05b | §1.2: Verwering en erosie - deel 2 | ALDJ

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

  Benodigdheden:

 Leerboek

 Werkboek

 AK-schrift

Vraag 

Bekijk de afbeelding. 

Welke natuurkracht is verantwoordelijk voor het doorbreken van de steen?

1. erosie (het afbrokkelen van gesteente)
2. verwering (het afbrokkelen van gesteente)
3. erosie (het uitschuren van gesteente)
4. verwering (het uitschuren van gesteente)

FEITJE VAN DE DAG

Verwering kan soms letterlijk stenen perfect doorbreken. Deze vorm van verwering wordt 'insolatieverwering' genoemd: verwering door temperatuur. Doordat het verschil in temperatuur de steen laat uitzetten en krimpen scheurt uiteindelijk de rots doormidden.

 LESPROGRAMMA

Vandaag:

Deel 2 §1.2: Verwering en erosie

• Leerdoelen van de les
• Terugblik: Wat is verwering?
• Uitleg: erosie
• Bespreken werkboekopdracht 4
• Afsluiter: leerdoel behaald?
  

 LEERDOEL

Aan het einde van de les kan je....

• … in eigen woorden uitleggen wat verwering en erosie is.

Vraag 

Stenen kunnen doorbreken door verwering.
Leg in eigen woorden uit wat verwering betekend.

 WERKBOEKOPDRACHT 2

Het afbrokkelen van gesteente noem je verwering.

Gesteente verweert, brokkelt af en komt door het reliëf direct in beweging. Hierdoor ontstaat een puinhelling.

puinhelling

een helling aan de onderkant van een berg, bestaande uit afgebrokkeld gesteente

verwering

het afbrokkelen van gesteente

verwering

het afbrokkelen van gesteente

verwering door water

vorstverwering

verwering door planten

biologische verwering

  TERUGBLIK: VERWERING

  TERUGBLIK: VORSTVERWERING

VORSTVERWERING

afbrokkelen van
gesteente door water

1.            Bergen bestaan uit scheuren en spleten.

1.        Tijdens een regenbui loopt het water in de spleten.

1.            Hoog in de bergen is het koud: het water bevriest.

1.        Bevroren water zet uit en zo worden de scheuren groter.

1.            De scheur wordt zo groot dat er een stuk steen afbreekt.

1.        Het afbreken van gesteente noem je verwering.

  TERUGBLIK: VORSTVERWERING

regenwater loopt in de spleten

regenwater in de spleten bevriest

het ijs drukt het gesteente uit elkaar

Stap 1:

Stap 2:

Stap 3:

  TERUGBLIK: BIOLOGISCHE VERWERING

wortels van bomen groeien in de spleten

wortels drukken het gesteente uit elkaar

Stap 1:

Stap 2:

  TERUGBLIK: BIOLOGISCHE VERWERING

BIOLOGISCHE VERWERING

afbrokkelen van
gesteente door planten/bomen

Een wortel van planten of bomen groeien in de scheuren en spleten.

De planten- of bomenwortels groeien, waardoor het gesteente uit elkaar wordt gedrukt.

De scheur wordt zo groot
dat er een stuk steen afbreekt.

Afbreken van gesteente noem je verwering.

  UITLEG: EROSIE

ijs

gesteente

gesteente

ijs

gesteente slijtage

eindpunt

erosie

A

B

  UITLEG: EROSIE

ijs

gesteente

gesteente

ijs

gesteente slijtage

eindpunt

erosie

A

B

Stenen in het ijs schuren langs de bodem. Hierdoor komen kleine stukken gesteente los van de bodem. De bodem wordt langzaam uitgeschuurd: erosie.

  UITLEG: EROSIE

ijs

gesteente

gesteente

ijs

gesteente slijtage

eindpunt

erosie

A

B

Stenen in het ijs schuren langs de bodem. Hierdoor komen kleine stukken gesteente los van de bodem. De bodem wordt langzaam uitgeschuurd: erosie.

Kleine stenen worden door het ijs getransporteerd. De ruwe randen van de stenen worden uitgeschuurd (erosie) door andere stenen, waardoor ze rond en "mooi bol" worden.

  UITLEG: EROSIE

ijs

gesteente

gesteente

ijs

gesteente slijtage

eindpunt

erosie

A

B

Stenen in het ijs schuren langs de bodem. Hierdoor komen kleine stukken gesteente los van de bodem. De bodem wordt langzaam uitgeschuurd: erosie.

Kleine stenen worden door het ijs getransporteerd. De ruwe randen van de stenen worden uitgeschuurd (erosie) door andere stenen, waardoor ze rond en "mooi bol" worden.

grove steen

ronde steen

  UITLEG: EROSIE

  UITLEG: EROSIE

 MAKEN IN STILTE

Werkboek bladzijde 11

opdrachten 5 & 7

 WERKBOEKOPDRACHT 4

Het afbrokkelen van gesteente noem je verwering.

Het uitschuren van gesteente noem je erosie.

 LEERDOEL

Aan het einde van de les kan je....

• … in eigen woorden uitleggen wat verwering en erosie is.

Vraag 

Deze les leerde je over de termen verwering en erosie.
Leg in eigen woorden uit wat het verschil is tussen verwering en erosie.

https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/3261/stenen

U-dal