05a | §1.2: Verwering en erosie - deel 1 | ALDJ

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

  Benodigdheden:

 Leerboek

 Werkboek

 AK-schrift

 LessonUp (Chromebook)

@Liberty Island, New York City (United States)

VRIJHEIDSBEELD

Statue of Liberty

Bron:

https://www.wonderopolis.org/wonder/why-is-the-statue-of-liberty-green

@Liberty Island, New York City (United States)

VRIJHEIDSBEELD

Statue of Liberty

FEITJE VAN DE DAG

Het Vrijheidsbeeld is gebouwd op 19 juni 1885, vervoerd in 350 stukken in 214 kratten. Officieel was het beeld bruin/roodkleurig (5 cent), maar nu is het groen. Dit is het gevolg van oxidatie (chemische verwering), waar lucht en water reageren met de koperen platen. De groene laag is een extra laagje - patina.

Bron:

https://www.wonderopolis.org/wonder/why-is-the-statue-of-liberty-green

 LESPROGRAMMA

Vandaag:

Start §1.2: Verwering en erosie

• Leerdoelen van de les
• Voorkennis: hoe ontstaan bergen?
• Het avonturenverhaal van Meneer Steen.
  
• Verwering en erosie - wat is wat?
• Aan de slag: Opdrachten §1.2: Verwering en erosie

 LEERDOEL

Aan het einde van de les kan je....

• … in eigen woorden uitleggen wat verwering en erosie is.

Vraag 1

Bergen ontstaan door het bewegen van aardkorstplaten.
Door welke beweging van aardkorstplaten ontstaan deze gebergten?

Vraag 2

Bekijk de afbeelding. 

Vraag 2

Bekijk de afbeelding. 

Welke kenmerken horen bij dit gebergte?

1. spitse, hoge toppen diepe, steile dalen (oud gebergte)
2. bolvormige, lage toppen ondiepe dalen (oud gebergte)
3. spitse, hoge toppen diepe, steile dalen (jong gebergte)
4. bolvormige, lage toppen ondiepe dalen (jong gebergte)

Bergen ontstaan na het plooien
van de aardkorst door het botsen
van aardkorstplaten.

De bergen bestaan uit scheuren
en spleten. Uiteindelijk kunnen
de stukken berggesteente afbrokkelen
in kleine stenen. Het afbrokkelen
van gesteente noem je verwering.

 HET AVONTUUR VAN MENEER STEEN

verwering

het afbrokkelen van gesteente

verwering

het afbrokkelen van gesteente

verwering door water

vorstverwering

verwering door planten

biologische verwering

VORSTVERWERING

afbrokkelen van
gesteente door water

A

  VORSTVERWERING

Bergen bestaan uit scheuren en spleten.

B

C

D

E

F

Tijdens een regenbui loopt het water in de spleten.

G

Hoog in de bergen is het koud: het water bevriest.

Bevroren water zet uit.

De scheuren worden door uitzettend water groter.

De scheur wordt zo groot dat er een stuk steen afbreekt.

Het afbreken van gesteente noem je verwering.

Zet de letters A t/m G
in de juiste volgorde
(in de gele vakken).

Tip: begin met letter A.

De juiste volgorde:

  UITLEG: VORSTVERWERING

VORSTVERWERING

afbrokkelen van
gesteente door water

1.            Bergen bestaan uit scheuren en spleten.

1.        Tijdens een regenbui loopt het water in de spleten.

1.            Hoog in de bergen is het koud: het water bevriest.

1.        Bevroren water zet uit en zo worden de scheuren groter.

1.            De scheur wordt zo groot dat er een stuk steen afbreekt.

1.        Het afbreken van gesteente noem je verwering.

  UITLEG: BIOLOGISCHE VERWERING

BIOLOGISCHE VERWERING

afbrokkelen van
gesteente door planten/bomen

Een wortel van planten of bomen groeien in de scheuren en spleten.

De planten- of bomenwortels groeien, waardoor het gesteente uit elkaar wordt gedrukt.

De scheur wordt zo groot
dat er een stuk steen afbreekt.

Afbreken van gesteente noem je verwering.

erosie

het uitschuren van gesteente

  RIVIEREROSIE

Stenen rollen van de berg af en komen in een rivier terecht.

De stenen worden door het water meegenomen.

G

De rivierbodem wordt daardoor langzaam dieper.

Als dit miljoenen jaren doorgaat, ontstaat een V-dal.

Scherpe randen van stenen verdwijnen en stenen worden glad.

De stenen schuren ook over de bodem van de rivier.

Bij dit transport botsen de stenen tegen elkaar aan.

Zet de letters A t/m H
in de juiste volgorde
(in de gele vakken).

Tip: begin met letter A.

Dit uitschuren van gesteente noem je erosie.

G

de juiste volgorde

A

B

C

D

E

F

H

  UITLEG: VORSTVERWERING

               Stenen rollen van de berg af en komen in een rivier terecht.

erosie

het uitschuren van gesteente

               De stenen worden door het water meegenomen.

               Bij dit transport botsen de stenen tegen elkaar aan.

               Scherpe randjes en punten van de stenen verdwijnen en de stenen worden                   glad en rond.

               De stenen schuren ook over de bodem van de rivier.

               De rivierbodem wordt daardoor langzaam dieper.

               Dit uitschuren van gesteente noem je erosie.

               Als erosie miljoenen jaren doorgaat, ontstaat door uitschuring van de rivier                   een dal in de bergen in de vorm van een "V".

  AAN DE SLAG!

Wat:

Hoe:

Hulp:

Tijd:

Resultaat:

Klaar?

Maak opdracht 2, 3 en 4 §1.2: Verwering en erosie (werkboek p.10).

Zelfstandig. Schrijf de antwoorden op in je werkboek.

Lees §1.2: Verwering en erosie (leerboek p.10-11).

10 minuten

Je kan uitleggen wat het verschil is tussen verwering en erosie.

Maak opdracht 5 van §1.2: Verwering en erosie (werkboek p.11).

Huiswerk:
§1.2: Opdracht 2, 3, 4.

 LEERDOEL

Aan het einde van de les kan je....

• … in eigen woorden uitleggen wat verwering en erosie is.

Huiswerk voor volgende les:

Maak opdracht 2, 3 en 4 van 

§1.2: Verwering en erosie (werkboek p.10).