = vorm die bij de persoon hoort)

Onderwerp: gevonden (Wie het doet)

Ander zinsdeel = alles wat overblijft

Variatie in zinsopbouw

c Op haar zeventiende verjaardag is hij daarmee begonnen.

d Hij is daarmee begonnen op haar zeventiende verjaardag.

OPA

Variatie in zinsopbouw

a Mijn broer geeft zijn vriendin elk jaar voor haar verjaardag een roos.

b Elk jaar geeft mijn broer zijn vriendin voor haar verjaardag een roos.

OPA?
Onderwerp? Persoonsvorm? Ander zinsdeel?

Variatie in zinsopbouw

Variatie in zinsopbouw

Je hebt geleerd dat een tekst saai wordt als je vaak dezelfde woorden gebruikt. Daarom moet je variëren in woordkeuze.

Hetzelfde geldt voor de zinsopbouw: de volgorde van de zinsdelen. Van nature begin je een zin vaak met het onderwerp (hier afgekort als O). Daarna komt de persoonsvorm (P) en vervolgens een ander zinsdeel (A): onderwerp – persoonsvorm – ander zinsdeel (OPA). Maar als alle zinnen beginnen met het onderwerp, wordt dat vervelend voor de lezer of luisteraar.

Variatie in zinsopbouw

Zo varieer je in zinsopbouw

• Kies in plaats van de volgorde OPA ook eens voor de volgorde APO: ander zinsdeel – persoonsvorm – onderwerp.

• Maak nu en dan een vraagzin (POA): persoonsvorm – onderwerp – ander zinsdeel?

• Gebruik in teksten waar dat kan, zoals instructies en advertenties, ook de gebiedende wijs (PA). De zin begint dan met de persoonsvorm en bevat geen onderwerp.

Maken:

1, 2, 3, 4

Variatie in zinsopbouw

OPA

O- Onderwerp

P- Persoonsvorm
A- ander zinsdeel

Maken:

1, 2, 3, 4 in het boek

Huiswerk

Leesboek meenemen

Maken: Formuleren H2 variatie in zinsopbouw in het boek opdracht 1, 2, 3, 4