Par. 8.4 en 8.5 rivieren China

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

WELKOM!

Boek en aantekenblad op tafel

Chromebook pakken - lessonup.app - code invoeren

Tas op de grond, mobiel opgeborgen

Planning

• Herhalen 8.1 , 8.2 en 8.3
• Bespreken 8.4 en 8.5 (kort)
• Proeftoets H7 en H8 via LessonUp maken 

Bekijk de afbeelding. Klik om te vergroten.

Welke begrip hoort bij de de oranje stippellijn?

1. Rivier
2. Stroomstelsel
3. Waterscheiding
4. Stroomgebied

Bij de gletsjer in de foto begint een van China’s grote rivieren.

Bekijk de afbeelding

→ Welke rivier begint hier zeker niet?

1. de Tarim He
2. de Chang Jiang
3. de Huang He
4. de Xi Jiang

→ Zet de naam van het juiste gebied achter de omschrijvingen.

Dit gebied is onderdeel van de bovenloop van de grootste rivier van China en heeft een hoge bevolkingsdichtheid, waardoor hier ook veel watervervuiling is. 

In dit deel van China ligt de belangrijkste rivier vaak boven het overige landschap, door sterke sedimentatie. Vooral in de jaren ’90 van de vorige eeuw kwam het door grote droogte voor dat er geen water meer over was om via de delta in zee in te stromen. 

In dit deel van China voeren de rivieren het meeste water af in de zomermaanden. Dit komt doordat hier gletsjerrivieren voorkomen. Het is hier gemiddeld te koud voor intensieve landbouw. 

Dit deel van China is de middenloop van een van de grote Chinese rivieren. Het is een vruchtbaar akkerbouwgebied en het oudste beschavingsgebied van China. Er komt hier veel bodemerosie voor. 

Hoogland van Tibet

Noord-Chineese laagland

Rode Bekken

Lössplateau

Bij de Drieklovendam zijn grote sluizencomplexen aangelegd.

Bekijk de afbeelding.

Waarom zijn die sluizen nodig?

1. Voor de vele scheepvaart op de Chang Jiang is een scheepslift niet genoeg.
2. Om extra water door te laten, als het veel heeft geregend in de bovenloop van de Chang Jiang.
3. Om vissen de stuwdam te kunnen laten passeren.
4. Met de sluizen kan water in een droge tijd weer omhoog worden gepompt.

Bekijk de afbeelding.
Door de aanleg van de Drieklovendam is de afvoer van slib door de rivier veranderd.

Wat is er gebeurd?

1. Door de bouw van de dam is de erosie stroomafwaarts toegenomen.
2. Door de bouw van de dam is de erosie stroomopwaarts afgenomen.
3. Door winning van zand en grond (voor beton) voor de dam is er veel minder slib in de rivier terechtgekomen.
4. Door de bouw van de dam blijft het slib nu in het stuwmeer achter.

Zijn onderstaande stellingen juist of onjuist?
1. De Huang He stroomt in natter gebied dan de Chang Jiang.
2. Het debiet van de Chang Jiang is groter dan de Huang He.
3. De Xi Jiang stroomt in het noordwesten van China.

Noem 2 voordelen en 2 nadelen van de drieklovendam.

Wanneer is het debiet van de Chang Jiang het grootst? (en na deze vraag, waarom dan?)

1. Winter
2. Zomer
3. Lente
4. Herfst

Welke rivieren liggen hier?

Huang He

Jangtsekiang

tarim He

Xi Jiang

Zet de rivieren op volgorde van grootste debiet naar kleinste debiet: Huang He, Xi Jiang, Tarim He en de Chang Jiang

Wat voor soort rivieren is de Chang Jiang? Leg je antwoord goed uit!

Leerdoelen 8.4

• Je kent de belangrijkste kenmerken van het stroomgebied/regiem/debiet van de Huang He.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen zijn van ontbossing van hellingen in de bovenloop van de Huang He.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen zijn van de eeuwenlange grote slibafvoer voor de benedenloop en de riviermonding van de Huang He.
  
• Je kunt uitleggen waardoor de vraag naar water uit de Huang He sterk is toegenomen.
  
• Je kunt uitleggen waardoor de concentratie van de vervuiling in de Huang He hoog is.
  
• Je kunt uitleggen wat het voordeel is van het winnen van water uit een aquifer.
  
• Je kunt uitleggen wanneer het winnen van water uit een aquifer niet duurzaam is en waarom niet.

Regiem & debiet

Onregelmatig regiem

Laag debiet in de winter, hoog in de zomer (smeltwater + regenseizoen)

Debiet is lager dan de Chang Jiang.

Ontbossing

In de bovenloop en benedenloop veel ontbossing. Gevolg: bodem wordt niet meer vastgehouden en de bodem (löss) komt in de rivier terecht.

De Huang He

Gele rivier?

De middeloop van de Huang He stroomt door het Lössplateau. De bodem bestaat hier uit löss. Door ontbossing (voor de landbouwgrond) wordt de bodem niet meer vast gehouden. Water stroomt en wind blaast de löss de rivier in. 

Dit wegspoelen/wegwaaien van de bovenste laag van de bodem noemen we bodemerosie.

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

De Huang He heeft een bijnaam. Die bijnaam is het gevolg van menselijk handelen. Geef de bijnaam en noem een voorbeeld van dit menselijk handelen die heeft gezorgd voor die bijnaam.

Weinig rivierwater, dan maar grondwater!

waterverbruik

Aquifer

Omdat Huang He weinig water vervoerd, moet men grondwater gebruiken. Water wordt uit een waterhoudende laag in de bodem gehaald. Deze waterhoudende laag noemen we aquifer.

Landbouw grootste verbruiker.  Anders irrigeren?

Voor- en nadelen?

In het noorden van China wordt gebruik gemaakt van water uit een waterhoudende laag.
1. Hoe noemen we zo'n waterhoudende laag?
2. Waarom wordt juist in het noorden dit water gebruikt?

Een aquifer is een duurzame waterbron..

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de grootste verbruiker van het water uit de Huang He?

1. Bevolking
2. Industrie
3. Landbouw

Opgedroogde rivier

• Snelle economische- & bevolkingsgroei 
• Industrie - koelwater, proceswater
  
• Stuwdammen houden water tegen (veel verdamping!)
• Landbouw (grootste verbruiker!) 

Gevolgen?

1. Tot 90% van het rivierwater is al ‘op’ voordat het de Gele Zee bereikt.;
2. Laag waterpeil in de benedenloop - nauwelijks scheepsvaart mogelijk;
3. Hoge concentratie van vervuiling door industrie.

Wat is geen oorzaak voor de droogte in de Huang He?

1. Welvaartsgroei
2. Snelle stedelijke bevolkingsgroei
3. Milievervuiling
4. Irrigatie-gebruik

Leerdoelen 8.5

1. Je kunt voorbeelden noemen waaraan je de ongelijke verdeling van water in China kunt herkennen.
   
2. Je kunt uitleggen waarom de vraag naar water in China snel stijgt.
   
3. Je kunt vertellen voor welke drie doeleinden de vraag naar water stijgt.
   
4. Je kunt uitleggen hoe China het probleem van watervervuiling probeert aan te pakken.
   
5. Je kunt uitleggen waarom vooral arme mensen te maken hebben met (de gevolgen van) water vervuiling.
   
6. Je kent de routes van omleidingsprojecten van water uit het zuiden van China naar het noorden.
   
7. Je kunt een voorbeeld noemen van hoe China probeert meer neerslag te maken.

In China is een kanaal gegraven tussen de Huang He en de Chang Jiang. Hoe loopt deze kanaal?

1. Zuid naar noord
2. Noord naar zuid

Zuid naar noord?

Zuid naar noord?

Gebruik?

• Drinkwater 
• Irrigatie
• Proceswater industrie
• Koelwater

Patroon?

Toename watergebruik door huishoudens, industrie en landbouw. Wat kunnen hier verklaringen voor zijn?

1. Meer mensen, meer water nodig. Zeker in de steden. Ook: meer mensen = meer voedselproductie = meer water nodig in de landbouw (irrigatie).
2. Welvaartstoename, meer mensen hebben een bad, vaatwasser, eten vlees.
3. Economische groei - meer productie - meer water nodig voor industrie.

Zuinger met water.
Hoe?

Waarvoor kan het water uit het Grote Kanaal in China voor gebruikt worden? Geef twee voorbeelden.