9.4 Ziek

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Welkom!

9.4 Ziek

Wat gaan we leren vandaag?

• Je leert waardoor je ziek en weer beter wordt.
  
• Je leert ook waarom je wordt ingeënt.
• Je leert wat er gebeurt bij een transplantatie.

Water en koolstofdioxide

Zuurstof

Water en koolstofdioxide

Zuurstof en glucose

Zouten en water

Glucose

Water en andere afvalstoffen

Hoornlaag

Kiemlaag

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Hoe word je ziek?

Ziekteverwekkers:

- Bacteriën

- Virussen

Hoe word je ziek?

Infectie = besmetting

1. Via slijmvliezen

2. Via een wondje

Hoe word je weer beter?

Afweer

Witte bloedcellen:

• vreetcellen --> pus/etter

1. Deze witte bloedcellen kruipen door de wand van de bloed-

vaatjes. Ze veranderen van vorm en sluiten zo de bacteriën in.

2. Daarna verteren ze de bacteriën.

1. Als de vreetcellen hun werk gedaan hebben, gaan ze dood.

Er komt pus of etter uit de wond. Dat zijn de dode witte bloed-

cellen, verteerde bacteriën en de resten van kapotte huidcellen.

Hoe word je weer beter?

Afweer

Witte bloedcellen:

• vreetcellen --> pus/etter
• geheugencellen --> immuniteit

1. Er komt een ziekteverwekker in je lichaam.

2. De ziekteverwekker vermeerdert zich en je wordt ziek.

3. De witte bloedcellen gaan antistoffen tegen de ziekte-

verwekker maken. 

4. De antistoffen schakelen de ziekteverwekker uit en je wordt 

weer beter.

Hoe herkent je lichaam ziekteverwekkers?

Antigenen zijn stoffen die op de buitenkant van een ziekteverwekker zitten.

- Lichaamseigen

- Lichaamsvreemd

Waarom word je soms ingeënt?

Inenting/vaccinatie: verzwakte of dode ziekteverwekkers

Je lichaam maakt antistoffen aan en je wordt immuun

Doel: groepsimmuniteit

Wanneer schakel je de afweer uit?

Chronische ziekte: soms is een Orgaantransplantatie nodig

Een orgaan wordt afgestoten wanneer de antigenen van het donororgaan lichaamsvreemd zijn. Dan vindt er orgaanverstoting plaats. Om dit te voorkomen moet de ontvanger afweerremmers slikken.

Waarom krijg je koorts als je de griep hebt?

Waarom is Covid-19 een infectieziekte?

Waarom kan een orgaan afgestoten bij een orgaandonatie.