M&M thema grondstoffen blok 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema: Grondstoffen 

Blok 2: Vervoer 

Waar gaat dit blok over?

Koning Willem I wilde meer welvaart in Nederland. Hij liet kanalen graven en spoorwegen aanleggen. Door nieuwe uitvindingen in het vervoer werd reizen makkelijker en sneller. Zo kregen de mensen contact met mensen uit andere dorpen, steden en provincies. Nederland werd één land.

Les 1

• uitleggen waarom Willem I de infrastructuur verbeterde en hoe hij dat deed.
  
• het gebruik van vervoermiddelen in Nederland in de juiste tijdsvolgorde plaatsen.
  
• vertellen hoe het leven van mensen veranderde in de negentiende eeuw.
  

Infrastructuur 

Koning Willem I wilde in NL ook fabrieken, spoorwegen en stoommachines. Hij had in Engeland gewoond. 

Hij verbeterde eerst de infrastructuur in Nederland. 

Liet wegen en kanalen aanleggen. 

Wat is infrastructuur?

1. De structuur van de stad
2. De structuur van de mensen
3. Alle wegen, water-wegen, spoorwegen die vervoer mogelijk maken
4. Alle vervoer

Leg uit waarom Willem I de infrastructuur wilden verbeteren.

Trekschuiten 

Over de kanalen gingen trekschuiten -> een boot die werd getrokken door paarden. 

Amsterdam-Rijnkanaal nu

wegwijzer van toen

Geef een voorbeeld hoe Willem I de infrastructuur verbeterde.

1

2

3

4

5

Les 2

• opnoemen wat er veranderde door de komst van de (stoom)trein.
  
• uitleggen wat tol betalen is.
• vijf manieren noemen waarop Willem I het nationalisme stimuleerde.
  
• vertellen waarom Rotterdam de grootste haven van Nederland werd.
  

Tol betalen - vroeger 

Tol betalen - nu

de wegen 

Vroeger waren de wegen particulier bezit= Eigendom van een persoon of bedrijf. Er werd tol gevraagd als je de wegen wilde gebruiken. Dit kostte veel tijd en geld voor een reiziger. 

Tegenwoordig worden bijna alle wegen betaalt van belastinggeld. 

Wat is tol?

1. Belasting voor het gebruiken van een weg.
2. Iets wat je leuk vind
3. Het invullen van papieren om een weg te gebruiken
4. Een weg die niet gebruikt kan worden

Wat veranderde er in Nederland door de komst van de (stoom)trein?

Spoorlijnen 

Na de eerste spoorlijn uit 1839 duurde het 30 jaar voordat er een netwerk kwam. Was nodig voor de fabrieken die kwamen (we gingen achterlopen op de buurlanden). 

NL heeft weinig steenkool en ijzererts in de grond, moest worden geïmporteerd = Goederen en diensten kopen in een ander land.

Waarom moest Nederland veel steenkool en ijzererts importeren?

1. Dat was goedkoper
2. We hebben zelf niet veel ijzer en steenkool in de grond
3. Dat was nodig voor de treinen en spoorwegen
4. Dan konden we dit makkelijk verkopen aan andere landen

Nationalisme 

Willem I vond dat Nederlanders zich verbonden moesten voelen met Nederland en trots moesten zijn. Hij beschermde belangrijke gebouwen, liet standbeelden bouwen van belangrijke mensen. Hij stelde ook de Nederlandse taal verplicht in het onderwijs. Na de afscheiding van België in 1830 groeide het nationalisme onder de Nederlanders. 

Wat is Nationalisme?

1. Strijd om welk land de meeste wapens heeft.
2. Strijd om welk land het meeste gebied in zijn bezig heeft.
3. Voorliefde en trots op je eigen land en volk
4. Het samenwerken tussen verschillende landen.